Asya'nın devleri İstanbul'da
YOĞUN DİPLOMASİ
BoĞazdakİ Çırağan Sarayı'nda düzenlenen CİCA zirvesinde Türkiye çok önemli isimleri ağırladı. Türkiye'nin konukları arasında Rusya Başbakanı Vladimir Putin, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev, Afganistan Cumhurbaşkanı Hamit Karzai, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko ve Moğolistan Cumhurbaşkanı Natsagin Bagabandi de toplantıda yer aldı.
İstanbul'da düzenlenen Asya'da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı'na (CICA) İsrail'in Gazze'ye yardım götüren gemilere düzenlediği operasyon damgasını vurdu.
Zirvenin ilk gününde Çırağan Sarayı'nda düzenlenen dışişleri bakanları toplantısında İsrail hiçbir düzeyde temsilci göndermezken, sonuç bildirisi için yapılan hazırlık toplantısında İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Moşe Kamhi yer aldı. Ankara, CICA Hükümet ve Devlet Başkanları Zirvesi sonuç bildirisi için geçtiğimiz cumartesi gününden bu yana örgütün üyesi ülkelerin diplomatlarıyla görüştüğü ve İsrail dışında bütün ülkelerden destek aldığı belirtiliyor.
Bugün son halini alacak taslak metinde ise, İsrail'in BM tarafından oluşturulacak uluslararası ve şeffaf bir inceleme komisyonunun kurulmasını kabul etmesi, yaralı ve ölenlerin ailelerine tazminat ödenmesi ve Gazze ablukasının kaldırılması unsurlarının yer aldığı vurgulanıyor. Dünkü toplantıda İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Kamhi söz konusu sonuç bildirisini onaylamayacaklarını ifade etti. Bu nedenle herhangi bir konsensus sağlanamadı. Tel Aviv yönetiminin bugünkü toplantıda Ankara Büyükelçisi Gaby Levy tarafından temsil edilmesi bekleniyor. Kararların oy birliğiyle alınması nedeniyle kınamanın bildiride yer alması zorlaşıyor. Ankara da, İsrail'in toplantıya katılması durumunda, Türkiye Dönem Başkanı sıfatı ile bir başkanlık bildirisi yayımlayacak ve İsrail'i
CİCA adına kınayacak.
YOĞUN DİPLOMASİ
CICA Zirvesi yoğun diplomasi trafiğini de beraberinde getirdi. Zirve kapsamında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad, Filistin lideri Mahmud Abbas, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev ve Afganistan Cumhurbaşkanı Hamit Karzai ile bir araya geldi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da, Azerbaycan lideri Aliyev ve Suriye lideri Esad ile, Filistin Cumhurbaşkanı Mahmut Abbas, Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık Haşimi, Afganistan Cumhurbaşkanı Hamit Karzai ve Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev ile görüştü.Toplantıda Irak ve Vietnam Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Çin Devlet Konseyi Üyesi, 8 ülke ise dışişleri bakanı özel temsilci ya da büyükelçi düzeyinde temsil edildi.
'TÜRK VE ARAP KANI BİRDİR'
BAŞBAKAN Erdoğan'la görüşen Suriye lideri Beşşar Esad da İsrail'in saldırısını sert sözlerle eleştirdi. Konuşmasında kardeşlik vurgusu yapan Esad, şunları söyledi:
'Kardeşlerimiz çok canice bir eylemle hayatlarını kaybetti. Şehitlerimizin mekanı cennettir. Biz onlarla buluşmasak da onlar bizim kardeşimizdir. Dünyada meydana gelen olay korkunç bir cinayet olarak kabul ediliyor. Bugün Türkiye'yi ziyaret ediyorsam, saldırıyı kınıyorsam, Türkiye'nin alacağı her türlü kararı desteklediğimizi göstermek istedik. Değerli kardeşim Erdoğan; Kudüs, İstanbul gibidir. Olan her şey bizi ilgilendirir. Türk ve Arap kanı birdir.'
Erdoğan: Ablukayı dağıtmanın zamanıdır
BaŞbakan Erdoğan, İsrail'in yardım konvoyuna yaptığı saldırının ardından, kurulması talep edilen bağımsız soruşturma komisyonunu reddetmesini eleştirerek,'Gazze'ye ablukanın kaldırılmasının zamanı gelmiştir' diye konuştu. Erdoğan, CICA Zirvesi kapsamında İstanbul'a gelen Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'la bir araya geldi. Görüşmenin ardından iki lider basın toplantısı düzenledi. Buruda konuşan Erdoğan, AKP hükümetinin diplomatik yöntemini eleştiren emekli büyükelçilere de çıkıştı.
Sivillere karşı kuvvet kullanılmasının hiçbir şekilde mazur görülemeyeceğini belirten Başbakan Erdoğan, şunları söyledi:
'İsrail'in bahaneleri inandırıcılıktan yoksun. Gemilerde 32 ülkeden yardımseverler vardı. Bu yapılan, savaş zamanında bile suç niteliğindedir. Gerçekleri örtmeye çalışıyorlar, suçluluğun telaşı içindeler. Orantısız güç kullanma şımarıklığına sahipler.Gazze'ye ablukanın kaldırılmasının zamanı gelmiştir. Ambargonun tamamıyla kaldırılması gerekiyor. Açık hava hapishanesine son verilmesi lazım. İnsanlık dışı toplu cezalandırma yöntemini içimize sindiremeyiz. Bu işin takipçisi olacağız.'
'MONŞERLER BİZE DERS VERMESİN'
Herkesin bölgesel barışa destek vermesi gerektiğini de belirten Erdoğan, bu konuda sessiz kalınmaması hususuna dikkat çekti. Yardım gemisine yönelik saldırının ardından, gerekli önlemlerin alınmadığı konusunda hükümeti suçlayan emekli büyükelçilere de tepki gösteren Erdoğan, şöyle devam etti:
'Diplomasiden geçmiş monşerler bize diplomatik ilişki öğretmesin. İşlerini yapsınlar. Onların görev yaptığı zamanlarda Türkiye'nin nereden nereye geldiğini biz çok iyi biliyoruz. Emekli olana kadar ne yaptılar sonra yaptılar hepsi ortada. Bizim tarihten aldığımzı diplomasi dersi vardır. Bu millete ne yakışıyorsa onu yapacağız.'
'Teröristler nerede?'
İsrail'in, gemiye yasadışı yollardan binen yolcular olduğu yönündeki iddialarına da değinen Başbakan Erdoğan, 'Bu açıklamanın ne kadar temelsiz olduğu ortada. Böyle bir şey varsa İsrail'e girişteki pasaport kontrolü varsa ya iade eder ya da alıkoyarlardı. Bizim İsrail'de kalan vatandaşımız yok. En son 5 ağır yaralı var. Nerede o teröristler?' diye konuştu.
Mahmut GÜRER / İSTANBUL
Akşam