Kutadgu Bilig konferansı
Prof.Dr. Zülal Ölmez Büyükçekmece Atatürk Kültür Merkezi Bedia Muavvit salonunda, ünlü düşünür Yusuf Has Hacib'in en ünlü eseri, Atatürk Kültür Merkezi Kütüphanesine de adı verilen Kutadgu Bilig hakkında bir konferans verdi.
Ünlü düşünür Yusuf Has Hacib’in M.S. 1017Prof.Dr. Zülal Ölmez” Yusuf Has Hacib iyi bir eğitim gördü. Çağının geçerli bilimlerinin yanı sıra ArapçaKarahanlı Devleti zamanında yaşıyordu, temel eğitimini Balasagun'da aldı. Kendisine önceden Balasagunlu Yusuf deniliyordu, sonra kendisine Has Hacib adı verildi. Yusuf Has Hacib, Türk Dili ve Edebiyatı için temel bir eser olan Kutadgu Bilig (Mutlu kılan bilgi) kitabının yazarıdır. Kutadgu Bilig 6645 beyitlik bir eserdir. Allah'a hamd, Peygamber'e ve Dört Halifeye teşekkürle başlar.1077 yılında Kaşgar'da vefat etti. Türbesi bu kenttedir” dedi. ve Farsça'da öğrendi. Karahanlı Devleti'nin Balasagun şehrinde dünyaya geldiğini söyleyen
Türk edebiyatındaki ilk siyasetname
Kutadgu Bilig'in ilk nüshasının 1439'da Herat'da bulunduğunu söyleyen Prof.Dr.Zülal Ölmez” Kutadgu Bilig'in ilki Uygurcadır, ikinci bulunan nüsha ise Arapçadır . Kitabın ilk baskısı 1900'de Radloff tarafından yapılmıştır. Türk edebiyatındaki ilk siyasetnameyi yazmıştır. Türk edebiyatında ilk nazım şeklini o kullanmıştır. Bu nazım şekli de mesnevidir. Bundan dolayı ona Yusuf Has Hacib denilmiştir.”şeklinde konuştu.
”Öğüdülmüş aklı, Odgurmuş akıbeti temsil eder”
Konferansta Kutadgu Bilig eserinden bir bölümlerden derlemelerde slayt eşliğinde sunan Prof.Dr. Zülal Ölmez Yusuf Has Hacib yazdığı Kutadgu Bilig eserinden bir bölümü de dinleyenlere aktardı: “Kitabıma, okuyana mutluluk getirsin, ona doğru yolu getirsin diye Kutadgu Bilig adını koydum. Ben sözlerimi söyledim, düşüncelerimi yazdım. Bu kitap her iki dünya için de doğruyu gösteren bir rehberdir, yardımcı bir eldir. Dosdoğru bir söz söyleyeyim size: Her iki dünyayı da devletle elinde tutabilecek kişiden daha mutlu kimse yoktur. Önce Gündoğdu'yu tanıtayım. O hükümdardır, doğru yasayı temsil eder. Aydoldu ile mutluluk güneşi doğar, o da mutluluğun temsilcisidir. Öğüdülmüş aklı, Odgurmuş akıbeti temsil eder. Ben sözlerimi bu dört değer (doğru yasa,mutluluk,akıl,akıbet) üzerine kurdum. Okuduğunda anlayacaksın, dikkat et.”
“Kutadgu Biligte ; ilim, bir meşale gibidir”
Yusuf Has Hâcib bu yapıtında bilimin değerini de tartıştığını dile getiren Ölmez”Kutadgu Biligte ; ilim, bir meşale gibidir; geceleri yanar ve insanlığa doğru yolu gösterir. Bu nedenle alimlere hürmet göstermek ve ilimlerinden yararlanmaya çalışmak gerekir. Yusuf Has Hacib, astronomi bilimini öğrenmek isteyenlerin, önce geometri ve hesap kapısından geçmesi gerektiğini söyler. Aritmetik ve cebir, insanı kemâle ulaştırır; toplama, çıkarma, çarpma, bölme, bir sayının iki katını, yarısını ve kare kökünü alma işlemlerini bilen, yedi kat göğü avucunun içinde tutar. Her şey hesaba dayanır. Bir siyasetnâme veya bir nasihatnâme olarak nitelendirilebilecek Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hâcib ve içinde yetiştiği çevrenin ilmî ve felsefî birikimi hakkında çok önemli bilgiler vermektedir. Platon'un devlet ve toplum anlayışı çok iyi bilinmekte ve uygulanmaya çalışılmaktadır. Bilimin ve bilginlerin değeri anlaşılmıştır; bilim, güvenilir bir rehber olarak görülmektedir. Kendisi bu kitabı yazmakla büyük bir cesaret örneği göstermiştir çünkü bu türk edebiyatındaki ilk siyasetnamedir” dedi.
