Obama, Irak'ta İran'a teslim oldu

Irak’ın önde gelen Şii koalisyonunun Nuri El Maliki’yi başbakan adayı göstermesi, İran’ın bu ülkede ne kadar güçlü olduğunu kanıtlıyor. Öneriye göre, Maliki’nin liderliğini yaptığı Hukuk Devleti İttifakı Sadr
akımını ve bazı küçük partileri kapsayan geniş bir hükümet kuracak, ancak Yüksek İslam Konseyi ve İyad Allavi’nin liderliğindeki El Irakiye kütlesinin de güçlü muhalefetiyle karşılaşacak.
Kürt partilerse, yeni koalisyonun kendilerine ihtiyaç duyması nedeniyle güçlü bir pazarlık kozu elde ederek, Maliki’yi desteklemek için en büyük kazanımı koparmaya çalışacak. Bu kazanımlar arasında Celal Talabani’nin veya bir başka Kürt liderin cumhurbaşkanlığı yer alacaktır. Hükümeti kurması için Maliki’nin seçilmesi, ABD’yle İran arasındaki uyum sayesinde gerçekleşti. Obama yönetiminin İran’ın güçlü nüfuzuna teslim olduğu görülüyor. ABD, siyasi boşluk ortaya çıkmasın diye Irak hükümetinin en hızlı şekilde kurulmasını istiyor. Ayrıca gelecek yılın sonuna kadar çekilebilmesi için asgari istikrarı sağlayacak güçlü bir Şii lider istiyor.
İran Allavi’yi veto etti ve listesi El Irakiye’nin en yüksek oyu almasına rağmen hükümeti kurmasını engellemeye çalıştı. Amerikalı müttefikin ihaneti sonucu Allavi’nin şansının azalması, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suriye için büyük bir şok. Bu ülkeler, Allavi’nin laik listesine destek vermişti.
Maliki’nin yeni bakanlıkları belirlemek için Şii desteğini kazanması hükümetin kurulmasını sağlayacak. Fakat Irak yine de istikrar bulamayabilir. Zira Sünni çevrelerde, mezheplerinin siyasetteki rolünün sınırlandırıldığı yönünde bir kanaat hâkim. Bazıları başbakana muhalif gruplara katılabilir, ki bunların başında Kaide geliyor.
Allavi’nin seçeneklerinin ne olduğunu bilmiyoruz. Hükümet kurma hakkı kendisine verilmezse siyasetten çekilme tehdidinde bulunmuştu. Maliki de, Allavi’nin blokundaki bazı akımlara imtiyaz ve bakanlıklar vererek bu kütleyi parçalayabilir. Fakat ABD de müttefiki Allavi’ye yeni hükümete katılması için baskı yapabilir.
En belirleyici etkense ABD’nin İran’ın nükleer emellerini barışçıl bir yöntemle mi, yoksa saldırıyla mı ele alacağı. Askeri seçeneğin baskın görünmesi nedeniyle, ABD’nin Irak’ta İran nüfuzuna boyun eğmesi geçici olabilir. (Londra’da Arapça yayımlanan Kuds ül Arabi gazetesi, 2 Ekim 2010)