RTÜK'ten TRT'ye sigara cezası

Üst Kurul, 2002 yılındaki yasa değişikliğiyle RTÜK denetiminden çıkarılan TRT'ye verdiği cezayı 4207 Sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun'a dayandırdı.
AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, RTÜK, 6 Ekim 2009 tarihinde ''Aman Adanalı'' adlı belgeselde sigaralı sahneleri herhangi bir kapatma uygulamadan yayınlayan TRT 2'ye, 4207 sayılı yasanın 3. maddesinde yer alan, ''Televizyonlarda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamaz, görüntülerine yer verilemez'' hükmünü ihlal ettiği gerekçesiyle idari para cezası uygulanmasını kararlaştırdı.
4207 Sayılı Yasanın 5. maddesi, Üst Kurul'a, yasa hükümlerini ihlal eden ulusal yayın kuruluşlarına, 50-100 bin TL'ye kadar idari para cezası uygulama yetkisi veriyor.
3984 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun'da 2002 yılında yapılan değişiklikle TRT yayınlarını denetleme yetkisi elinden alınan RTÜK, 8 yıl aradan sonra ilk kez 4207 Sayılı Yasadaki yetkisine dayanarak TRT'ye ceza uygulanmasını kararlaştırdı. TRT'nin, kararın iptali için idari yargıya başvurma hakkı bulunuyor. Bununla birlikte, 5326 Sayılı Kanunun 17. maddesi gereğince, TRT, para cezasını kanun yoluna başvurmadan önce peşin öderse ceza tutarında dörtte bir oranında indirimden yararlanabilecek.
-''BİR ŞARKISIN SEN'' PROGRAMINA ''İSTİSMAR'' UYARISI-
RTÜK, çocukların yarışmacı olarak yer aldığı ''Bir Şarkısın Sen'' adlı programda, çocuk istismarı yapıldığı gerekçesiyle ATV ile ATV Avrupa'ya uyarı cezası verdi.
Üst Kurul, Türkiye'nin de taraf olduğu BM Çocuk Hakları Sözleşmesinin, ''Taraf devletler, çocuğun ekonomik sömürüye ve her türlü tehlikeli işte ya da eğitimine zarar verecek ya da sağlığı veya bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaksal ya da toplumsal gelişmesi için zararlı olabilecek nitelikte çalıştırılmasına karşı korunma hakkını kabul ederler'' hükmü ile ilgili yasadaki, ''Gençlerin ve çocukların fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişimini zedeleyecek türden programların, bunların seyredebileceği zaman ve saatlerde yayınlanmaması'' yayın ilkesinin ihlal edildiği gerekçesiyle bu kararı verdi.
RTÜK, 23 Aralık 2009 tarihinde yayınladığı ''Zuhal Topal'la İzdivaç'' programında, kendine uygun eş arayan bir kadının imam nikahlı kocasının stüdyoya gelerek özel ilişkilerini uygunsuz bir üslupla ve tüm ayrıntılarıyla ortaya sermesi nedeniyle, Star TV'nin uyarılmasını kararlaştırdı.
Aynı tarihte yayınlanan ''Mesut Yar'la Uyan Türkiye'' programında da şarkıcı Niran Ünsal hakkında yapılan yorumları, manevi şahsiyete yönelik eleştiri sınırları ötesinde saldırı niteliğinde bulan Üst Kurul, Star TV'nin bu program nedeniyle de uyarılmasına karar verdi.
Aynı şekilde, 17 Aralık 2009 tarihinde yayınlanan ''Birimiz Hepimiz İçin'' adlı programda bir konuk tarafından sarf edilen küfür nedeniyle de Star TV uyarıldı.
-ŞEHİT HABERLERİ İÇİN SAVUNMA İSTENDİ-
RTÜK, haber bültenlerinin verilişi sırasında, ''Arşiv ve canlandırma görüntülerini, ekranda herhangi bir yazılı uyarı yapmaksızın, gerçekmiş gibi yayınladığı'' gerekçesiyle bazı kanallara da müeyyide uygulanmasını kararlaştırdı.
Bu kapsamda, Tokat'ta pusu kurularak şehit edilen askerlerle ilgili haberler nedeniyle Star TV'den savunma istenirken, aynı olayla ilgili haberi verirken 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunun açık hükümlerine rağmen, PKK terör örgütünün bildirisini yayınlayan Show TV ve Show Türk'ün de ''Radyo, televizyon ve veri yayınlarının hukukun üstünlüğüne uygun olarak kamu hizmeti anlayışı çerçevesinde yapılacağı'' yönündeki yayın ilkesini ihlal ettiği gerekçesiyle savunmaları istendi.
Ayrıca Mersin, Hakkari, Şırnak, Urfa, Adana ve İstanbul'da yaşanan olaylarla ilgili haberlerde, ''Şiddet görüntülerini, etkisini artıracak efektler eşliğinde, tekrar ve bir kısmını polis kamerası kayıtlarından yayınladığı'' ve ''Suç örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı özelliklerinin yansıtılmaması ilkesini ihlal ettiği'' gerekçesiyle, Show TV ve Kanal D'nin savunmalarının istenmesine, Show Türk ve Kanal Türk'ün de uyarılmasına karar verildi.
-AVŞAR'IN PROGRAMI VE CEMİL İPEKÇİ'NİN GÖRÜNTÜLERİ-
Üst Kurul, ''Evlilikte aldatma'' ve ''Vajina estetiği'' gibi konuların tartışıldığı ''Hülya Avşar Soruyor'' programında, ''Gençlerin ve çocukların fiziksel zihinsel ve ahlaki gelişimini zedeleyecek türden programların, bunların seyredebileceği zaman ve saatlerde yayınlanmaması'' ilkesinin ihlal edildiği gerekçesiyle, Haber Türk'e uyarı müeyyidesi uygulanmasını kararlaştırdı.
''Teke Tek'' adlı programda Fatih Altaylı'nın kullandığı bazı ifadeler nedeniyle Haber Türk'ten savunma istenmesi kararlaştırıldı.
Üst Kurul, internetteki bir sosyal paylaşım sitesinde, 13 yaşında bir çocuğun kedi kesme görüntülerinin bulunduğuna ilişkin haberi yayınlayan Flash TV ve yürümeye çalışan, bacakları kesilmiş bir boğanın görüntülerini yayınlayan Kanal Türk'ün savunmalarının istenmesine de karar verdi.
''Süper Kulüp'' adlı magazin programında, Cemil İpekçi ve sevgilisinin görüntülerini yayınlayan Fox TV'nin, ''Yayınların toplumun milli ve manevi değerlerine ve Türk aile yapısına aykırı olmaması'' ilkesini ihlali gerekçesiyle savunması istendi.
Ayrıca, reklam yayın ilkelerini ihlal ettikleri gerekçesiyle Kanal Türk, Show TV, Show Türk ve Star TV'ye ise müeyyide uygulanması kararlaştırıldı.