Sümela açılımı!

Trabzon Sümela Manastırı'nda 88 yıl sonra yapılan ilk ayinle tarihi bir gün yaşadı. Birçok ülkeden yüzlerce Ortodoks'u ağırlayan manastırda Rumca ilahilerle kemençe sesi buluştu

Trabzon Sümela Manastırı'nda 88 yıl sonra yapılan ilk ayinle tarihi bir gün yaşadı. Birçok ülkeden yüzlerce Ortodoks'u ağırlayan manastırda Rumca ilahilerle kemençe sesi buluştu


TRABZON - Yıl 1997... Karadeniz’de çevre kirliliğine dikkat çekmek için yola çıkan bir gemi Trabzon Limanı’na yaklaştı. İçinde işadamı Rahmi Koç, Rum Patriği Bartholomeos ve misafirleri vardı. Daha tekne gelmeden kentte huzursuzluk başlamıştı, nedeni ‘çevreci bir hareket’ gibi görünen bu ziyaretin ‘Pontus Rum devleti’nin ilk adımı olduğu iddiasıydı.

Limanda toplanan bir grup eylem yaptı... Teknedekiler kente giremeden ayrıldı... Yıl 2006... Trabzon’daki Santa Maria Katolik Kilisesi’nin rahibi Andrea Santaro bıçaklı saldırıda öldü. 2007’de AGOS Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink öldürüldüğünde cinayet planının Trabzon’da yapıldığı, katil zanlısı, azmettirici ve planlayanlardan bir bölümü nün Trabzonlu olduğu ortaya çıktı. Ve geçen yıl 15 Ağustos. Meryem Ana Yortusu kutlamaları kapsamında Trabzon’a giden turistler mum yaktı, din adamı eşliğinde dua ve ilahi okumaya başladı. Ta ki müze müdürü onlara müdahale edinceye kadar...


Her seferinde ‘Trabzon’da neler oluyor’ dedirten bu olaylardan sonra dün Hıristiyan âleminde ‘Meryem Ana’nın göğe yükseliş günü’ sayılan ‘Meryem Ana Yortusu’nda Trabzon’da çok farklı bir gün yaşandı...

88 yıl sonra ilk ayin heyecanı
Tarihi Sümela Manastırı’nda 88 yıl sonra ilk kez ayin yapılacaktı. Herkes heyecanlıydı. Sabah saatlerinde Maçka’dan manastıra kadar giden yolda polis ve jandarma kontrol noktaları oluşturdu. Ayine katılacak olan Ortodoks Hıristiyanlar ile gazeteciler, manastırın alt kısmındaki ören yerinde toplandı. Ardından da otobüslerle manastır yakınına kadar götürüldü. Yolun gerisi yürünerek manastıra ulaşıldı. Yaklaşık 400 metrelik yolu zorlanmadan yürüyen Fener Rum Patriği Bartholomeos, araçtan indikten sonra yaklaşık 400 metrelik patika yolu zorlanmadan yürüdü, yol üzerindeki iki kemençeciye bahşiş verip fotoğraf çektirdi.

Dışarıda dev ekranlar kuruldu
Rusya Federasyonu, Yunanistan, Gürcistan, ABD ve Türkiye’de yaşayan 500 kadar Ortodoks Hıristiyan’ın katıldığı ayin saat 10.00 sıralarında başladı. Ayini, Fener Rum Patriği Dimitri Bartholomeos yönetti.

Trabzon Valiliği tarafından kart verilen yaklaşık 500 kişi ayinin yapılacağı manastıra alınırken, içeriye sığmayan yaklaşık 1000 kişi de manastırın alt tarafında yer alan tesislerin bulunduğu alana kurulan iki dev ekrandan ayini izledi.

Ortodoks geleneklerine göre yapılan dua törenin ardından kürsü olarak hazırlanan bölüme çıkan Bartholomeos, duanın ardından Türkçe bir konuşma yaptı. İlk duadan sonra Patrik Bartholomeos’un konuşması sonrasında ayin, ilahi ve dualarla devam etti. Kemençe eşliğinde ilahiler okundu. Yaklaşık üç saatlik ayinden sonra katılımcılara okunmuş ekmek sunuldu.

Meryemana’da da ayin
İzmir’in Selçuk ilçesindeki Meryemana Evi’nde de dün ayin vardı. Meryemana Evi yanında oluşturulan platformdaki ayini, İzmir Katolik Kilisesi Başpiskoposu Franceschini yönetti.

