Mevzuat Tamam, Uygulama Eksik
Bursa'da AK Parti İl Sosyal İşler Başkanlığınca düzenlenen panelde engellilerin meseleleri masaya yatırıldı.
Panelin açış konuşmasını yapan AK Parti Bursa İl Başkanı Nagip Vardar, AK Parti olarak hizmetlerin üretilmesi noktasında 'önce insan' ilkesiyle hareket ettiklerini belirtti. İmkan ve fırsatlardan eşit derecede yararlanarak toplumsal hayatta yer almanın her insanın en doğal hakkı olduğuna inandıklarını ve çalışmalarını bu yolda sürdürdüklerini kaydeden Vardar, hiç kimsenin doğuştan-sonradan gelen rahatsızlıkları yüzünden hor görülemeyeceğini, AK Parti olarak buna müsade etmediklerini kaydetti.
Vardar, "Etnik kökeni budur, şu mezheptendir, özürlüdür, hastadır diyerek, hiç kimse farklı uygulamalara tabi tutulamaz. AK Parti olarak 'iktidarda bulunduğumuz andan itibaren' böyle bir anlayışla hareket ediyor, ülkenin tüm bireylerine eşit muamele edecek bir kültürü oturtmaya çalışıyoruz. Bizim iktidarımızın engellilere yönelik sosyal politika anlayışı, yardım eksenli değil hak eksenli bir politikadır. Engelli kardeşlerimiz-vatandaşlarımız için yapılmış hiçbir yatırımı-hiçbir düzenlemeyi bir lütuf-imtiyaz olarak görmedik, görmüyoruz. Ne olursa olsun, kim olursa olsun, nerede olursa olsun 'önce insan' diyoruz" dedi.
Vardar'ın konuşmasından sonra, Uludağ Üniversitesi'nden panelistlerin konuşmalarına geçildi.
İlk olarak söz alan Doç.Dr. İlknur Kılkış, Türkiye'de engellilerin çalışma hayatı noktasında yaşanan sıkıntılara değindi. Engellilerin çalışmasına ilişkin yasal mevzuatın yeterli olduğunu fakat uygulamada bazı aksaklıklar yaşandığını belirten Kılkış, yaşanan aksaklıkların giderilmesi için de toplumun mutlaka engeliler konusunda bilgilendirilmesi gerektiğini ifade etti. Kılkış, "Engellilerin çalışma hayatına ilişkin mevzuata baktığımızda, bir kota sisteminin bulunduğunu görüyoruz. 1960'lı yıllarda oluşturulmasına rağmen, hala mevzuat çok iyi işlemiyor. Engelliler için ayrılan kontenjanların tam anlamıyla doldurulduğunu söyleyemeyiz. Bunun en büyük nedenleri arasında, engelli vatandaşların eğitimindeki eksiklikler göze çarpıyor. Mesleki eğitim ya da formasyona-rehabilitasyona yönelik eğitimlerde aksaklıklar var. Hala daha işverenlerimizden bazılarının, engelli arkadaşlarımızı istihdam etmekte çekinceleri bulunuyor. Konuyla ilgili cezai yaptırımlar mevcut fakat hukuki hiçbir yaptırım yok. Mevzuat aslında bana göre gerektiği gibi ama uygulamada sorunlarımız olduğunu düşünüyorum. Bu da aslında bize şunu gösteriyor. Her şeyi yasalarla düzenleyemezsiniz. Dolayısıyla toplumu bu konuda duyarlılaştırmak gerekiyor" diye konuştu.
Doç. Dr. Kılkış'tan sonra söz alan Psikolog Nevin Türkeş de, engellilerin sosyal hayata dahil edilmesinde toplumun da sorumluluğu olduğunu belirtti. Engellilerin kendi içlerinde hissettikleri şeyin izolasyon olduğunu ve bunun mutlaka kırılması gerektiğini ifade eden Türkeş, "O izolasyonu kaldırmak gerekiyor. Onları toplumdan uzaklaştırmak değil topluma katmak gerekiyor. Bu da engellilere her türlü imkanı, fiziksel ve eğitim imkanlarını sunmakla mümkün. Engellilerin sosyal hayata dahil edilmesinde, sadece kişinin ya da ailesinin değil toplumun tümünün sorumluluğu olduğunu vurgulamakla mümkün. Herkesin bu konuda duyarlılaştırılması, bilgilendirilmesi gerekiyor" şeklinde konuştu.
