Dünyada 'Pi Günü' kutlanıyor

Bugün dünyada Apple Pi pastaları yenilmekte, Happy Pi Day şarkıları söylenmekte, yine Pi basamakları notalarla eşleyerek oluşturulan küçük melodi eşliğinde Pi dansları yapılmakta, Pi besteleri çalınmakta, Pi nin basamakları ile kelimeleri eşlenmiş şiirleri okunmakta, Pi ödülleri dağıtılmakta, Pi yi 50, 100, 1000 basamağına kadar ezberleyenlerin gösterisi sunulmakta, günün anlam ve önemini belirten konuşmalar yapılmaktadır.

Pi(π) Sayısı
Tarihi M.Ö. 2000 yılına dayan Pi, bilindiği gibi büyüklüğü ve küçüklüğü fark etmeyen her çemberde yada daire de görülen bu matematik sabiti, çemberin çevresinin çapına bölümüyle elde edilir. Babiller Pi yi 3 veya 3.125 olarak almışlar. Mısırlılar 3.1604 olarak kullanmışlardır. Heredotas, Heredot tarihi eserinde Pi sayısı verdiği değer 3.58 dir. Archimedes ise Pi yi 3.1408 ile 3.1428 arasında bir sayı olarak düşünmüştür. Hata payı 0.002 dir. Çin ve Greek matematikçiler Pi yi 3.162 değerini bulmuşlardır. 1436 yılında ünlü Semerkantlı Türk Matematikci Giyasüddün Cemşid El Kaşi, ilk defa Pi sayısının değerini 16 ondalığa kadar hesaplamıştır. Risalet’ül fi Mahifül Daire isimli eserinde Pi için verdiği değer 3.1415926535898732 dir. Bu zamanın matematikçilerinden 200 yıl daha ilerde olduğunu kanıtlamıştır. Ayrıca ondalık sayılarla ilgili ilk bilgiler yine bu Türk bilginine aittir. 1596 yılında Lodolph, Pi yi 35 basmağa kadar, Abraham 1699 yılında 72 ondalığa kadar hesaplamışlardır. Daha sonra yarış kızışmış, bilgisayarlar icat edildikten sonra IBM ile 704 160 ondalığa, 1991 de Chundnovcky Kardeşler Pi yi 2 260 321 363 ondalığa kadar hesaplamayı başarmış, bilgisayar kitlenmiş ve hata vermiştir. 1999 yılında Prof. Kanada başkanlığında değişik üniversitelerde bir araştırma grubu Tokyo Üniversitesinde 206 158 430 300 ondalığa kadar hesaplandı. Son olarak Kasım 2002 de yine Prof. Kanada başkanlığında dokuz kişilik bir araştırma grubunun beş yıl süren program hazırlama safhasından sonra Tokyo Üniversitesinde Hitaci Süperbilgisayar ile 400 saate aşkın bir sürede 1.24 triliyon basamağa kadar hesaplamışlardır. Sonu bulunmayan bu sayı aslında iki ondalık sayı arasına sıkışmış bir sayıdır. 3.1414<PI

Çapı "1" olan Daire'nin çevresi "π" olur.