Türk edebiyatındaki ilk siyasetname
Kutadgu Bilig'in ilk nüshasının 1439'da Herat'da bulunduğunu söyleyen Prof.Dr.Zülal Ölmez” Kutadgu Bilig'in ilki Uygurcadır, ikinci bulunan nüsha ise Arapçadır . Kitabın ilk baskısı 1900'de Radloff tarafından yapılmıştır. Türk edebiyatındaki ilk siyasetnameyi yazmıştır. Türk edebiyatında ilk nazım şeklini o kullanmıştır. Bu nazım şekli de mesnevidir. Bundan dolayı ona Yusuf Has Hacib denilmiştir.”şeklinde konuştu.
”Öğüdülmüş aklı, Odgurmuş akıbeti temsil eder”
Konferansta Kutadgu Bilig eserinden bir bölümlerden derlemelerde slayt eşliğinde sunan Prof.Dr. Zülal Ölmez Yusuf Has Hacib yazdığı Kutadgu Bilig eserinden bir bölümü de dinleyenlere aktardı: “Kitabıma, okuyana mutluluk getirsin, ona doğru yolu getirsin diye Kutadgu Bilig adını koydum. Ben sözlerimi söyledim, düşüncelerimi yazdım. Bu kitap her iki dünya için de doğruyu gösteren bir rehberdir, yardımcı bir eldir. Dosdoğru bir söz söyleyeyim size: Her iki dünyayı da devletle elinde tutabilecek kişiden daha mutlu kimse yoktur. Önce Gündoğdu'yu tanıtayım. O hükümdardır, doğru yasayı temsil eder. Aydoldu ile mutluluk güneşi doğar, o da mutluluğun temsilcisidir. Öğüdülmüş aklı, Odgurmuş akıbeti temsil eder. Ben sözlerimi bu dört değer (doğru yasa,mutluluk,akıl,akıbet) üzerine kurdum. Okuduğunda anlayacaksın, dikkat et.”
“Kutadgu Biligte ; ilim, bir meşale gibidir”
Yusuf Has Hâcib bu yapıtında bilimin değerini de tartıştığını dile getiren Ölmez”Kutadgu Biligte ; ilim, bir meşale gibidir; geceleri yanar ve insanlığa doğru yolu gösterir. Bu nedenle alimlere hürmet göstermek ve ilimlerinden yararlanmaya çalışmak gerekir. Yusuf Has Hacib, astronomi bilimini öğrenmek isteyenlerin, önce geometri ve hesap kapısından geçmesi gerektiğini söyler. Aritmetik ve cebir, insanı kemâle ulaştırır; toplama, çıkarma, çarpma, bölme, bir sayının iki katını, yarısını ve kare kökünü alma işlemlerini bilen, yedi kat göğü avucunun içinde tutar. Her şey hesaba dayanır. Bir siyasetnâme veya bir nasihatnâme olarak nitelendirilebilecek Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hâcib ve içinde yetiştiği çevrenin ilmî ve felsefî birikimi hakkında çok önemli bilgiler vermektedir. Platon'un devlet ve toplum anlayışı çok iyi bilinmekte ve uygulanmaya çalışılmaktadır. Bilimin ve bilginlerin değeri anlaşılmıştır; bilim, güvenilir bir rehber olarak görülmektedir. Kendisi bu kitabı yazmakla büyük bir cesaret örneği göstermiştir çünkü bu türk edebiyatındaki ilk siyasetnamedir” dedi.