Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Yasa Tasarısının Görüşmeleri
TBMM İçişleri Komisyonu'nda, 13 ili ''büyükşehir'' kapsamına alan yasa tasarısının görüşmeleri tartışma nedeniyle yarına ertelendi.
AK Parti Mardin Milletvekili Muammer Güler başkanlığında toplanan komisyonda, CHP'li bazı üyeler, tasarıya geçilmeden usul hakkında söz istedi.
CHP Gaziantep Milletvekili Ali Serindağ, tasarının alt komisyona gönderildiğini, alt komisyon çalışmalarının cumartesi saat 04.45'te bittiğini belirterek, ''Bu acelenin sebebini bir türlü anlayamıyoruz. Alt komisyon raporunu hepimiz burada görüyoruz, böyle bir şey olabilir mi- Böyle bir çalışma biçimi, komisyonumuza, TBMM'ye yakışmıyor'' dedi.
Alt komisyonun CHP'li üyesinin muhalefet şerhinin raporda olmadığını ifade eden Serindağ, ''Bu bile tasarının bugün burada görüşülmemesine nedendir. Bize raporu yeteri kadar inceleme süresi verin. Acelemiz ne- Eğer, 'biz formaliteyi yerine getiriyoruz' diyorsanız, bu kadar insanın mesai sarf etmesine gerek yok. Kim karar veriyorsa, o kararı verir. Meclisi buna alet etmenin hiçbir anlamı yok'' diye konuştu.
MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, alt komisyon raporunun, muhalefet şerhlerinin yer alması halinde teşekkül ettiğini, raporun tam olarak oluştuktan sonra görüşmelerin yapılabileceğini belirterek, ''Usulüne uygun olmayan rapor üzerinden müzakere yapılmaz. Bu durumda toplantı, alt komisyon raporu oluştuktan sonra yapılabilir. Aksi durum, içtüzüğe göre mümkün değil'' dedi.
CHP İzmir Milletvekili Birgül Ayman Güler, aylık 3 milyar lira yük getiren bir düzenlemenin görüşüldüğünü, bu nedenle hem plan ve bütçe hem de anayasa komisyonlarında görüşülmesi gerektiğini söyledi.
Muhalefet şerhlerinin rapora eklenmediğine işaret eden Birgül Ayman Güler, sıkıştırılmış bir zamanda çalışmanın ülke için sakıncalı sonuçlar doğuracağını savundu.
-''Atı alan Üsküdar'ı geçti''-
BDP İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder de söz alarak, şunları kaydetti:
''Böyle mühendislik projelerinin sonucunu 2 gün önce gördük. Telaşa, hıza gerek kalmadı artık. Muhtemelen ya CHP, ya MHP'de aklıselim galebe çaldı. Burada siyasi partilerin hızı kesmeye yönelik yaklaşımı olmadı. Hükümet tasarıyı geri çekip derli toplu, kendi içinde tutarlı, değişikliklere mahal bırakmayacak, ortalama iradeyi baz alan yaklaşım geliştirmeli. Atı alan Üsküdar'ı geçti. Yarın sabah da çıkarsanız ya cumhurbaşkanı referanduma götürecek bir dert, ya meclise gönderecek bir dert...İki ucu hijyenik olmayan bir dert yani.''
Kendisinin de alt komisyonda yer aldığını, ancak zaman bulamadığı için muhalefet şerhini yazamadığını belirten Önder, kendilerine bir gün süre verilmesini istedi.
MHP Osmaniye Milletvekili Hasan Hüseyin Türkoğlu, komisyon üyelerinin kıyafet zorunluluğu olup olmadığını sorarak, kazak ve deri ceket giyen BDP'li Önder ile başkanlık divanında oturan kravatsız AK Parti İstanbul Milletvekili Feyzullah Kıyıklık'ı işaret ederek, ''Milletvekilleri nasıl giyinmeli bilelim. Eğer takdir milletvekillerininse genel kurulda da karışılmasın'' dedi.
Alt komisyonda uzun ve yorucu bir çalışma olduğunu anlatan Türkoğlu, ''İnsani olan tek şey, bize yapılan ikram ve iktidar partisinden arkadaşların yaklaşımıydı. Böyle çalışma olmaz; 17-18 saat bir koltukta oturduk. Nereye, ne yetiştirdiğimizi de bilmiyoruz. iktidarın muhalefetten daha fazla önerge verdiği bir çalışmayı gördük. Çünkü iktidar milletvekilleri de eksiklikleri gördüler ve düzeltmeye çalıştılar. Bu çalışma facia...'' diye konuştu.
-''Acele giden ecele gider''-
CHP Balıkesir Milletvekili Namık Havutça, tasarıyı, ''Türk idari yapısı için radikal'' olarak tanımlayarak, milletvekili olarak üzerinde baskı hissettiğini söyledi.
