Büyükelçi: Suçlanan Türkiye olur
Emekli Büyükelçi James Holmes, Türkiye ile Ermenistan arasında protokollerin imzalanmasından sonra başlayan sürecin yolunda gitmemesi halinde sorumlunun Türkiye olacağını söyledi.
Holmes, ABD Kongresinde bu yıl da 1915 yılı olaylarına ilişkin Ermeni iddialarının tekrar gündeme getirilmesi ihtimaliyle ilgili olarak, "ABD'nin Türkiye ile dışişleri, güvenlik ve ticaret alanlarındaki çıkarları, Ermenistan ile olandan çok daha fazla" dedi.
İki ülkenin protokolleri parlamentolarında onaylaması durumunda, konuyla ilgili herkesin tüm endişelerinin anında ortadan kalkacağını belirten Holmes, şunları kaydetti:
"Deneyimlerimden biliyorum ki, eğer işler yolunda gitmezse suçlanan taraf Türkiye olacak. Washington'un tarihi olarak bu konu üzerindeki çalışma yöntemini bildiğimden, Ankara, Erivan'dan daha suçlu olmasa da Washington'daki siyasi iklim Türkiye'nin suçlanan taraf olması yönünde ilerler. Bu beni endişelendiriyor. Dolayısıyla olumsuz bir gidişata karşı hazırlıklı ve çok dikkatli olmalıyız."
"TÜRKİYE, AZERBAYCAN'I RİSKE ETMEZ"
Türkiye'nin Yukarı Karabağ meselesini Ermenistan ile olan süreçten ayırmayacağını ve Azerbaycan ile stratejik çıkarlarını riske atmayacağını düşündüğünü belirten Holmes, bu nedenle iki konunun birbirinden ayrı tutulmasının beklenmesi yerine, her ikisinde de yeni ilerlemelerin sağlanmasının daha uygun olacağını söyledi.
Holmes, Türkiye-Ermenistan ilişkilerindeki sürecin yalnızca bu iki ülke değil, ABD, Rusya, Fransa ve Azerbaycan açısından da çok önemli olduğuna dikkati çekerek, protokoller konusunda yakın zamanda ilerleme olmasını beklemediğini, ancak konunun çözüleceğinden umutlu olduğunu ifade etti.
"ERMENİ-AMERİKAN TOPLUMUNUN ENSTRÜMANLARI DAHA GÜÇLÜ"
ABD'de konuya yönelik Ermeni diasporasının baskısının ve bu yıl da Kongreye 1915 yılı olaylarına ilişkin Ermeni tasarılarının sunulması ihtimalinin sorulması üzerine Holmes, diasporanın senatör ve milletvekilleri üzerindeki gücünün farkında olduklarını, bu nedenle ABD'de Ermeni-Amerikan toplumunun Türk-Amerikan toplumlarından daha güçlü siyasi enstrümanlara sahip olduğunu söyledi.
Yine de ABD'nin Türkiye ile dışişleri, güvenlik politikaları ve ticaret alanlarındaki çıkarlarının, Ermenistan ile olandan çok daha fazla olduğuna dikkati çeken Holmes, "Ermenistan ile çıkarlar, Türkiye ile olan çıkarların çok küçük bir bölümünü oluşturuyor. Bu yüzden, bu önemli ilişkilere ciddi zarar verecek şekilde 100 yıllık meseleye tıkanıp kalmamama ve tamamıyla akılcı ve rasyonel bir perspektiften reel-politik olanı yapma noktasında senatörleri ikna edebiliriz diye düşünülebilir. Ama Kongredekiler için bunun ikna edici unsur olduğunu söyleyemem. Yine de bunun savaşını vermeye devam edeceğiz" dedi.
İki ülkenin protokolleri parlamentolarında onaylaması durumunda, konuyla ilgili herkesin tüm endişelerinin anında ortadan kalkacağını belirten Holmes, şunları kaydetti:
"Deneyimlerimden biliyorum ki, eğer işler yolunda gitmezse suçlanan taraf Türkiye olacak. Washington'un tarihi olarak bu konu üzerindeki çalışma yöntemini bildiğimden, Ankara, Erivan'dan daha suçlu olmasa da Washington'daki siyasi iklim Türkiye'nin suçlanan taraf olması yönünde ilerler. Bu beni endişelendiriyor. Dolayısıyla olumsuz bir gidişata karşı hazırlıklı ve çok dikkatli olmalıyız."
"TÜRKİYE, AZERBAYCAN'I RİSKE ETMEZ"
Türkiye'nin Yukarı Karabağ meselesini Ermenistan ile olan süreçten ayırmayacağını ve Azerbaycan ile stratejik çıkarlarını riske atmayacağını düşündüğünü belirten Holmes, bu nedenle iki konunun birbirinden ayrı tutulmasının beklenmesi yerine, her ikisinde de yeni ilerlemelerin sağlanmasının daha uygun olacağını söyledi.
Holmes, Türkiye-Ermenistan ilişkilerindeki sürecin yalnızca bu iki ülke değil, ABD, Rusya, Fransa ve Azerbaycan açısından da çok önemli olduğuna dikkati çekerek, protokoller konusunda yakın zamanda ilerleme olmasını beklemediğini, ancak konunun çözüleceğinden umutlu olduğunu ifade etti.
"ERMENİ-AMERİKAN TOPLUMUNUN ENSTRÜMANLARI DAHA GÜÇLÜ"
ABD'de konuya yönelik Ermeni diasporasının baskısının ve bu yıl da Kongreye 1915 yılı olaylarına ilişkin Ermeni tasarılarının sunulması ihtimalinin sorulması üzerine Holmes, diasporanın senatör ve milletvekilleri üzerindeki gücünün farkında olduklarını, bu nedenle ABD'de Ermeni-Amerikan toplumunun Türk-Amerikan toplumlarından daha güçlü siyasi enstrümanlara sahip olduğunu söyledi.
Yine de ABD'nin Türkiye ile dışişleri, güvenlik politikaları ve ticaret alanlarındaki çıkarlarının, Ermenistan ile olandan çok daha fazla olduğuna dikkati çeken Holmes, "Ermenistan ile çıkarlar, Türkiye ile olan çıkarların çok küçük bir bölümünü oluşturuyor. Bu yüzden, bu önemli ilişkilere ciddi zarar verecek şekilde 100 yıllık meseleye tıkanıp kalmamama ve tamamıyla akılcı ve rasyonel bir perspektiften reel-politik olanı yapma noktasında senatörleri ikna edebiliriz diye düşünülebilir. Ama Kongredekiler için bunun ikna edici unsur olduğunu söyleyemem. Yine de bunun savaşını vermeye devam edeceğiz" dedi.