Öğrencilerden TÜBİTAK projesi
Nano parçacıklar kullanarak sudaki arseniği aynı çatı altında birleştirmeyi başardılar
Ö ; ğrenciler Emre Furkan Mercan ile Mustafa Coşkun , danışman ö ; ğretmenleri Remzi Altuntaş rehberliğinde TÜ ; BİTAK Bilim Adamı Yetiştirme Grubu ve Milli Eğitim Bakanlığı işbirliğiyle dü ; zenlenen Ortaö ; ğretim Ö ; ğrencileri Arası Araştırma Projeleri yarışması iç ; in ' ' Arsenik Savar ' ' isimli proje geliştirdi .
Ö ; ğrenciler manyetik nano parç ; acıklar yardımıyla sudaki arsenik miktarını dü ; şü ; rmeyi başarırken , arsenik oranı ç ; ok yü ; ksek suları iç ; ilebilir hale getirdiler .
Emre Furkan Mercan , yaptığı aç ; ıklamada , sistemin ç ; ok maliyetsiz ve verimli olduğunu ifade ederek , ü ; ç ; havuzdan oluşan bir sistem geliştirdiklerini sö ; yledi . Mercan , şu bilgileri verdi :
' ' Eşme ilç ; esi Kolankaya Kö ; yü ; Ç ; oban Ç ; eşmesinden aldığımız su numunesinde , arsenik miktarının 16 . 6 ppb olduğunu tespit ettik . Bu sudan 8 ' er ml alarak 0 . 14 gram sü ; per paramanyetik nano parç ; acık kullanarak deney yaptık . Sü ; zü ; lmü ; ş su ö ; rneklerinin atomik soğurma spettroskopisinden yararlanarak , arsenik miktarlarını ö ; lç ; tü ; k . Sü ; zü ; lmü ; ş su ö ; rneklerinin arsenik miktarlarının 16 . 6 ppb ' den 9 ppb ' ye kadar dü ; ştü ; ğü ; nü ; gö ; rdü ; k . Yani sudaki nano parç ; acıkların arseniği temizlediğini bulduk .
Sistem gayet basit ç ; alışıyor . Arsenikli suyun iç ; ine nano parç ; acıklar atılıyor . Daha sonra bu parç ; acıklar mıknatıs yardımıyla toplanıyor . Arsenik bu arada mıknatıslara aynı ç ; atıda birleşiyor . Daha sonra sü ; zme işlemi yapılıyor ve su temizlenmiş oluyor . ' '
Bilinen yö ; ntemlerden ekonomik
Projenin bilinen arsenik temizleme yö ; ntemlerinden daha ekonomik ve verimli olabileceğini savunan Fen Lisesi Ö ; ğrencisi Mustafa Coşkun ise , deney sonucu elde edilen verilerin dikkati ç ; ekici olduğunu sö ; yledi . Sudaki arsenik miktarını Dü ; nya Sağlık Ö ; rgü ; tü ; nü ; n ( WHO ) belirlediği 5 ppb değerine ulaştırmayı başaramadıklarını ifade eden Coşkun , şö ; yle konuştu :
' ' Sistemde kullandığımız nano parç ; acıkların kü ; tlece değerlerini artırdığımızda WHO ' nun istediği değere ulaşabiliriz . Sistemin verimliliğiyse kullanılan nano parç ; acıkların sadece bir ö ; lç ; ü ; m iç ; in değil , tekrar tekrar kullanılabilir olması . Ancak her kullanımda arsenikle bağ yapma ö ; zelliği azalıyor . Kullandığımız metotta nano parç ; acıklar haricinde fazla maliyet getirmeyen bir arsenik temizleme sistemi oluşturulabilir . Nano parç ; acıkların ü ; retimiyse ilk etapta maliyeti yü ; ksek gibi gö ; rü ; nse de , kü ; tlece ü ; retim miktarı artırıldığında maliyeti dü ; şebilir ve diğer metotlara gö ; re daha az maliyetle daha ç ; ok verim alınabilir . Sudaki arseniğin temizlenmesinde kullandığımız manyetik nano parç ; acıklar , sudaki diğer ağır metaller kadminyum , selenyum , kurşun ve benzeri metallerin temizlenmesinde de kullanılabilir . Manyetik nano parç ; acıkların zayıf asit iç ; ine bıraktığı arsenik , asitten ayrıştırılarak tıp , endü ; stri ve sanayi sektö ; rlerinde değerlendirilebilir . Biz bu sisteme Arnesik Savar ismini verdik ' ' Ö ; ğrencilerin hazırladığı proje İzmir ' de Ortaö ; ğretim Ö ; ğrencileri Arası Araştırma Projeleri yarışmasında fizik dalında birinciliği elde ederek , Ankara ' daki finallere katılma hakkını elde etti .