WikiLeaks, dünyada deprem yarattı

WikiLeaks adlı internet sitesi Washington yönetiminin tüm çabalarına rağmen gizli belgeleri yayınladı.WikiLeaks'in sızdırdığı 251 bin 287 belgenin 7 bin 918'si Türkiye hakkında. İran, Azerbaycan ve AB, Türkiye ile ilgili belgelerde ön planda.

WikiLeaks günlerdir beklenen belgeleri paylaştı, dünyada deprem yaşandı. Türkiye'nin geçtiği 7 bin metinde öne çıkanlar ise darbe, Davutoğlu, Erdoğan ve AB oldu.

WikiLeaks adlı internet sitesi, ABD Dışişleri Bakanlığı'na ait olan gizli belgeleri açıkladı.
Belgelerde, Amerikan diplomatik yazışmalarında, yabancı liderlerle ve dünyadaki nükleer ve terörist tehditlerle ilgili değerlendirmeler bulunuyor.

Belgeler, ABD'nin dünyadaki toplam 270 büyükelçilik ve konsolosluklarla 2004 yılından 2010’un Mart ayına kadarki günlük yazışmalarının içeriğini ortaya koyuyor.

ABD'nin gizli belgeleri Amerikan New York Times, İngiliz Guardian, Fransız Le Mond ve İspanyol El Pai gazeteleriyle Alman Der Spigel dergisinde eş zamanlı olarak yayımlandı. Belgelerde, Türkiye dahil Washington'ın müttefiki ülkeler ve liderlerine yönelik ağır eleştiriler yer alıyor.

27 Nisan 2007'deki e-muhtıradan sonra Washington'a gönderilen raporda şu ifadeler yer alıyor: "Ergin Saygun'la konuştuk (emekli orgeneral). Ordunun ikinci adamı 'Türk ordusu laik sistemi korumak için bunu yaptı. Çatışma istemiyoruz. İstesek tankları sokağa indirirdik" diyor. Ağustos 2007'de ABD Dışişleri Müsteşarı Burns'le bir toplantı yapan İsrail gizli servisi MOSSAD'ın başı Meir Dagan şöyle diyor: Türkiye'de İslamcılar güçlendi, ordu daha ne kadar sessiz kalabilir?

'DAVUTOĞLU OLAĞANÜSTÜ TEHLİKELİ'
Türkiye'nin ekseninin doğuya kaydığını iddia eden Amerikalı diplomatlar, Başbakan Erdoğan ve danışmanlarıyla ilgili olumsuz ifadeler kullanıyor.

Başbakan Erdoğan'ın danışmanları için ‘yetersiz’ ifadesi kullanılırken, Davutoğlu'na yönelik de ‘olağanüstü tehlikeli’ nitelemesi yapılıyor. Başbakan Erdoğan ABD'nin Ankara Büyükelçiliğine göre işkolik, inatçı ve mükemmeliyetçi.

ABD'nin Ankara Büyükelçiliği’yle yapılan yazışmalarda, Türkiye'nin ekseninin doğuya kaymasına ilişkin endişelere yer verilirken, AK Partililerin çoğunun İslami tarikatlara üye olduğu, Türkiye'nin İslam devleti olma yolunda ilerlediği iddia ediliyor.

"TÜRKİYE AB'YE ÜYE OLAMAZ"
Amerikalı diplomatlar ortak bir dille Türkiye'nin güvenilirliğine ilişkin şüphelerini dile getirirken, Avrupa Birliği'ne üye olamayacağı yönündeki görüşler, sadece Brüksel ve Ankara değil ilgili birçok ülkenin ABD büyükelçiliklerinden gelen mesajlarda yer alıyor.

"TÜRKİYE İKİLİ OYNUYOR"
İtalya Dışişleri Bakanı Franco Fratti'nin Türkiye'yi ikili oynamakla suçladığı telgraf da belgeler arasında yer alırken, Amerikalı yetkililerin Dışişleri Bakanı Davutoğlu'nu Ankara'nın İran konusunda arabuluculuk çabalarının faydalı ya da mantıklı olmadığı konusunda ikna etmeye çalıştığı ancak başarılı olamadığı da belirtiliyor ve Davutoğlu'nun Türkiye'nin bölgede İran'ın etkisini sınırladığına ilişkin sözlerine yer veriliyor.

ALİYEV HAZ ETMİYOR
Belgelerde, Ankara-Bakü gerginliğine ilişkin açık ifadeler yer alırken, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev Amerikalı yetkililere, Türk hükümetinden haz etmediğini söylediği belirtiliyor.

Enerji Bakanı Taner Yıldız'ın Azerbaycan petrol şirketi başkanına, "Neden Rusya ile ilişkilerimizi bozuyorsunuz ki? Nabucco'ya gerçekten ihtiyacın var mı?" dediği aktarılıyor.

— ABD Savunma Bakanı Robert Gates, İran'a saldırılması durumunda bu ülkenin atom bombası programının 1 ila 3 yıl geciktirileceği düşüncesinde.
— Suudi Arabistan Kralı Abdullah'ın da aralarında bulunduğu bazı Arap liderler, ABD'den İran'a nükleer programına son vermesi için hava saldırısında bulunmasını istedi.
— Amerikalı yetkililer, BM ile ilgili casusluk yapmakla görevlendirildi.

Belgelerde, İran'ın Kuzey Kore füzelerini kullanma girişimi, Afgan hükümetindeki yolsuzluklar, ABD'nin Suriye'yi Lübnan'daki Hizbullah'a silah yardımı yapmasını engelleme girişimleri gibi konularda çeşitli bilgiler bulunuyor.

SUUDİ ARABİSTAN, ÇİN, KUZEY KORE, İRAN...
New York Times, gizli belgeleri, bugünden itibaren gelecek günlerde tek tek açıklayacağını duyururken, belgelerde Suudi Arabistanlı bazı donörlerin El Kaide gibi terörist grupların ana mali kaynakları oldukları, Çin hükümetinin bilgisayar sabotajlarıyla ABD'yi hedef aldığı kaydediliyor.

Gizli belgelerde, İran'ın Kuzey Kore'den, Batı Avrupa'yı vurma kapasitesine sahip son derece gelişmiş füzeler aldığı ve ABD'nin, İran'ın bu füzeleri daha uzun menzilli füzeler üretmede araç olarak kullandığından endişe ettiği ve bu gelişmiş füzelerin son derece kuvvetli olduğu da kaydediliyor.