Truva'nın sırrı çözüldü

Osmanlı arşivlerinde tesadüfen bulunan bir belge hazinenin ne zaman, kaç kerede, kimlerin yardımıyla ve nasıl kaçırıldığı yönündeki sır perdesini araladı.

Troia hazinelerinin Alman arkeolog Heinrich Schliemann tarafından 1873’te Yunanistan’ın Atina kentine kaçırılışının ardından olayla ilgili Osmanlı Devleti’nin başlattığı soruşturmanın belgeleri gün ışığına çıktı. Dahiliye Nezareti’nce 24 Temmuz 1874’de Osmanlıca olarak kaleme alınan belge, olayla ilgili sır perdesini ortadan kaldırdı. Hazineyi kaçıran Alman arkeolog Heinrich Schliemann ile ilgili 2 yıldır araştırma yapan Troia Kazı Heyeti Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Rüstem Aslan ile Yrd. Doç.Dr. Ali Sönmez, belgeyi tesadüfen buldu.

Sır çözüldü

Doç. Dr. Rüstem Aslan, Troia hazinelerinin kaçırılışıyla ilgili pek çok konunun uzmanlar tarafından halen tartışıldığına dikkat çekerek, bu belgenin, bunun tek bir büyük hazine olduğu ve bir kısmının Troia’da bulunmadığı yönündeki iddiayı çürüttüğünü söyledi. Aslan, şunları söyledi: “Aradan onca yıl geçmesine rağmen hazinelerin bir kısmının gerçekten Troia’da bulunup bulunmadığı konusunda hala şüpheler vardı. Bir iddiaya göre, buluntular bir tek büyük hazineydi ve 31 Mayıs’ta bulunup kaçırıldı. Bir başka iddiaya göre ise, buluntular küçük küçük hazinelerdi ama Schliemann sansasyon yaratmak için büyük hazine bulduğunu söylüyordu. İşte bu belge, Schliemann’ın Troia’da 1873 yılının Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında küçük küçük hazineler bulup, bunları üç ayrı seferde kaçırdığını ve hazinelerin tek bir büyük hazine olmadığını ortaya koydu. Ayrıca hazinelerin hepsinin Troia’da bulunduğunu gösterdi. Bu da Troia hazinelerinin sırrını çözüyor.”

Böyle kaçırdı

Yrd. Doç. Dr. Ali Sönmez ise, Dahiliye Nezareti tarafından hazırlanan soruşturma belgesinde, Schlimann’ın hazineyi nasıl kaçırdığına dair şu bilgilere yer verildiğini söyledi: “Belgede, ‘Schliemann, eşyaları 1873 senesi Nisan ayı başında ve aynı senenin Mayıs ayı sonunda olmak üzere iki kez, Kumkale nahiyesinde bulunan Karanlık Liman isimli yerde, kereste yüklemek üzere gelmiş olan Yunanlı kaptan Andreya’nın gemisine koyarak kaçırmıştır. Üçüncü kez ise, hafif olup da koyun ve koltuğa sığabilen altın mücevherleri ise bir kasa içerisinde ve kendisi ile yanındakiler ceplerinde olarak Kumkale İskelesi’nden Abdullah reisin kayığıyla Kale-i Sultaniye gümrük idaresine getirip oradan Atina’ya götürmüştür’ deniliyor.”

50 bin Frank’a gitti

Sönmez, Osmanlı’nın hazineleri geri almak için dava açtığını belirterek, “Ancak dava uzayınca Schliemann, 50 bin Frank ödemiş ve dava kapanmış” dedi.

DİP NOT: Heinrich Schliemann’ın kaçırdığı ve Berlin’de sergilenen hazine 2. Dünya Savaşı sonrasında, savaş ganimeti olarak Rusya’ya götürüldü. Eserler, Rusya’daki Puşkin ve St. Petersburg müzelerinde bulunuyor.