Mahallede Hayat Var
Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından `Mahallede hayat var` temasıyla düzenlenen `Uluslararası Mahalle Kültürü Sempozyumu` ile Osmanlı coğrafyasında geleneksel mahalleler masaya yatırıldı.
Bursa Büyükşehir Belediyesi`nin Tarihi Kentler Birliği (TKB) ve ÇEKÜL ile ortaklaşa düzenlediği sempozyumda Osmanlı kaleleri ve geleneksel çarşıları ele alındı. Merinos Atatürk Kongre Kültür Merkezi`ndeki başlayan `Uluslararası Mahalle Kültürü` sempozyumuna çok sayıda yerli ve yabancı akademisyen ile Gaziantep, Şanlıurfa, Amasya, Kütahya, Karaman, Kahramanmaraş gibi Türkiye`nin farklı şehirlerinden 300 yönetici katıldı. Sempozyumun açılışında eski Bursa fotoğraflarından derlenen barkovizyon gösterisi büyük ilgi gördü.Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, Tarihi Kentler Birliği ve ÇEKÜL desteğiyle düzenlenen sempozyumlarla tarihi izlerin ayağa kaldırıldığını söyledi. Başkan Altepe, kaleler ve çarşı sempozyumunun ardından mahallelerin ele alınacağını, Ortadoğu, Balkanlar ve Kafkas mahallelerinden de örnekler sunulacağını belirtti. Bursa`nın doğal ve tarihi güzellikleriyle tarım ve kaplıca şehri olduğunu anlatan Altepe, "Bursa`da sanayi kimliğinin arkasında kalan tarihi mirasın ve bu kültürün tekrar yeşermesi için çalışıyoruz. Elimizde büyük bir miras var. Bursa`nın her köşesi bu özel eserlerle dolu. Köprüler, medreseler, çarşı, sivil mimarlık örneği yapılarıyla pek çok özelliği bünyesinde bulunduran bir şehir Bursa. Müzelerle ilgili çalışmalarımız sürüyor. Tekstil Sanayi Müzesi`ni de bugün açıyoruz. Şehrin merkezinde göz nuruyla yapılan eserler çok değerli. Tarihi eserler en az parayla yapılıp en çok etki sağlayan yapılardır. Biz kentin merkezinde eserleri restore edip kültür merkezleri yapıyoruz" diye konuştu.Milli kültürün ayağa kaldırılmasının yerel yöneticilere önemli bir misyon yüklediğinin altını çizen Altepe, "Altının değerini sarraf bilir. Bursa`nın değerini Bursalılar, Antep`in değerini de Antepliler bilir. Bir şehrin değerlerinin ayağa kaldırılması mahalli idarecilerin görevi. Değerlerimize sahip çıkmalıyız. Bizler bu şehirde özel anılarla büyüdük. Bu mirasın ayağa kaldırılması noktasında valilik, kaymakamlık ve ilçe belediyeleriyle birlikte büyük gayret sarfediyoruz. İlçe belediyesinde yaptığımız tarihi çalışmaların yanı sıra büyükşehire bağlı 7 ilçede de 267 projenin startını verdik. Bunların kimisi bitti, kimisi devam ediyor" şeklinde konuştu.Altepe, Büyükşehir Belediyesi`nin soyut ve somut miras faaliyetlerinin kitaplaştırıldığını, belediyenin bir yayınevi gibi çalıştığını söyledi.Tarihi Kentler Birliği (TKB) Başkanı ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Asım Güzelbey, 1,5 yıl önce yapılan çarşı sempozyumunun etkisinin sürdüğünü kaydederek, "Osmanlı döneminde mahalle dendiğinde mektebi, mescidi, meydanı, kıraathanesi ve umuma açık mekanlarıyla mahalleli arasında sıcak temaslar olduğunu, komşuluk hukukunun ön plana çıktığını biliyoruz. Eski dönemi düşündükçe o dönemi bugünle karşılaştırıyor insan. Acaba o mahalle kültürü devam etseydi toplumdaki bu yozlaşma olur muydu?" diye sordu. O dönemdeki mahallelerde aile kavramının öne çıktığını kaydeden Güzelbey, mahallede yaşanan basit problemlerin mahalle sakinleri arasında çok kolay halledildiğini, toplumda barışın ve huzurun sağlandığı bir ortam oluştuğunu söyledi."MAHALLE ŞEHRİN EN KÜÇÜK İDARİ BİRİMİDİR"Mahallelinin bir biriyle kenetlendiğini dile getiren Güzelbey, "Mahalle, şehrin en küçük idari birimidir, camisiyle mescidiyle bir bütün olarak görülmektedir. O dönemde cami her türlü mahalle meselelerinin konuşulduğu yerdi. Mahalleli