'Okumak kültürün ilk basamağı'

Ümraniye Belediyesi'nin düzenlediği konferansta konuşan Prof. Dr. İskender Pala, bilgi, kültür ve medeniyet kavramları ile ilgili çarpıcı tespitlerde bulundu. Okumanın kültürün ilk basamağı olduğunu söyleyen Pala, 'TV izleyerek kültürlü olunmaz' dedi.

Ümraniye Belediyesi’nin düzenlediği kültür ve sanatsal etkinlikler devam ediyor. Etkinlikler kapsamında düzenlenen ‘Gönül Sohbetleri’nin konuğu olan Prof Dr. Dr. İskender Pala, kültür ve medeniyet kavramları üzerinde durduğu konuşmasında, çarpıcı tespitlerde bulundu. Ümraniye Belediyesi Kültür Merkezi’nde düzenlenen konferansta konuşan Prof. Pala, kültürün izahı zor bir olgu olduğunun altını çizdi. Kültürün belirli bir sebebe dayanmadığını, doğuştan edinilmediğini ifade eden Pala, sözlerini şöyle sürdürdü:

KÜLTÜR İÇİN ‘NEDEN’ SORUSU SORULAMAZ


‘Çocuk doğduğunda vicdan sahibi değildir. Zaman içerisinde yaşadığı evin, mahallenin, toplumun değerleriyle tanışır, zamanla akıl baliğ oldukça, anlayış kazanır. Vicdan daha ziyade 18 yaşlarında oluşur. Kültürün yerli yerine oturması ise hemen hemen evlilik yıllarında olur. Evliliği görmesi lazım ki belirli kültür çevreleri, kimlik sahibi olduğu toplumun verileri ile hareket edilebilsin. Kültür farklılıklar barındırır. Örneğin bir coğrafyada düğünden sonra ziyarete sebze götürmek gerekirken, bir başka coğrafyada bu yanlış kabul edilir. Bir coğrafyada evlerin tavanı yüksek, bir diğerinde alçaktır. Çünkü yükseklik ve alçaklığı, mekânların yapısını, niteliklerini oranın iklimi belirler. Yine bazı yerlerde başörtüsü şu an salonda oturan bazı hanımların tarzında bağlanır, diğer bir yerde farklı bağlanabilir. ‘Neden böyle oluyor’un cevabı yoktur. Çünkü bunlar zaman ve birikimlerle oluşmuş şeylerdir. Bu nedenle bir milletin maddi, manevi değerler toplamı, sanat ve fikir eserlerinin bütünü, ortak duyuş şekilleri ve tarih boyunca biriktirilmiş değer yargılarının bütününü kültür kavramıyla ifadelendiriyoruz.’

Konuşmasında bilgi-kültür ilişkisine değinen Prof. Dr. İskender Pala, bilgi ile kültür arasında güçlü bir ilişki olduğunu söyledi. Kültür sahibi olmak için toplum verilerinin yetmediğini hatırlatan Pala, bilgiyi ilk basamak olarak tarif etti ve ‘kültürün oluşması için hiç durmadan okumak lazım’ dedi.

TV İZLEYEREK KÜLTÜRLÜ OLUNMAZ

Dinleyicilerin sorularıyla katıldığı konuşmasında kültür kavramıyla ilgili yanlış algılara dikkat çeken Prof. Pala, şunları söyledi: ‘Türkiye, bilgi sahibi olmadan kültür sahibi olduğunu zanneden insanlarla doludur. Herkes kendini kültürlü zanneder. Bilgi sahibi olmadan kültür sahibi olunmaz. Komşudan, TV’den dinleyerek kültürlü olunmaz. Kültürün temelinde hiç durmadan okumak vardır. Pek çok alanda okumamız, sonra da ortak noktalar bulup, okuduklarımızı harmanlamamız gerekiyor.’

Medeniyet kavramına da değinen yazar, ‘eskilerin tarz-ı hayat dedikleri, kültür malzemesinin zaman içinde yaşam biçimi olmasına medeniyet diyoruz’ dedi. Üç kavramın bilgi, kültür ve medeniyet sıralamasıyla oluştuğunu ifade eden Prof. Dr. İskender Pala, yaşadığımız toplumun kültür ve medeniyet algısıyla ilgili olarak de eleştirilerde bulundu. Nesilden nesle aktarılan birçok değerin aşındığına dikkat çeken Pala, atalarımızın bize muazzam bir medeniyet bıraktığını belirterek, yeni nesillerin bu değerlere sahip çıkması gerektiğini söyledi.