TÜSİAD'dan 'e-Devlet Yönetim Modeline Doğru' raporu...

Türk Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Boyner, e-devletin yaygınlaşmasının sadece verimlilik artışı ve vatandaşa kaliteli hizmet sunumunu sağlamakla kalmayacağını, aynı zamanda kamu yönetimi anlayışının daha şeffaf, hesap verebilir ve güvenilir olmasını da destekleyeceğini belirtti.
         TÜSİAD tarafından hazırlanan "Türkiye İçin e-Devlet Yönetim Modeline Doğru: Mevcut Durum Değerlendirmesi ve Öneriler" raporu, Sheraton Otelinde düzenlenen bir seminer ile tanıtıldı.
         TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Boyner, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, dernek olarak Türkiye'de e-Devlet uygulamalarının yaygınlaştırılması ve vatandaşlar tarafından kullanımının özendirilmesi için çeşitli çalışmalar yaptıklarını ve ödül etkinlikleri düzenlediklerini belirtirken, altyapının güçlendirilmesi ve e-Devlet süreçlerinin daha verimli işlemesi için "yönetişim" konusunun titizlikle değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.
         e-Devlet uygulamalarının temel amacı, kamuda bilişim teknolojilerinden yararlanarak vatandaşlar ile etkileşimli ve verimli bir yapı kurulması olduğunu belirten Boyner, e-Devlet yapısının sağlam kurulması ve uygulamalarının yaygınlaşmasının ise bilgi toplumuna dönüşüm sürecinin en önemli bileşenlerinden biri olduğunu vurguladı.
         e-Devletin yaygınlaşmasının sadece verimlilik artışı ve vatandaşa kaliteli hizmet sunumunu sağlamakla kalmayacağına aynı zamanda bir toplumsal katılım ve denetim ortamı yaratarak kamu yönetimi anlayışının daha şeffaf, hesap verebilir ve güvenilir olmasını da destekleyeceğine işaret eden Boyner, "bu açıdan kamuda e-Devlet uygulamalarının, yönetim ve hizmet anlayışında bir inovasyon niteliği taşıdığı çok açıktır"dedi.

"e-PERFORMANSI"NDA GERİDE KALDIK
Türkiye'de son yıllarda gerek e-Devlet hizmetleri konusundaki yatırımlarda gerekse internet ve bilgisayar kullanım oranlarında artış gözlenmesinin olumlu bir gelişme olduğunu belirten Boyner, ancak Türkiye'nin "e-Performansı"nın halen arzu edilen düzeyde olmadığını ifade etti. Boyner, şöyle devam etti:
         "Birleşmiş Milletler, Dünya Ekonomik Forumu ve Dünya Bankası gibi değişik inisiyatifler tarafından yapılan e-Devlet ölçümü araştırmalarında Türkiye'nin konumu, altyapı, insan kaynakları ve düzenleyici ortam açısından daha pek çok adım atmamız gerektiğini göstermektedir. Örneğin Birleşmiş Milletlerin 'e-Devlet hazırlık indeksi'nde, Türkiye'nin e-Devlet indeksi genel olarak dünya ortalamasının üzerinde seyretmesine rağmen, 2003'teki 0,506 seviyesinden 2010'da 0,478;e gerilemiştir. Buna paralel olarak ülkemiz 2003 yılında 191 ülke içerisinde 49. sıradayken, 2010'da 192 ülke arasında 69. sırada yer almıştır. Bir yandan dünya ortalamasının üzerinde seyrederken öte yandan diğer gelişme kaydeden ülkelere kıyasla performansımızın geride kalması, üzerinde düşünülmeye değer bir husustur."
         İnternetin ve diğer bilişim teknolojilerinin yaygınlaşmasının, vatandaşların e-Devlet ile sunulan hizmetleri kullanmayı alışkanlık haline getirmesini ve daha fazlasını talep etmesini sağlayacağına dikkati çeken Boyner, vatandaşların bilgiye eşit ve kısıtsız, ucuz ve kolay erişebilmesi için gereken düzenleme ve özendirmelerin yapılmasının, bilgi toplumu olma yolunda büyük önem taşıdığını kaydetti.

PROJELERDE TOPLAMDA YARI YARIYA TAMAMLANMA SÖZ KONUSU
e-Dönüşüm Türkiye Eylem Planının, Türkiye'nin bilgi toplumuna dönüşümünde gerçekleşecek adımları belirlemek ve 2006-2010 seneleri içerisinde hayata geçirilmek üzere, uzun bir çalışma neticesinde ortaya konduğunu hatırlatan Boyner, bilişim teknolojilerinin kullanımının yaygınlaştırılmasından sosyal dönüşüme, kamuda modernizasyondan, bilgi teknolojileri sektörünün geliştirilmesine kadar geniş bir yelpazede, 111 eylem planlandığını belirtti.
         Ancak Mart 2010'daki verilere göre 111 eylem içerisinden 22 adedinin tamamlandığına, 62 tanesinde ilerlendiğine, 27 tanesinde ise başlangıç aşamasında olunduğuna işaret eden Boyner, projelerde gelinen aşama itibariyle ise toplamda yaklaşık yarı yarıya bir tamamlanmanın söz konusu olduğunu bildirdi.

