Meclis hiç dokunmuyor
Anayasa değişikliği paketinde, HSYK'ya üye seçiminde TBMM'ye hiçbir inisiyatif ve seçim hakkı tanınmıyor
CHP ve Yüksek yargının ileri sürdüğünün aksine HSYK’ya üye seçiminde 26 maddelik taslakta Avrupa ülkelerinde olan Parlamento’dan üye seçimi uygulamasına yer verilmedi. Anayasanın 159. maddesinde planlanan değişiklikle Kurul’un 21 asıl, 10 yedek üyeli olarak yapılandırılması öngörülürken, Adalet Bakanı ve Müsteşarı, Kurul’un tabii üyesi olarak kalıyor. Taslak HSYK’nın, 4 asil üyesinin yüksek öğretim kurumlarından öğretim üyeleri, üst kademe yöneticileri ile avukatlar arasından Cumhurbaşkanınca, bir asıl ve bir yedek üyesinin Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından Yüksek Mahkemece, 3 asıl ve 2 yedek üyesinin Yargıtay üyeleri arasından Yargıtay Genel Kurulunca, bir asıl ve bir yedek üyesinin Danıştay üyeleri arasından Danıştay Genel Kurulu’nca, 7 asıl ve 4 yedek üyesinin birinci sınıf adli yargı hakim ve savcıları arasından adli yargı hakim ve savcılarınca, üç asıl ve iki yedek üyesi birinci sınıf idari yargı hakim ve savcıları arasından idari yargı hakim ve savcılarınca seçilmesini öngörüyor.
Pakette 146. maddede de değişiklik yapılarak Anayasa Mahkemesi üye sayısı 19’a çıkarılıyor. 3 Daire ve bir Genel Kurul’dan oluşacak Yüksek Mahkeme’ye TBMM’nin 3, Cumhurbaşkanı’nın da 16 üye ataması planlanıyor: Cumhurbaşkanının atayacağı üyelerin büyük çoğunluğunu da Yüksek Yargı belirliyor. • YAKUP BULUT ANKARA
‘Teklif dahi edilemez’i teklif etmişti
TÜSİAD’ın Prof. Dr. Erdoğan Teziç’in başkanlığındaki hukukçu heyetine 1992’de hazırlattığı taslakta, anayasanın değiştirilmesi dahi teklif edilemez maddelerinde bile değişiklik önerilmişti. Taslakta, Genelkurmay Başkanlığı’nın Milli Savunma Bakanlığı’na bağlanması, MGK’nın sivil ağırlıklı olması, HSYK’nın kaldırılması ve bunun yerine Hakimler Yüksek Kurulu, kurulmasını ve üye sayısının da 18 asıl 5 yedeğe çıkarılması öngörülüyordu.
Yargının tavrı ilkesel değil çıkar kavgası
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) Başkanı Sedat Laçiner, yüksek yargıyı kasdederek “Eğer imkanları elverse AK Parti’nin işi çoktan bitmişti” dedi. “Her ülke kendi koşullarına göre uygun modeller oluşturmak zorundadır” açıklaması yapan Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker’in bu sözlerini eleştiren Laçiner, “Bize özgü model 12 Eylül Anayasası mı? Bu ülkede 27 Mayıs’tan bu yana siviller anayasa yapamıyorsa, bu ülkenin özel koşulu anayasaları askerlerin yapması mıdır?” diye sordu. Yüksek yargının geçmişte de yeterince bağımsız ve adil olmadığını vurgulayan Laçiner, “Ortada ilkesel değil, ideolojik bir çıkar kavgası var” diye konuştu.
Paket daha kapsamlı olabilirdi
Demokrasi ve Özgürlük İçin Yargıçlar ve Savcılar Birliği Eşbaşkanı Orhan Gazi Ertekin, anayasa değişiklik paketinin 12 Eylül zihniyetini tasfiye etmede yetersiz kalacağını söyledi. Ertekin, “Daha kararlı, muhtevası çok daha kapsamlı olabilirdi” dedi. Ertekin, HSYK ve Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker’in açıklamalarını ciddi bir hukuksal yorum problemi olarak gördüğünü söyledi.
Pakette 146. maddede de değişiklik yapılarak Anayasa Mahkemesi üye sayısı 19’a çıkarılıyor. 3 Daire ve bir Genel Kurul’dan oluşacak Yüksek Mahkeme’ye TBMM’nin 3, Cumhurbaşkanı’nın da 16 üye ataması planlanıyor: Cumhurbaşkanının atayacağı üyelerin büyük çoğunluğunu da Yüksek Yargı belirliyor. • YAKUP BULUT ANKARA
‘Teklif dahi edilemez’i teklif etmişti
TÜSİAD’ın Prof. Dr. Erdoğan Teziç’in başkanlığındaki hukukçu heyetine 1992’de hazırlattığı taslakta, anayasanın değiştirilmesi dahi teklif edilemez maddelerinde bile değişiklik önerilmişti. Taslakta, Genelkurmay Başkanlığı’nın Milli Savunma Bakanlığı’na bağlanması, MGK’nın sivil ağırlıklı olması, HSYK’nın kaldırılması ve bunun yerine Hakimler Yüksek Kurulu, kurulmasını ve üye sayısının da 18 asıl 5 yedeğe çıkarılması öngörülüyordu.
Yargının tavrı ilkesel değil çıkar kavgası
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) Başkanı Sedat Laçiner, yüksek yargıyı kasdederek “Eğer imkanları elverse AK Parti’nin işi çoktan bitmişti” dedi. “Her ülke kendi koşullarına göre uygun modeller oluşturmak zorundadır” açıklaması yapan Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker’in bu sözlerini eleştiren Laçiner, “Bize özgü model 12 Eylül Anayasası mı? Bu ülkede 27 Mayıs’tan bu yana siviller anayasa yapamıyorsa, bu ülkenin özel koşulu anayasaları askerlerin yapması mıdır?” diye sordu. Yüksek yargının geçmişte de yeterince bağımsız ve adil olmadığını vurgulayan Laçiner, “Ortada ilkesel değil, ideolojik bir çıkar kavgası var” diye konuştu.
Paket daha kapsamlı olabilirdi
Demokrasi ve Özgürlük İçin Yargıçlar ve Savcılar Birliği Eşbaşkanı Orhan Gazi Ertekin, anayasa değişiklik paketinin 12 Eylül zihniyetini tasfiye etmede yetersiz kalacağını söyledi. Ertekin, “Daha kararlı, muhtevası çok daha kapsamlı olabilirdi” dedi. Ertekin, HSYK ve Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker’in açıklamalarını ciddi bir hukuksal yorum problemi olarak gördüğünü söyledi.