Alınmayan gaza 2 milyar Dolar

Türkiye, alınmayan gaz için İran'a iki milyar dolar daha ödeyecek. İşte büyük ihmal.

 

Doğalgaz tü ; ketimindeki dü ; şü ; ş enerji yö ; netimini ' iki arada bir derede ' bıraktı .

Kriz ortamında peş peşe yapılan zamlarla faturaları ka-baran aboneler kombiyi kısınca geç ; en yıl kullanılmayan gaz iç ; in İran ' a 704 milyon dolar ö ; denmişti .

İlkbaharda yapılan indirimler de tü ; ketimi artırmayınca bu yıl da İran ' a ' al ya da ö ; de ' şartından dolayı 2 milyar dolar daha ö ; deneceği tahmin ediliyor . Tü ; ketimin artırılması iç ; in bazı sektö ; rlere Ö ; TV ' siz gaz verilmeyi planlanırken uzmanlar ' acilen indirim yapılsın ' diyor .

Doğalgaza geç ; en yıl yapılan yü ; zde 75 oranındaki zammın olumsuz etkileri devam ediyor . Ekonomik krizin de etkisiyle vatandaş gaz tü ; ketimini kısınca , İran ' dan taahhü ; t edip de alamadığımız doğalgaz miktarı şimdiden iki milyar metrekü ; pe yaklaştı .

Yılın son dö ; rt ayında da satışlar artmazsa Tü ; rkiye bu yıl , alınmayan gaz iç ; in bu ü ; lkeye fazladan 2 milyar dolar ö ; deyecek . Enerji yö ; netimi , ç ; ö ; zü ; m iç ; in bir yandan satıcı ü ; lkelerle gö ; rü ; şerek anlaşmalardaki ' al ya da ö ; de ' şartını hafifletmeye ç ; alışırken , diğer yandan doğalgaz satışlarını artırmanın yollarını arıyor .

Bazı sanayi sektö ; rlerine Ö ; TV ' siz doğalgaz satışı planlanırken , uzmanlar indirim ya- pılmasını istiyor . Tü ; rkiye , geç ; en yıl İran ' a , alınmayan gaz iç ; in 704 milyon dolar ö ; demişti .

Geç ; en yıl İran ' a ö ; denen para ile bu yıl da ' al ya da ö ; de ' kapsamında yaklaşık 2 milyar dolar ö ; deneceği varsayılırsa ; kullanılmayan gaz iç ; in ö ; denecek toplam para 2 milyar 704 milyon doları buluyor .

Alınmayan gaza ö ; denen parayla doğalgaz abonelerine yü ; zde 20-25 ucuz gaz satmak mü ; mkü ; n . Uzmanlar , ç ; ö ; zü ; m olarak , doğalgazdan alınan Ö ; TV ve KDV ' de indirime gidilerek satışların artırılmasını istiyor .

Doğalgaz fiyatları geç ; en yıl konutlarda yaklaşık yü ; zde 73 , sanayide ise yü ; zde 75 oranında zamlanmıştı . Enerji yö ; netiminin karşı ç ; ıkmasına rağmen Hazine ve Maliye ' nin baskısıyla yapılan ve tü ; ketimin arttığı eylü ; l-aralık dö ; nemine denk gelen zamlar , abonelerin tepkilerine neden olmuştu .

Krizin de etkisiyle sanayide ü ; retimin durması ve abonelerin kombileri kısması , Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ ( BOTAŞ ) ' nin satışlarını olumsuz etkiledi .

Bu gelişmeler ü ; zerine enerji yö ; netimi , ocaktan itibaren gaz fiyatlarında yü ; zde 40 ' a yakın indirim yapmıştı . Ancak havaların ısındığı bir dö ; neme denk gelen indirimler , doğalgaz satışlarını artırmadı .

' GÜ ; BRE Ü ; RETİCİSİ GAZI Ö ; TV ' SİZ KULLANSIN '

Satışları artırmanın yolunu arayan enerji yö ; netimi , ilk adım olarak bazı sektö ; rlere Ö ; TV ' siz gaz satışını planlıyor . Yü ; ksek Planlama Kurulu ( YPK ) ç ; evrelerinden edinilen bilgiye gö ; re BOTAŞ , gü ; bre sanayiinde kullanılan gazdan Ö ; TV alınmaması iç ; in Kurul ' a yazı yazdı .

Şirket , bö ; ylece gaz tü ; ketimi ' 0 ' olan gü ; bre sanayiine 800 milyon metrekü ; p gaz satışını hedefliyor . Enerji Bakanlığı ' ndan bir kaynak , Ö ; TV ' siz satışla ciddi ü ; retim dü ; şü ; şü ; yaşayan gü ; bre sanayiinin de canlanacağını sö ; ylü ; yor .

