NATO'nun kalkan sınavı yarın başlıyor

NATO'nun kritik Lizbon Zirvesi yarın başlıyor. Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'ün temsil edeceği zirvede, Füze Kalkanı Projesi'nin kaderi de tayin edilecek

NATO, tarihinin en kritik sınavlarından birine hazırlanıyor. Portekiz'in başkenti Lizbon'da 19-20 Kasım günlerinde düzenlenecek NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'nde, Yeni Stratejik Konsept ve Füze Kalkanı Projesi'nin geleceği tartışılacak. Zirve öncesi yürütülen diplomasi trafiğiyle, Türkiye'nin kırmızı çizgileri olarak sıralanan hassasiyetler konusunda birçok belirsizliğin ortadan kalktığı belirtiliyor. Halen en büyük soru işareti ise 'Türkiye'ye kurulacak sistemin kontrolünün kimde olacağı?' konusunda yaşanıyor. Türkiye'yi zirvede başkanlığını Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün yapacağı, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'ün de yer alacağı heyet temsil edecek.

ÜÇ KONUDA BEYİN FIRTINASI
Zirvenin en önemli gündemi NATO'nun yeni Stratejik Konsepti ve uzun süredir tartışılan Füze Kalkanı Projesi. Tüm üyelerin yeni konsepte onay vermesi beklenirken, füze kalkanıyla ilgili soru işaretlerinin giderilme aşamasına geldiği belirtiliyor. Radar ve füzelerin hangi noktalara, ne zaman ve nasıl yerleştirileceğiyle ilgili detayların zirvede çerçeve kararı alındıktan sonra masaya yatırılması öngörülüyor.
Zirvenin ikinci gündem maddesi Afganistan olacak. Halen teşkilata üye ülkelerden 150 bin asker bu ülkede bulunuyor. Bu sayının 2014'e kadar 50 bine indirilmesi ve görevin kademeli olarak Afgan güvenlik güçlerine devredilmesi planlanıyor. Afgan güvenlik gücü sayısının da 265 binden iki yıl içinde 350 bine çıkarılması hedefleniyor. Zirvenin üçüncü önemli başlığı NATO-Rusya ilişkileri olacak. Rusya Devlet Başkanı Medvedev de zirvenin konuyla ilgili bölümüne katılacak.

EN BÜYÜK SORUN KUMANDA
Zirve öncesi en büyük soru işareti Füze Savunma Sistemi'nin nereye konuşlanacağı ve kontrolün kimde olacağı noktasında düğümlendi. Ankara, Türkiye sınırlarına yerleştirilecek sistemin kontrolünün de kendisinde olmasını istiyor. Detaylarla ilgili soru işaretlerine zirvede yanıt aranacak. Proje, radar ve savunma füzelerinin konuşlandırılmasını öngörüyor. Radarın karargah yeri olarak, NATO'nun Türkiye'deki ilk üssünü açtığı İzmir'in adı dillendiriliyor. Proje onaylanırsa Türkiye'ye yerleştirilecek olan radar, fırlatılacak bir füzeyi erken tespit edecek ve tehdit havada imha edilecek. Zirvenin ardından, detayları içermeyen ana çerçeve kararının ortak bildiriye yansıması bekleniyor.
Hakkı KURBAN / ANKARA