Oruç kaç kısma ayrılır?

Hicretin ikinci yılında farz kılınan oruç, dinimizin öngördüğü bedeni ibadetlerden biridir. Yalnız yiyip içmeyi bırakmak, cinsel ilişkiden uzak durmak değil, aynı zamanda kötü söz, kötü davranış ve kötü düşünceden de sakınmaktır.

Orucun bu amaca ulaşması için midenin, yiyecek ve içeceklerden sakındığı gibi, dilin yalandan, ellerin harama uzanmaktan, gözlerin harama bakmaktan, kulakların haramı dinlemekten ve ayakların kötü işler peşinde koşmaktan sakınması gerekir

Oruç Kaç Kısma Ayrılır?

Cevap: Oruç, farz, vacip, nafile ve mekruh olmak üzere dört kısma ayrılır.(7-Şafiîlere göre oruç, farz, sünnet, haram ve mekruh olmak üzere dört kısma ayrılır. Adak oruçları ise farz kapsamındadır (el-Fıkhu ale'l-Mezahibi'l-Erbaa. 1/541).)

1 -Farz Oruç:

Farz oruçlar belirli ve belirsiz olmak üzere ikiye ayrılır:

a ) Belirli farz: Vaktinde eda edilen ramazan orucu gibi.

b ) Belirsiz farz: Kazaya kalan ramazan orucu ile kefaret oruçları gibi.

2-Vacip Oruç:

Vacip oruçlar da belirli ve belirsiz olmak üzere ikiye ayrılır:

a ) Belirli vacip: Belirli bir zamanda tutulması adanan oruçlar ile adanan itikaf oruçları gibi.

b ) Belirsiz vacip: Herhangi bir zaman belirtilmeden adanan oruç ile bozulan nafile oruçlar gibi.(8-Şafiîlere göre bozulan nafile oruçların kazası vacip olmayıp müstehaptır.)

3-Nafile Oruç:

Farz ve vacibin dışında Allah rızası için tutulan nafile oruçlar, sünnet (mesnün) ve müstehap (men-dup) olmak üzere ikiye ayrılır:

a ) Sünnet olan nafile oruç: Aşure orucu gibi. Bu oruç, muharrem ayının dokuzuncu ve onuncu veya onuncu ve onbirinci günlerinde tutulur.

b ) Müstehap olan nafile oruç: Müstehap olan nafile oruçların başlıcaları şunlardır:

1-Her Kameri ayın onüçüncü, ondördüncü ve onbeşinci günlerinde tutulan oruç.

2-Her hafta pazartesi ve perşembe günlerinde tutulan oruç.

3-Şevval ayında tutulan altı gün oruç.

4-Arefe günü tutulan oruç.

5-Gün aşırı tutulan oruç.

6-Şaban ayında tutulan oruç.

7-Zilhicce'nin ilk sekiz gününde tutulan oruç.

8-Haram aylarda (zilkade, zilhicce, muharrem, recep) tutulan oruç.

4-Mekruh Oruç:

Mekruh oruçlar da tahrimen (harama yakın) ve tenzihen (helale yakın) olmak üzere ikiye ayrıılr:

a ) Tahrimen mekruh olan oruçlar şunlardır:

1-Ramazan Bayramının birinci günü ile, Kurban Bayramı'nın dört gününde tutulan oruç.(9-Şafiîlere göre bu günlere oruç tutmak haramdır.)

2-Kocasının izni olmadan kadının tuttuğu nafile oruç.(10-Şafiîlere göre haramdır (Muğni, 1/449).) Bu hüküm nafile oruçlar içindir. Yoksa koca, karısının farz veya vacip oruç tutmasına engel olamaz. Engel olmak istese bile karısının bu konuda ona itaat etmesi gerekmez. Çünkü Allah'a isyan gerektiren hallerde hiç kimseye itaat edilmez.

3-Şek günü ramazan niyetiyle tutulan oruç.

b ) Tenzihen Mekruh Olan Oruç: Tenzihen mekruh olan oruçların başlıcaları şunlardır:

1-Yalnız aşure (muharremin onuncu) günü tutulan oruç.(11-Şafiîlere göre mekruh değildir (Nihaye,3/207).)

2-Yalnız cuma veya yalnız cumartesi günü tutulan oruç.

3-Nevruz günü tutulan oruç.(12-Şafiîlere göre mekruh değildir (Muğni, 1/448; Envar, 1/158).)

4-Ücretle çalışanın işverenin izni olmadan nafile tuttuğu oruç.(13-Reddu'l-Muhtar 2/376; Tahtavî, s. 526.)

5-Arada iftar edilmeyip, iki gün peş peşe tutulan oruç.

6-Zayıf düşüleceği taktirde hacıların arefe günü ile terviye (zilhicce'nin sekizinci) gününde oruç tutmaları da mekruhtur.

Kaynak: Oruç Risalesi - Hasip Asutay / Hacegân Yayınları