Kriz , Avrupa ' da da gaz satışlarını olumsuz etkiliyor . Avrupalı gaz şirketleri de satıcı ü ; lkelerde ' al ya da ö ; de ' şartıyla ilgili esneklik gö ; rü ; şmeleri yapıyor . Avrupa ' daki kriz , BOTAŞ ' ın dış satışlarını da zora soktu .

Geç ; en yıl İran ' dan alınmayan 2 , 5 milyar metrekü ; p gaz iç ; in 704 milyon dolar ö ; deyen şirket , elde kalan doğalgaza mü ; şteri arıyor . İran anlaşmasına gö ; re parası ö ; denen gazın 5 yıl iç ; erisinde tü ; ketilmesi zorunlu . Aksi halde bü ; tü ; n haklar yanıyor .

Bunun iç ; in BOTAŞ , parası ö ; denen gazı ucuz da olsa satmanın yollarını arıyor . Doğalgaz satışlarındaki dü ; şü ; ş , piyasaya yeni giren ö ; zel şirketleri de etkiliyor .

Zaman ' a bilgi veren bir şirket yö ; neticisi , mü ; şteri bulmakta zorlandıkları iç ; in sadece kontratlarda yazan ' al ya da ö ; de ' miktarında gaz alımı yaptıklarını sö ; ylü ; yor .

Krizin olumsuz etkilerinin devam ettiğine dikkat ç ; eken aynı yö ; netici , sanayi ü ; retiminde canlanma olmaması halinde , satışlardaki sıkıntının devam edeceği gö ; rü ; şü ; nde .

BOTAŞ ' ın kontrat devirleriyle 4 ö ; zel şirket pazara girmişti . Bunlardan Enerco , 2 , 5 milyar metrekü ; p kontrat alımı ile BOTAŞ ' tan sonra pazarın ikinci bü ; yü ; k oyuncusu oldu . Bosphorusgaz 750 milyon metrekü ; p , Avrasya Gaz 500 milyon ve Shell Gaz da 250 milyon kontrat devralmıştı .

Doğalgaz fiyatları Yü ; ksek Planlama Kurulu ( YPK ) kararı gereği Temmuz 2008 ' den itibaren her ay faiz , dö ; viz , ham petrol vb . girdi maliyetleri dikkate alınarak yeniden belirleniyor .

Uygulamanın koordinatö ; rlü ; ğü ; Hazine ' ye verilirken , Hazine enerji KİT ' lerinin ( Kamu İktisadi Teşebbü ; sleri ) mali yapılarını kuvvetlendirmek iç ; in kâ ; rlılık hedefleri ortaya koyuyor .

Son hazırlanan ' gizli ' ibareli rapora gö ; re , Hazine ile BOTAŞ , Aralık 2008 ' de ortak toplantı yaparak 2009 yılı iş programı iç ; in dolar kurunu ortalama 1 , 65 , ham petrolü ; n varil fiyatını 61 , 50 dolar olarak belirledi .

Aynı dö ; nem iç ; in Ü ; FE ( Ü ; retici Fiyat Endeksi ) artışı yü ; zde 6 , 9 olarak yapılan hesaplamalarda , şirketin 2009 yılı iş programı ç ; alışmaları tamamlanarak uygulamaya konuldu . Bö ; ylece kamu şirketi BOTAŞ , bu yıl doğalgaz faaliyetlerinden 2 , 4 milyar lira Vergi , finansman vb . giderler dü ; şü ; ldü ; kten sonra şirket dö ; nem sonunu 1 , 4 milyar lira net kâ ; rla kapatacak .

Aslan payı elektriğe gidiyor

Tü ; rkiye , geç ; en yıl 36 milyar metrekü ; p doğalgaz tü ; ketti . Tü ; ketimde 20 milyar metrekü ; p elektrik ü ; retimi ilk sırada yer alırken , konutlar 8 milyar metrekü ; ple ikinci sırada .

Sanayi tü ; ketimi ise 7 , 9 milyar metrekü ; p oldu . Ancak bu yılın ilk 7 aylık dö ; neminde gaz satışlarında ciddi gerileme yaşandı . Geç ; en yıl ocak-temmuzda 21 , 5 milyar metrekü ; p olan gaz tü ; ketimi , bu yılın aynı dö ; neminde 18 , 7 milyar metrekü ; pe geriledi .

Sanayi abonelerinin dışında 8 milyon 130 bin doğalgaz abonesi bulunuyor . BOTAŞ kontratlarına gö ; re bu yıl 48 , 3 milyar metrekü ; plü ; k alım sö ; zleşmesi var . Sö ; zleşmelerden kaynaklanan asgari alım tutarı ise 35 , 4 milyar metrekü ; p .