Tasarıyı değerlendirmek için 24 saate ihtiyacı olduğunu kaydeden Havutça, şöyle konuştu:
''Burada görüyorum ki Altınoluk'un ilçe olmasından vazgeçilmiş, insanlar otobüslerle Ankara'ya geliyor. Bu alelade bir yasa değil, 4+4+4 kadar önemli bir yasa görüşüyoruz. Sivil toplum ve meslek örgütlerinin haberi yok. Bin 500 belediyeyi kapatıyorsun. Belediye başkanlarını, köyleri yok ediyorsun. Hangi hakla bunu yapıyorsun, buna o köyler razı mı-''
CHP Isparta Milletvekili Ali Haydar Öner de yeni bir durumun ortaya çıktığını, yerel seçimlerin öne alınmasına ilişkin anayasa değişikliğinin referandum eşiğinde kaldığını hatırlattı.
Tasarı için gerekçenin ortadan kalktığını savunan Öner, şunları söyledi:
''Acele giden ecele gider. Burada yasa canavarlığı sözkonusu. Bu Türkiye'yi kazaya götüren yasa çalışmasıdır. Türkiye'ye öngörmeyeceğimiz, telafisi mümkün olmayan sonuçlarla karşı karşıya getirecektir. Bazı illere daha fazla ödenek veriliyor. Kocaelilerin kanı daha mı kırmızı akıyor- Burada yeni rantlar yaratılıyor. Köyün rantı, new country'e dönüşecek. Yurttaş hakları ihlal ediliyor.''
-Tartışma-
Komisyon başkanı Muammer Güler, usul tartışmasının ardından çalışmaların devam etmesini oya sundu. AK Parti'li milletvekillerinin oylarıyla kabul edilmesinin ardından tartışma yaşandı.
MHP'li Vural, ayağa kalkarak, ''Hayır görüşemezsiniz. Rapor tamamlanmadan görüşülmez. İmzada bulunmayanın eksikliğinin giderilmesi gerekir'' dedi.
Güler'in ''görüşünüze saygı duyarım'' demesine Vural, ''Bunu böyle yaparak doğru yapmıyorsunuz. İçtüzüğün açık ihlali var. Kanunlar Kararlar konuşsun'' diyerek itirazını sürdürdü.
CHP, MHP ve BDP'li milletvekilleri, ''Böyle şey olmaz'' diye tepki göstermesi üzerine Güler, ''Ben zorbalık yapmıyorum'' sözlerine Vural, ''Bana hukuk söyleyeceksin, hukukla konuşacağız. Bu görüş değil, zorbalıktır. İsterseniz biber gazı getirin'' dedi.
Vural'ın ''Sizin sözünüz benim için önemli değil. Dayanağınızı içtüzüğe göre söyleyin'' demesine Güler, muhalefet şerhi için makul süre verildiğini, daha sonra komisyondan üyelerin aradığını belirterek, ancak telefonlara yanıt verilmediğini söyledi.
-''Bu kadar zamanda aşk mektubu bile yazılmaz''-
Bazı milletvekilleri, komisyon başkanı Güler'e, ''Makul süre nedir- Eğitim komisyonunu mu örnek alıyorsunuz- Yapmayın. Bize saygı duymanız yeterli değil. Emre uyacaksınız diye hukuksuzluk yapamazsınız'' diye bağırdı. ''Makul süre diyorsunuz, ama bu kadar zamanda aşk mektubu bile yazılmaz'' diyen BDP'li Önder de 10 dakika ara verilmesini istedi.
Vural, ''Tavrımı değiştirmiyorum'' diyen Güler'e, ''Değiştir diyen kim-'' diye sordu.
CHP Grup Başkanvekili Emine Ülker Tarhan da ayağa kalkarak, ''Dinlemek zorundasınız. Muhalefet şerhi olmadığı için alt komisyon raporu tamamlanmamıştır. Hukuken yok hükmündedir, kabul edilemez. Aldığınız emirle davranıyorsunuz yoksa siz de bunu biliyorsunuz'' diye konuştu.
Güler, TBMM Kanunlar Kararlar Başkanlığı'ndan aldığı görüş doğrultusunda gerekeni söylediğini ifade ederek, yaptığının içtüzüğün 42. maddesine uygun olduğunu söyledi.
CHP'li Birgül Ayman Güler, ''Verilen süre makul süre değil. Cumartesi sabah 18 saat çalışmadan sonra 05.00'te eve gittik. Hiçbir ihmal yoktur. Bunun nedeni aceleci ve baskıcı tavrınız'' dedi.
Muammer Güler, tartışmaların sürmesi üzerine birleşime ara verdi. Güler, aradan sonra birleşimi açarken, ''Alt komisyon muhalefet şerhleri ile üyelerin raporlarının geniş şekilde incelemesi için'' toplantının yarın saat 10.00'a ertelendiğini açıkladı.
