Gurbetçi dövizi 5 milyar dolar azaldı

Dünyada 500 milyar dolardan fazla büyüklüğe ulaşan işçi dövizleri Türkiye'de her geçen yıl azalıyor. 2007'de 15,8 milyar dolar olan Merkez Bankası nezdindeki döviz miktarı, bu yıl 10,9 milyar dolara geriledi. Miktarın, uygulanan yüzde 1'lik faiz sebebiyle azaldığı, Merkez'in de, mevduat bankası olmak istemediği için faizleri artırmadığı belirtiliyor.

Avrupa'nın birçok ülkesinde kaynak sıkıntısı yaşanırken, Merkez Bankası'nın faiz politikası sebebiyle Türkiye önemli bir fırsatı geri çevirdi. Gurbetçinin birikimine uygulanan yüzde 1'lik düşük faizin 2,5 yıllık faturası 5 milyar dolar oldu. Bir dönem Türkiye ekonomisini sırtlayan işçi dövizleri düşük faiz politikası sebebiyle önemli miktarda azaldı. 28 Aralık 2007'de 15 milyar 814 milyon dolar olan bu kapsamdaki miktar 25 Haziran 2010'da 10 milyar 962 milyon dolara geriledi. TCMB Kredi Mektuplu Döviz Mevduatı Hesabı için gurbetçiye iki yıl önce yüzde 2,75 oranında faiz öderken aynı oran Mayıs 2008'den itibaren yüzde 1 olarak uygulanıyor. Ocak 2002 yılında ise gurbetçinin birikimine ödenen iki yıl vadeli faiz oranı yüzde 7,5 seviyesinde idi.
Merkez'in mevduat bankası olmak istemediği için faiz oranlarında artış yönünde herhangi bir değişikliğe gitmediğini aktaran banka kaynakları söz konusu uygulama sebebiyle rezervin 5 milyar dolar azaldığını kaydetti. Dünya genelinde 500 milyar doların üzerinde büyüklüğe ulaşan işçi dövizleri son krizin derinleştiği dönemde geçen yıl tekrar gündeme gelmişti. Merkez Bankası küresel krize tedbir için gündeme gelen işçi dövizlerinin reel sektöre kredi olarak kullandırılmasına karşı çıkmıştı. Birikimin kamu bankalarına aktarılmasının rezervin düşmesine neden olacağı ve 300 bin mudinin tek tek ikna edilmesinin zor olduğu gerekçesiyle kabul görmemişti.
Merkez Bankası 1976 yılından beri Almanya'daki Türk işçilerin dövizlerini Türkiye'ye çekmek için 'Kredili Mektuplu Döviz Tadilat Hesabı'na yüksek faizler vermişti. En az bin Euro, dolar, sterlin ve iki bin İsviçre Frangı ile açılan bu hesapta para iki yıllığına yatırılıyor. Mart 2006'da yapılan değişiklik ile bir yıl vadeli Kredi Mektuplu Döviz Tevdiat hesabı artık açılmıyor. Yurtdışında kamu görevlisi olarak bulunan kişilerin hesap açtırabilmeleri içinse yurtdışında oturma veya çalışma iznine sahip olması gerekiyor. Ancak diplomatik pasaport sahiplerinin pasaportlarında yazılı yurtdışındaki görev yerleri ve unvanlarının yurtdışında oturma veya çalışma iznine sahip olduklarını göstermeleri halinde ayrıca bir belge istenmiyor.
Yurtdışında ikamet eden oturma veya çalışma izni ya da hakkı bulunan geçerli Türkiye Cumhuriyeti kimliğine (TC pasaportu, TC nüfus cüzdanı) veya "belge"ye sahip gerçek kişiler TC Merkez Bankası nezdinde kredi mektuplu döviz tevdiat ve süper döviz hesabı açtırabiliyor.

Zaman