Psikolog Türkeş'ten sonra söz alan Dr. Sıdıka Parlak ise, Türkiye'de engelliler konusunda yürütülen projeler hakkında katılımcılara bilgiler verdi. Engelliler konusunda projeler yapan kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum örgütleri ve üniversitelerin faaliyetlerinin Avrupa'yla karşılaştırılması noktasında Türkiye'nin bir eksiğinin bulunmadığını kaydeden Parlak, bu konuda doğrudan Başbakanlığa bağlı olan Türk Ulusal Ajansı'nın çok iyi bir yol gösterici olduğunu belirtti. Parlak, "Ulusal ajans, engelliler için proje üretilmesi ve projeye kaynak bulma noktasında bize yepyeni kültürler öğretti diyebilirim. Yazışma, iletişim, bilgi alma ve her türlü denetime hazır olma kültürlerini öğrendik. Her türlü çalışmamızı, belgelerle kayıt altına alma becerisini kazandık. Hata olasılığını yüzde değerlerden binde değerlere düşürdük. Şu anda Türkiye'nin engelliler hakkında hiçbir projesi uluslar arası alanda kuşkuya neden olmuyor, hemen kabul görüyor. Bunda ulusal ajansın büyük katkısı var" dedi.
"KENT MİMARİSİ ENGELLİLER İÇİN YETERLİ DEĞİL"
Dr. Parlak'tan sonra söz alan Dr. Elif Karakurt da, belediyelerin düzenleme yaparken engellileri göz önüne almadığını söyledi. Gerek Bursa gerekse ülke genelindeki kamu binalarının ve özel mülkiyetlerin engellilerin fiziksel özelliklerinden uzak-bağımsız şekilde inşa edildiğini belirten Karakurt, bunun da çok büyük sıkıntılar doğurduğunu ifade etti. Karakurt, "Engelliler açısından ulaşım ve mekandan kaynaklanan problemlerin çözülmesi için yerel yönetimlerin daha çok inisiyatif alması gerekiyor. Mesela şu anda Bursa'da 3 tane hat var, engellilere yönelik. E11, E12 ve E13... Bunun dışında özel bir otobüs ya da ulaşım istemi yok. Bunlar artırılmalı. Özellikle kaldırımların düzenlenmesi, rampaların yapılması, kamu binalarına girişle ilgili rampa sistemi yapılması gerekiyor. Birçok yerde asansör var fakat asansöre ulaşmak için 3-4 basamak çıkmak gerekiyor. Yani mevcut asansörler, engeliler için işlevsiz hale geliyor. Bunun için sil baştan bir düzenleme yapılması gerekiyor" şeklinde konuştu.
Dr. Karakurt, yaşanılan sıkıntıların giderilmesi için Avrupa Konseyi tarafından oluşturulan ve engellilerin yaşam standartlarının kesin çizgilerle belirtildiği Avrupa Kentsel Şartı'nın örnek alınabileceğini söyledi.
Panelde; Yrd.Doç.Dr. Tülin Gündüz Cengiz 'Kent yaşamında engellilerin karşılaştığı sorunlar ve önlemler', Dr. Nurdan Özen de 'Engellilik nedir?' konularında birer sunum gerçekleştirdi.
Panele AK Parti İl Başkanı Nagip Vardar, milletvekilleri Ali Kul ve Mehmet Emin Tutan, Osmangazi Belediye Başkanı Mustafa Dündar, il başkan yardımcıları Dursun Akan, Mehmet Çetin ve Refik Özen, Osmangazi İlçe Başkanı Tahsin Kara, Kültür AŞ Genel Müdürü Rıfat Bakan, il yöneticileri, engelliler ve engelli aileleri katıldı.