Hazar Denizi'nin statü sorunu
Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ve Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov Kazakistan'ın Aktau şehrinde yarın dörtlü bir zirve gerçekleştirecek.
Zirvenin gü ; ndeminde enerji işbirliği ve enerji zengini Hazar Denizi ' nin statü ; sorunu ile ilgili ç ; alışmalar var . Bugü ; n Orenburg şehrinde Nazarbayev ' i ağırlayan Medvedev , Kazakistan Cumhurbaşkanı ile birlikte dö ; rtlü ; zirveye katılmak ü ; zere akşam saatlerinde bu ü ; lkeye gidecek .
Orta Asya enerji kaynaklarının Rusya ü ; zerinden Avrupa ' ya sevkini stratejik ö ; ncelik olarak gö ; ren Moskova , Tü ; rkmenistan ' ın inşasına başlayacağı Hazar doğalgaz boru hattını destekliyor . Rusya hattın tamamlanmasının ardından iki kat daha fazla Tü ; rkmen doğalgazını Kazakistan ü ; zerinden alabilecek . Kazakistan yeni hatla ilgili fizibilite ç ; alışmalarını tamamladıklarını 2010 ' un başında uygulama aşamasına geç ; ebileceklerini duyurdu . Enerji alanında Rusya bağımlılığını azaltmak isteyen Avrupa ü ; lkeleri , Rusya ' nın by-pass edilmesini ö ; ngö ; ren Nabucco doğalgaz boru hattı projesine destek veriyor . Nabucco iç ; in ö ; nemli arzcı ü ; lkelerin başında dü ; şü ; nü ; len Tü ; rkmenistan ' ın Rusya ' nın yanında yer alması , batıyı endişelendiriyor .
İRAN ZİRVEYE TEPKİLİ
Hazar denizine kıyısı bulunan İran , statü ; konusunda diğer dö ; rt ü ; lkenin ayrı zirve yapmasına tepkili . Rusya basınında yer alan haberlere gö ; re İran Dışişleri Bakanı Manuç ; er Mottaki , ' Bize gö ; re bu zirve İran ' ın ç ; ıkarlarına karşı bir ç ; alışma . ' eleştirisi getirdi . İran ve diğer Hazar denizine kıyıdaş ü ; lkeler Sovyetlerin yıkılmasından bu yana sü ; rdü ; rü ; len gö ; rü ; şmelerde ekonomik alanların paylaşımı konusunda uzlaşı sağlayamıyor .
Medvedev ' in Kazakistan ' ın ardından pazar gü ; nü ; de Tü ; rkmenistan ' a ö ; zel bir ziyaret gerç ; ekleştirmesi bekleniyor . Rusya ve Tü ; rkmenistan ilişkileri nisan ayında doğalgaz boru hattında yaşanan patlama ve sevkiyatın kesilmesinin ardından gerilmişti . Aşkabat , Moskova ' yı Avrupa satışlarının azalması nedeni ile Tü ; rkmenistan doğalgazını almamak iç ; in hatta bilinç ; li arıza oluşturmakla suç ; larken , Rusya teknik gerekç ; eler konusunda ısrar ediyor .