Mısır’da “devrimin” kaderini ordu tayin edecek (Haber analiz)

Mısır’da Tunus’tan alınan ilhamla Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek aleyhine başlatılan gösteriler, dördüncü gününde en şiddetli halini aldı. Cuma namazı sonrası organize olan gösterilerde polisin müdahalesi yetersiz kalınca, bugüne kadar sessiz kalan ve tutumu merak edilen ordu, Mübarek’in “başkomutan” sıfatıyla verdiği emirle sokaklara indi. Ancak halkın büyük bir heyecanla beklediği ve sevgi gösterileri sunduğu askerler, halka aynı şekilde karşılık vermedi. Bugüne kadar rengini belli etmeyen ordunun, bugünden sonraki tutumu da halk ayaklanmasının Tunus’taki gibi bir devrime dönüşüp dönüşmeyeceğinde en belirleyici rolü oynayacak. Son dört devlet başkanı asker kökenli olan Mısır’da halk, askerleri en son 1986’da sokaklarda görmüştü. Bu yüzden halkın, ordunun müdahalesinin Mübarek’ten yana mı yoksa Mübarek’e karşı mı olacağı merakla bekleniyordu. Bugün olayların şiddetlenmesi üzerine polisin yerini akşama doğru askerler almaya başladı. Ordunun çıkışı ilk etapta halk tarafından memnuniyetle karşılansa da ordu, Mübarek’ten yana bir tutum içerisinde davrandı. Ordunun sokağa inmesinin ardından polis yavaş yavaş sokaklardan çekilirken, güvenliği büyük oranda askerlere devretti. Ancak askerlerin göstericilerin ele geçirmeye çalıştığı devlet televizyonu ve bazı bakanlıkları korumaya alması ve göstericileri dağıtmaya çalışması, askerin sokağa çıkarak kendisini desteklemesini bekleyen halkı hayal kırıklığına uğrattı. Her ne kadar askerler ile göstericiler arasında bir çatışma yaşanmasa da askerin Mübarek’ten yana tutum sergilemesi, halkın gösterileri de yarına ertelemesine neden oldu. Birçok gösterici gece olmasının ardından dağıldı. Şimdi göstericilerin, askerin tutumuna göre yol haritasını belirleyeceği ifade ediliyor. Ordunun Mübarek’ten yana bir tutum belirlemesi halinde ise göstericilerin, askerleri de karşısına alabileceği belirtiliyor. Dünyanın onuncu büyük ordusu olan 468 binden fazla askerli Mısır Silahlı Kuvvetleri, 1952‘deki darbenin de baş mimarı olmuştu. O zamandan bu yana görev yapan dört Mısır Devlet Başkanı, hep ordunun içinden geldi. Şu an ordunun başında ise Mareşal Muhammed Hüseyin Tantavi (75) bulunuyor. Ordudaki asker sayısı, İçişleri Bakanı Habib El Adli‘ye bağlı polislerin sayısını geçti. Bu sayı özellikle 1990‘lı yıllardaki "İslami devrim" hareketleri sırasında 1,4 milyona yükselmişti. Ordu ve polis, Mısır‘da iktidar partisi ve kendi elit grubuyla 30 yıllık Mübarek rejiminin ana çekirdeğini oluşturuyor. Ordu en son sokaklara, 1977 yılında ekmek isyanlarının bastırılmasında ve 1986‘da polislerin maaş protestolarının bastırılmasında çıkmıştı. Wikileaks tarafından sızdırılan belgelere göre ordunun, Hüsnü Mübarek‘in yerine oğlu Cemal Mübarek‘i getirmesine izin vermeyeceği belirtiliyordu. Buna gerekçe olarak ise Cemal Mübarek‘in askeri bir geçmişi bulunmaması, sivil bir işadamı olması gösteriliyordu. Ancak 2009 tarihli bir başka Wikileaks belgesine göre eski bakanlardan Ali El Deen Hilal Dessouki, başkanlığın yavaş bir şekilde bir sivile geçmesine müsaade edebileceğini söylemişti. Mübarek, bugüne kadar önümüzdeki Eylül ayındaki seçimlerde aday olup olmayacağını açıklamadı. Cemal de aday olacağı iddialarını reddediyor. GÖSTERİLER DEVAM EDECEK Her ne kadar göstericiler, bugüne kadarki en yoğun gösterilerini düzenlese de ordunun müdahalesinin beklenenden farklı olmasından dolayı göstericiler somut bir netice elde edilemedi. Ancak göstericiler, protestoları sürdürme konusunda aralarında anlaşarak, karşı olmaları halinde orduyu da karşılarını alarak gösterilerin sürmesi konusunda kararlılıklarını dile getiriyorlar. Göstericilerin yarın yine Tahrir meydanında toplanarak protestolarını sürdürmesi bekleniyor. Öte yandan Tunus’ta gösterilerin başladığı Sidi Bouzid şehrine gönderme yapılarak “Mısır’ın Sidi Bouzid’i” olarak tanımlanan Süveyş şehrinde gösterilerin daha da şiddetlenerek süreceği tahmin ediliyor. Mısır’da kanal bölgesi olarak da bilinen alandaki Süveyş, İskenderiye, İsmailiye ve Port Said gibi şehirlerde gösterilerin süreceği öngörülüyor. Bölge halkının Mübarek aleyhine daha sert bir tutum sergilediği biliniyor. Bugün İskenderiye kentinden gelen haberlerde de kentte göstericilerin polisi etkisiz hale getirdiği iddia edilmişti.