Muhabir: Melda Çetiner-Kubilay Çelik
Yayıncı: Ziver Büyüktaş
Kaynak: AA
CHP Gaziantep Milletvekili Ali Serindağ, tasarının alt komisyona gönderildiğini, alt komisyon çalışmalarının cumartesi saat 04.45'te bittiğini belirterek, ''Bu acelenin sebebini bir türlü anlayamıyoruz. Alt komisyon raporunu hepimiz burada görüyoruz, böyle bir şey olabilir mi- Böyle bir çalışma biçimi, komisyonumuza, TBMM'ye yakışmıyor'' dedi.
Alt komisyonun CHP'li üyesinin muhalefet şerhinin raporda olmadığını ifade eden Serindağ, ''Bu bile tasarının bugün burada görüşülmemesine nedendir. Bize raporu yeteri kadar inceleme süresi verin. Acelemiz ne- Eğer, 'biz formaliteyi yerine getiriyoruz' diyorsanız, bu kadar insanın mesai sarf etmesine gerek yok. Kim karar veriyorsa, o kararı verir. Meclisi buna alet etmenin hiçbir anlamı yok'' diye konuştu.
MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural, alt komisyon raporunun, muhalefet şerhlerinin yer alması halinde teşekkül ettiğini, raporun tam olarak oluştuktan sonra görüşmelerin yapılabileceğini belirterek, ''Usulüne uygun olmayan rapor üzerinden müzakere yapılmaz. Bu durumda toplantı, alt komisyon raporu oluştuktan sonra yapılabilir. Aksi durum, içtüzüğe göre mümkün değil'' dedi.
CHP İzmir Milletvekili Birgül Ayman Güler, aylık 3 milyar lira yük getiren bir düzenlemenin görüşüldüğünü, bu nedenle hem plan ve bütçe hem de anayasa komisyonlarında görüşülmesi gerektiğini söyledi.
Muhalefet şerhlerinin rapora eklenmediğine işaret eden Birgül Ayman Güler, sıkıştırılmış bir zamanda çalışmanın ülke için sakıncalı sonuçlar doğuracağını savundu.
-''Atı alan Üsküdar'ı geçti''-
BDP İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder de söz alarak, şunları kaydetti:
''Böyle mühendislik projelerinin sonucunu 2 gün önce gördük. Telaşa, hıza gerek kalmadı artık. Muhtemelen ya CHP, ya MHP'de aklıselim galebe çaldı. Burada siyasi partilerin hızı kesmeye yönelik yaklaşımı olmadı. Hükümet tasarıyı geri çekip derli toplu, kendi içinde tutarlı, değişikliklere mahal bırakmayacak, ortalama iradeyi baz alan yaklaşım geliştirmeli. Atı alan Üsküdar'ı geçti. Yarın sabah da çıkarsanız ya cumhurbaşkanı referanduma götürecek bir dert, ya meclise gönderecek bir dert...İki ucu hijyenik olmayan bir dert yani.''
Kendisinin de alt komisyonda yer aldığını, ancak zaman bulamadığı için muhalefet şerhini yazamadığını belirten Önder, kendilerine bir gün süre verilmesini istedi.
MHP Osmaniye Milletvekili Hasan Hüseyin Türkoğlu, komisyon üyelerinin kıyafet zorunluluğu olup olmadığını sorarak, kazak ve deri ceket giyen BDP'li Önder ile başkanlık divanında oturan kravatsız AK Parti İstanbul Milletvekili Feyzullah Kıyıklık'ı işaret ederek, ''Milletvekilleri nasıl giyinmeli bilelim. Eğer takdir milletvekillerininse genel kurulda da karışılmasın'' dedi.
Alt komisyonda uzun ve yorucu bir çalışma olduğunu anlatan Türkoğlu, ''İnsani olan tek şey, bize yapılan ikram ve iktidar partisinden arkadaşların yaklaşımıydı. Böyle çalışma olmaz; 17-18 saat bir koltukta oturduk. Nereye, ne yetiştirdiğimizi de bilmiyoruz. iktidarın muhalefetten daha fazla önerge verdiği bir çalışmayı gördük. Çünkü iktidar milletvekilleri de eksiklikleri gördüler ve düzeltmeye çalıştılar. Bu çalışma facia...'' diye konuştu.
-''Acele giden ecele gider''-
CHP Balıkesir Milletvekili Namık Havutça, tasarıyı, ''Türk idari yapısı için radikal'' olarak tanımlayarak, milletvekili olarak üzerinde baskı hissettiğini söyledi.