mutlaka bayramlarda bir birini ziyaret etmeli, düğün ve cenazelerde birlikte olmalıdır. İnsanlarda bu şuur hakimdi. Köyden gelen mahsuller tadımlık da olsa mahalleli arasında paylaşılmaktaydı" diye konuştu.Bu sayede Osmanlı mahallerinde iç yapılaşma ile gayri ahlaki durumların önlendiğini anlatan Güzelbey, mahallenin hem asayiş, hem de sosyal bakımdan kollektif bir anlayışa dayandığını kaydederek, bu sayede zincirleme bir otokontrol sağlandığını hatırlattı.Mahalle kültürünü yaşatmanın restorasyonların ruhunu yaşatmaktan geçtiğini belirten Güzel, "Mahallelerdeki eserlerin yok olması kültürel yozlaşmaya sebep olur. Mahallede hayat var. Bu hayata sahip çıkmalıyız. Bursa, farklı bir şehirdir. Tarihi ve kültürüyle bilinen bir şehirdir. Bursa bunun farkına varmış, modern kimliğini tarihi birikimle bir arada yaşamıştır. Temizliği ve güzelliğiyle modern kimliğiyle Bursa`yı bir dünya şehri yapmaya gayret eden değerli arkadaşım Başkan Recep Altepe`ye teşekkür ediyorum" şeklinde konuştu."BURSA BÜYÜK BİR ŞEHİR"TKB Danışma Kurulu Başkanı ve ÇEKÜL Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen de, Bursa`da kurulan Tarihi Kentler Birliği`nin 10 yıllık sürecini anlattı. Yerelin gelişmesinin ve yerelde sağlanan birlikteliğin Türkiye`nin geleceğini olumlu etkileyeceğini anlatan Sözen, "Gücünü halktan almayan hiçbir yönetim başarılı olamaz. Bursa bir büyük kenttir, Bursa`da bir imparatorluğun kuruluş heyecanı yaşanmıştır. Bursa, tarihiyle, turizmiyle, değerleriyle güzeldir. Bursa, kendine çeki düzen veren bir şehrin büyüklüğünü aralık ayında İstanbul`da yapılacak sanayi konulu toplantıda da gösterecektir" dedi.Türkiye`nin her köşesinde yapılanların herkese duyurulmasını amaçladıklarını anlatan Sözen, "Bir beldenin metropol kadar önemli olduğunu göstermek istiyoruz. Aslan oturduğu yerden, el sıkışındaki samimiyetten belli olur. TKB, iyi izlenmelidir. Bugünkü toplantı bir dönüm toplantısıdır. Biz kimle el sıkışmışsak yaşamımız boyunca onunla beraber olduğumuz göstermek istiyoruz. Türkiye`de mahalle kültürünün kuşaklar arası bağının koparılmasını istemiyoruz" diye konuştu.Geleneksel mahalle kültürünün masaya yatırıldığı sempozyumda "Mahallede Düzen ve Mahalle Hukuku", "Bursa`da Mahalle Kültürü", "Komşuluk Kültürü", "Tarihi kentlerde Mahalle" ve "Osmanlı Coğrafyasında Mahalle Kültürü" gibi başlıklar altında gerçekleştirilecek oturumlar, Evliya Çelebi, Karaçelebizade Abdülaziz Efendi, Sultan II. Mahmud, Osman Nuri Ergin ve Ahmet Hamdi Tanpınar gibi Bursa ve geleneksel kültüre katkıda bulunmuş önemli isimlere ithaf edilecek.Tarihçi Necdet Sakaoğlu, Prof. Dr. Özer Ergenç, Prof. Dr. Osman Çetin, Prof. Dr. Yusuf Oğuzoğlu, Prof. Dr. Mustafa Kara, Prof. Dr. Neslihan Dostoğlu, Prof. Dr. Mefail Hızlı, Prof. Dr. Necmi Gürsakal, Dr. İklil Selçuk, Doç. Dr. Hülya Taş, Dr. Bedri Mermutlu, Dr. Hasan Basri Öcalan, Dr. Doğan Yavaş ve Dr. Mehmet Kalpaklı gibi alanında uzman isimlerin bildiri sunacağı sempozyumda Kadıköy, Yalvaç, Kütahya ve Altındağ belediye başkanları da bölgelerindeki tarihi mahallelerin yaşam kültürünü anlatacaklar. "Mahallede hayat var" temasının işleneceği sempozyumda Balkanlar, Ortadoğu ve Orta Asya`daki mahalle kültürü de irdelenecek. Behuciddin Şehabi Üsküp Gazi Baba Mahallesi`ni, Prof. Dr. Halid Tadmori başta Mısır olmak üzere Ortadoğu`daki mahalle yaşamını, Zafer Karatay da Kırım ve çevresindeki mahalle hayatını anlatacak.Sempozyumla tarih ve kültürün nabzının atacağı Bursa`da bugün Türkiye`nin ilk Tekstil Sanayi Müzesi olan Merinos Tekstil Sanayi Müzesi ile yarın da Yörük Türkmen kültürünün yaşatılacağı Dağ-Der Kültür Merkezi`nin açılışı yapılacak.
Kaynak: İHA