Toroslar’daki doğal ‘soğuk hava deposu’
Buzdolabı Büyükbaş Hayvanlar Soğuk Hava Deposu Yaz Sıcakları Büyükbaş Hayvan
--Sarp kayalıklardan obruğa gitme
--Abruğa inme
--Abrukta kar alma
--Mevlüt Arıcı ile röp.
--Vatandaşların obruktan dönmesi
( ANTALYA -ÖZEL)- Çimi yaylasındaki 40 metrelik kar obrukları köylülerin doğal soğuk hava deposu ANTALYA
- Bin 900 rakımlı Çimi Yaylası’nda bulunan 40 metre derinlikteki kar obrukları, yaz aylarında yaylaya çıkan Yörükler tarafından soğuk hava deposu gibi kullanılıyor. Toros Dağları’nın zirvesindeki obruk, yöre halkı tarafından yiyeceklerin saklandığı doğal ‘soğuk hava deposu’ gibi kullanılıyor.Soğutucuların, buzdolaplarının bulunmadığı yıllarda, kavurucu yaz sıcaklarında yiyecek saklanan içi kar dolu obruklar, yaylaya çıkan Yörükler tarafından kullanılmaya devam ediyor. Yayladaki Kuyu mevkisinde bulunan obrukta kış boyunca biriken kar, yaz aylarında da erimiyor. Bu mevsimde yaylaya çıkanlar, yiyeceklerini buzdolapları yerine obrukta tutuyor. İlçe sakinlerinden Mevlüt Arıcı, yaylaya çıkan vatandaşların obruğu yaz aylarında “soğuk hava deposu” gibi kullandığını anlattı. “Eskiden kar üzerine kar yağardı” Obruğun 35 - 40 metre derinlikte olduğunu belirten Arıcı, “Obrukta eski kar ile yeni kar karışır ve hiçbir zaman kar tükenmezdi. Bu yıl kar az yağdığı için artık taşlar gözükmeye başlamış. Çok az bir kar kalmış. Geçtiğimiz yıl burada 5-6 metre daha kar vardı. Bu obrukta kar kalmasa bile burada sıcaklık sıfırın altındadır. Büyükşehirlerde insanlar elektrikli soğuk hava depolarında yiyeceklerini içeceklerini saklarlarken, Toros Dağlarında Çimi Yaylasındaki insanlarımız ise peynir, yoğurt, çökelek, hatta etlerini obrukta saklar. Yani soğuk hava deposu gibidir” dedi.
“Obruğun karı hiçbir zaman erimez” Kar obruğunun bulunduğu yerin yaklaşık 2 bin rakımda bulunduğunu anlatan Arıcı, obrukta yoğurt, yağ ve yiyecek de sakladıklarını ifade ederek, "Torosların en kaliteli doğal buzdolabıdır. İçerisi klima çalışır gibi serin. Kar obruğundaki karın tükenme sebebi erime değildir. Buraya kışın yağan kar kesinlikle erimez. Çünkü dışarda hava 35-40 derece sıcakken, buranın soğukluğu doğal olarak sıfırın altındadır. Kar olsun olmasın sıcaklık aynı derecede kalır. Yaylada elektrik olmadığı için yaylaya çıkan aileler buradan kar alarak ayran yaparlar. İçecek soğuk su ihtiyaçlarını karşılarlar. Kar ancak bu şekilde tüketilir. Hiçbir zaman kar erimez” dedi.
“Eskiden çevre ilçelere kar satarlardı” Çocukluğundan beri yaylalara çıktığını ve geçmişte obruktan çıkardıkları karı çevre ilçelere götürerek sattıklarını ifade eden Arıcı, “Geçmişte atalarımız su yokken küçük ve büyükbaş hayvanları buradan kar alarak sulamışlar. Günde ortalama 50-60 kişi buradan kar alıyor” diye konuştu.
Yörede obruktan çıkarılan kar, pekmez ile karıştırılarak “Kar aşı” adı verilen tatlı yapımında da kullanılıyor.
14 Temmuz 2021 Çarşamba günü yayınlandı