"YEREL YÖNETİMLER SÜRECE DAHA ETKİN ŞEKİLDE DAHİL EDİLMELİ"
Eylem planı çerçevesinde tamamlanan veya ileri aşamaya gelmiş projelere bakıldığında özellikle iş dünyasına yönelik pek çok projenin hayata geçirildiğinin görüldüğünü ifade eden Boyner, özellikle bu alandaki e-Devlet uygulamaları sayesinde önemli ölçüde maddi tasarrufun yapıldığı tahmin edilse de bu konuda elde yeterli veri bulunmadığını söyledi.
         Boyner, "Bu yönde bir etki analizi yapılması, ülkemizdeki e-Devlet çalışmalarının getirilerinin tabir yerindeyse tescil edilmesi yoluyla, e-Devletin öneminin daha fazla vurgulanmasını sağlayacaktır" diye konuştu.
         Başlangıç aşamasında olan projelere bakıldığında ise özellikle vatandaşa en yakın birimler olan yerel yönetimlerle ilgili projelerde pek mesafe alınamadığı gözlemlendiğine dikkati çeken Boyner, oysa vatandaşın günlük hayatında en çok etkileşim içerisinde olduğu kurumlar olan yerel yönetimlerin bu sürece daha etkin bir şekilde dahil edilmesinin, aralarındaki işbirliğinin ve deneyim aktarımının mümkün kılınmasının e-Devletin yaygınlaştırılmasını ivmelendireceğini kaydetti.
         e-Devlet vizyonunun kamu alanında üst düzeyde sahiplenilerek temsili ve projelerin kurumlar arasında eşgüdümü gözetecek bir şekilde planlanıp yürütülmesinin, e-Dönüşümün "kritik başarı faktörleri" arasında yer aldığını belirten Boyner, ilgili kamu, yerel, özel ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan tüm paydaşların süreçte etkin bir şekilde yer almasının, e-Yönetim yapısının etkinliğinin yükseltilmesi için bir gereklilik ve katılımcı demokrasinin de vazgeçilmez bir parçası olarak görülmesi gerektiğini ifade etti.
         Boyner, sürdürülebilir büyüme ve rekabetçilik kavramlarının, oluşturulan politikaların temelinde yer alması; e-Dönüşümün hayata geçmesinde çok önemli rol oynayacak bilgi teknolojileri sektörünün büyümesinin desteklenmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

RAPORDAN-
         TÜSİAD Bilgi Teknolojileri ve Telekomünikasyon Çalışma Grubunun çalışmaları kapsamında, ODTÜ e-Devlet Araştırma Merkezi ile işbirliği içerisinde hazırlanan, "Türkiye için e-Devlet Yönetim Modeline Doğru: Mevcut Durum Değerlendirmesi ve Öneriler" raporu, e-dönüşüm sürecinin veriminini artırılmasını dünyada ve Türkiye'de mevcut e-devlet yönetim yapısının incelenmesi ve Türkiye için öneriler sunulmasını amaçlıyor.
         Raporda yer alan,e-Dönüşüm Türkiye Projesinin mevcut yönetim yapısının desteklenmesi ve yönetim performansının genel anlamda yükseltilmesi amacıyla proje süresince yapılan gözlemler sonucunda elde edilen bulgular ve öneriler şöyle:
         -e-Yönetim yapısının temsilinin yükseltilmesi
         -Yerel yönetimlerin katılımının desteklenmesi
         -Maliye Bakanlığının rolünün etkinleştirilmesi
         -Ulusal ve uluslararası düzeyde e-devlet performansının artırılması
         -e-devlet çalışmalarında standart kullanımının özendirilmesi
         -Veri güvenliğinden sorumlu bir kurumun oluşturulması

"E-DÖNÜŞÜM PROJESİ İÇİN YENİ BİR YÖNETİM MODELİ GEREKLİ"
Raporda "katılımcı demokrasi ve fırsat eşitliğinin gerçekleştirilebilmesi, uygulama modellerinin geliştirilmesi ve uygulanması, proje yönetim anlayışının benimsenmesi, karma model stratejisinin uygulanması, yerel yönetim ve sivil toplum kuruluşları ağırlıklı yönetim uygulamalarının benimsenmesi" gerektiği vurgulandı.
         Raporda ayrıca, e-katılımın desteklenmesi etkin bir e-yönetim yapısının oluşturulması, eylem portföyü yönetimi, metodolojisinin geliştirilmesi, paydaş portföyünün geliştirilmesi ve kalite yönetim politikasının oluşturulmasının gerekliliğine de işaret edildi. Raporun sonuç bölümünde ise şu görüşlere yer verildi:
         "e-Dönüşüm Türkiye projesinin dönüşüm için gerekli olan bir çok eylemin gerçekleştirilmesinin yanı sıra, yeni bir yönetim modelini zorunlu olarak gerektireceği düşünülmektedir. Söz konusu yönetim modelinin nasıl olması gerektiği ve gelişmiş ülkelerin bu bağlamda nasıl bir davranış sergiledikleri Türkiye için e-devlet yönetim modelinin oluşturulması ya da mevcut modelin iyileştirilmesi konusunda önemli girdiler sağlayacaktır."