Patrik: Padişahlara dua etmeye geldik
Bartholomeos ayindeki konuşmasında sözlerine Türkçe “Sıcakkanlı, misafirperver Karadenizliler, sevgili Trabzonlular” diye başlayıp şöyle sürdürdü:

“88 yıl sonra Sümela’da tarihle ve sizlerle kucaklaşmaya geldik. Çok uzun bir ayrılıktan sonra bu muhteşem bölgede ve bu tarihi manastırda ibadetimizi yapmamıza imkân veren yüce Allahımıza hamdolsun. Bu heyecan, bu sevgi, bu inanç, bu bağlılık asla farklı anlamlarla bağdaştırılmamalıdır, ön yargı ile tefsir edilmemelidir. Burada yıllarca yaşamış Rum Ortodoksların anısına ve burada hizmet etmiş keşişlerin ruhlarına dua etmeye geldik. Bu manastırı tarihinde gönülden destekleyen Osmanlı padişahlarının anılarına dua etmeye geldik. Türkiye’nin, Ortadoğu’nun tüm insanlığın huzuru ve mutluluğu için dua etmeye geldik. Bu tarihi günü yaşamamıza neden olan sayın Kültür Bakanı Ertuğrul Günay’a, Trabzon’daki tüm devlet yöneticilerine ve yerel yöneticilere, özellikle Maçka Belediye Başkanı’na şükranlarımızı ifade ederiz. Birlikte yaşam kültürü medeniyetimizin bizlere bıraktığı bir mirastır. Bu mirası yaşatalım ve öğretelim ki artık bu konularda acılar vuku bulmasın, ailelerin yürekleri yanmasın, çocuklar korkmasın, gençler endişe etmesin. Bu vesileyle mübarek Ramazan ayınızı samimiyetle kutlarız.”

Bu olay takdir edilecektir
Bartholomeos, ayinden sonra kara yoluyla Maçka ilçe merkezine gidip Belediye Başkanı Ertuğrul Genç’i makamında ziyaret etti. Ayine katılan bütün Ortodokslar adına Genç’e teşekkür eden Bartholomeos buradaki konuşmasında da şunları söyledi:

“Bu hoşgörünüz ve geniş ufuklarınız bizce bir takdir vesilesidir. Eminim ki bugün ya∫adığımız tarihi gün, yurtdışındaki büyük Hıristiyan kitlelerince çok takdir edilecek bir olaydır. Malumunuz, Patrikhanemiz 1700 senelik çok önemli bir kurumdur. Tarih şahitliği yapan, bugün tarih yazan ve tarih yazmaya devam eden çok önemli bir kurumdur. Bu kuruma karşı gösterilen hoşgörü ve yapılan yardımlar büyük kitleler tarafından çok takdirle izleniyor. Bu olay Türkiye’yi seven, Türkiye’ye destek veren komşular ve dostlar ile Türkiye’yi Avrupa Birliği tertibinde görmek isteyenlerce son derece takdir edilecektir.”

Notlar: Emine hanımın dostları
* Patrik Bartholomeos’un gelişinin ardından yaklaşık yarım saat süren ilahi ve dua bölümü gerçekleştirildi. Bartholomeos, ayinde hem Türkçe hem Rumca konuştu. Bartholomeos’un konuşması sırasında törene katılan birçok kişi ağladı.

* Ören yerindeki Hıristiyan konuklarla konuklarla yöre halkı arasında sıcak sohbetler yaşandı. Yörede yaşayan Emine Turan, daha önce manastıra geldiklerinde tanıştığı turistlerle karşılaşınca gruptakilerle bir süre Rumca sohbet etti. Sohbetin ardından Turan, iki oğlunun Yunanistan’da olduğunu, birinin rehberlik yaptığını, diğerinin ise inşaatta işçi olarak çalıştığını söyledi.
* Patrik Bartholomeos’un ayinde Türkçe yaptığı konuşması sırasında bir din adamı baygınlık geçirdi. Sağlık görevlilerinin müdahale ettiği din adamının sağlık durumunun iyi olduğu belirtildi.
* Trabzon’da üç gündür sürdürülen geniş çaplı güvenlik önlemleri ayin sırasında da devam etti. Sümela Manastırı’nın bulunduğu Altındere Vadisi Milli Parkı’na izni olmayan araç ve kişilerin girişine izin verilmedi. Bölge üzerinde uçuş yapan polis helikopteri, gürültü nedeniyle ayini aksatabileceği için alçak uçuş yapmaması konusunda telsizle uyarıldı. Uyarının ardından helikopter bölgeden uzaklaştı.

‘Geçen yılı unutmak istiyoruz’
* Geçen yıl Sümela Manastırı’nda izinsiz ayin yapmak isteyen ancak buna izin vermeyen yetkililerle tartışan Rusya Parlamentosu Milletvekili İvan Savvidis de ayine katıldı. Ayin sonrası bir açıklama yapan Savvidis, “Geçen seneyi unutmak istiyoruz. Bizi yanlış anladılar, bizim de hatalarımız oldu. Bu yıl ayinimizi yaptık. Bunu sağlayanlara teşekkür ediyorum. Umarım bundan sonraki yıllarda da gelir ve ibadetimizi yaparız” dedi.
* Valilikçe haber ajanslarından iki, diğer yayın kuruluşlarından birer gazeteciye akreditasyon hakkı tanındı. Akreditasyon yaptıran gazeteciler, Sümela Manastırı’na alındı. Diğer gazeteciler, ören yerinde hazırlanan basın merkezinde çalıştı. Yunan televizyonu ayini canlı yayınladı. Yurtdışından 50’yi aşkın yabancı gazeteci de akreditasyon yaptırdı. (dha, Radikal)