Tasarıyı değerlendirmek için 24 saate ihtiyacı olduğunu kaydeden Havutça, şöyle konuştu:
''Burada görüyorum ki Altınoluk'un ilçe olmasından vazgeçilmiş, insanlar otobüslerle Ankara'ya geliyor. Bu alelade bir yasa değil, 4+4+4 kadar önemli bir yasa görüşüyoruz. Sivil toplum ve meslek örgütlerinin haberi yok. Bin 500 belediyeyi kapatıyorsun. Belediye başkanlarını, köyleri yok ediyorsun. Hangi hakla bunu yapıyorsun, buna o köyler razı mı-''
CHP Isparta Milletvekili Ali Haydar Öner de yeni bir durumun ortaya çıktığını, yerel seçimlerin öne alınmasına ilişkin anayasa değişikliğinin referandum eşiğinde kaldığını hatırlattı.
Tasarı için gerekçenin ortadan kalktığını savunan Öner, şunları söyledi:
''Acele giden ecele gider. Burada yasa canavarlığı sözkonusu. Bu Türkiye'yi kazaya götüren yasa çalışmasıdır. Türkiye'ye öngörmeyeceğimiz, telafisi mümkün olmayan sonuçlarla karşı karşıya getirecektir. Bazı illere daha fazla ödenek veriliyor. Kocaelilerin kanı daha mı kırmızı akıyor- Burada yeni rantlar yaratılıyor. Köyün rantı, new country'e dönüşecek. Yurttaş hakları ihlal ediliyor.''
-Tartışma-
Komisyon başkanı Muammer Güler, usul tartışmasının ardından çalışmaların devam etmesini oya sundu. AK Parti'li milletvekillerinin oylarıyla kabul edilmesinin ardından tartışma yaşandı.
MHP'li Vural, ayağa kalkarak, ''Hayır görüşemezsiniz. Rapor tamamlanmadan görüşülmez. İmzada bulunmayanın eksikliğinin giderilmesi gerekir'' dedi.
Güler'in ''görüşünüze saygı duyarım'' demesine Vural, ''Bunu böyle yaparak doğru yapmıyorsunuz. İçtüzüğün açık ihlali var. Kanunlar Kararlar konuşsun'' diyerek itirazını sürdürdü.
CHP, MHP ve BDP'li milletvekilleri, ''Böyle şey olmaz'' diye tepki göstermesi üzerine Güler, ''Ben zorbalık yapmıyorum'' sözlerine Vural, ''Bana hukuk söyleyeceksin, hukukla konuşacağız. Bu görüş değil, zorbalıktır. İsterseniz biber gazı getirin'' dedi.
Vural'ın ''Sizin sözünüz benim için önemli değil. Dayanağınızı içtüzüğe göre söyleyin'' demesine Güler, muhalefet şerhi için makul süre verildiğini, daha sonra komisyondan üyelerin aradığını belirterek, ancak telefonlara yanıt verilmediğini söyledi.
-''Bu kadar zamanda aşk mektubu bile yazılmaz''-
Bazı milletvekilleri, komisyon başkanı Güler'e, ''Makul süre nedir- Eğitim komisyonunu mu örnek alıyorsunuz- Yapmayın. Bize saygı duymanız yeterli değil. Emre uyacaksınız diye hukuksuzluk yapamazsınız'' diye bağırdı. ''Makul süre diyorsunuz, ama bu kadar zamanda aşk mektubu bile yazılmaz'' diyen BDP'li Önder de 10 dakika ara verilmesini istedi.
Vural, ''Tavrımı değiştirmiyorum'' diyen Güler'e, ''Değiştir diyen kim-'' diye sordu.
CHP Grup Başkanvekili Emine Ülker Tarhan da ayağa kalkarak, ''Dinlemek zorundasınız. Muhalefet şerhi olmadığı için alt komisyon raporu tamamlanmamıştır. Hukuken yok hükmündedir, kabul edilemez. Aldığınız emirle davranıyorsunuz yoksa siz de bunu biliyorsunuz'' diye konuştu.
Güler, TBMM Kanunlar Kararlar Başkanlığı'ndan aldığı görüş doğrultusunda gerekeni söylediğini ifade ederek, yaptığının içtüzüğün 42. maddesine uygun olduğunu söyledi.
CHP'li Birgül Ayman Güler, ''Verilen süre makul süre değil. Cumartesi sabah 18 saat çalışmadan sonra 05.00'te eve gittik. Hiçbir ihmal yoktur. Bunun nedeni aceleci ve baskıcı tavrınız'' dedi.
Muammer Güler, tartışmaların sürmesi üzerine birleşime ara verdi. Güler, aradan sonra birleşimi açarken, ''Alt komisyon muhalefet şerhleri ile üyelerin raporlarının geniş şekilde incelemesi için'' toplantının yarın saat 10.00'a ertelendiğini açıkladı.
Muhabir: Melda Çetiner-Kubilay Çelik
Yayıncı: Ziver Büyüktaş