Paradaki sır ışığı tutunca ortaya çıktı
Cumhuriyet İngiltere Portre İhlas Sayılar
-- Necati Doğan ile röportaj
-- Paradan detaylar
-- Genel ve detay
( ANKARA )- Işığı tutunca 5 bin lira üzerindeki ayrıntıyı fark etti- Merkez Bankası'ndan çıkan en değerli 5 bin lira- 25 yıl önce filigranı basılmayan 5 bin lira ANKARA
- Üzerinde filigran bulunmayan 80'li yılların 5 bin lirası bugün tam 20 bin TL değerinde. Nümismat Merih Ayder, "Çok az bulunan bir para. Nadir olduğu için filigran olanın fiyatı 500-600 TL iken, filigran olmayan para 20 bin TL civarında. Siz bunu 5 lira olarak görürsünüz ama biz bunları 20-25 TL'ye kadar devrede biliyoruz" dedi.
Bursa'da yaşayan Merih Ayder 25 senedir koleksiyon işi ile uğraşıyor. Ayder koleksiyonundaki özel parçaları İhlas Haber Ajansı ekibiyle paylaştı. Asıl mesleği nümismatik olan Ayder, elinde bazı paralar olduğunu belirtti.
Koleksiyonerliğin sabır, zaman, tecrübe ve araştırma işi olduğunu anlatan Ayder, "Çok sabırlı olmanız lazım. Eğer sabretmezseniz ve maddi durumumuz da iyi olmazsa bu işi yapamazsınız. Tabi her şeyden önce de sevmeniz gerekir. İşin özü budur" ifadelerinde bulundu. "Siz 5 bin lira görürsünüz, biz 20 bin TL'ye devrederiz" Türkiye'nin çeşitli yerlerinden gelip, ellerindeki paraları getirenler olduğunu ifade eden Ayder, en özel parçalardan birinin elinde bulunan filigran hatalı 5 bin lira olduğunu söyledi.
1980'lerin parası olan bu 5 bin liranın filigran yani gizli resim kısmında Atatürk portresi olmadığını ışık tutarak gösteren Ayder, "Bu elimizdeki para nadir bir durum olduğundan koleksiyonerler bunu alıp albümüne koymak istiyor. Tabi nadir olduğu için de pahalı oluyor, filigran olanın fiyatı 500- 600 TL iken, filigran olmayan para 20 bin TL civarında çünkü çok az bulunan bir para, o yüzden de değerli. Siz bunu 5 lira olarak görürsünüz ama biz bunları 20-25 TL'ye kadar devrede biliyoruz" şeklinde konuştu.
Bu ayrıntıyı nasıl fark ettiği sorulan Ayder, "Bunlar elimize desteler halinde geliyor, geldikçe biz araştırır inceler bakarız. Işıkla tek tek filigranlarını ve kat izlerini kontrol ederiz" karşılığını verdi. "Paraya ihtiyacı olduğunda para satıyor" Radarlı para bulma işini de başlatanlardan birinin kendisi olduğunu aktaran Ayder, "888, 999 gibi sıralı veya 12345 gibi ardışık sayılardan oluşan para koleksiyonu oluşturduğunu söyledi.
Bursalı oluşundan dolayı 16, 16, 16 serisini koleksiyon yapmak için çok uğraştığını kaydeden Ayder, "Tekrarlayan numaraları koleksiyona koymak daha bir değerli oluyor. Ben Bursalı olduğum için Bursa serisini çok aradım ve sonunda buldum. Koleksiyoner arkadaşlarımız kendi bulunduğu şehrin plaka numaralarını biriktirmek isterler. Örneğin İstanbullular 34 34 34'ü biriktirir. Başında B harfi olsaydı, Bursa'nın b'si daha iyi olacaktı ama bulamadım idare ediyoruz bununla. Koleksiyonda tam fiyatlar belli değildir, alıcı ile satıcı arasında oluşur. Bazen alıcı öyle uçuk bir rakam teklif eder ki eğer paraya ihtiyacınız varsa verirsiniz" diye konuştu.
"Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ilk parası" Anadolu Antikacılar Derneği Başkan Yardımcısı Necati Doğan ise para ve madalya üzerine kitap yazıyor. Doğan'ın da elinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin ilk paralarından biri bulunuyor. 1927 yılında tedavüle çıkan para, İngiltere'de basıldı. Paranın ön yüzünde Latince ve eski Osmanlı Türkçesi ile 10 lira yazıyor. Üst kısımda Türkiye Cumhuriyeti yazıyor. Üzerinde ise dönemin Maliye Bakanı Mustafa Abdülhalik Renda'nın imzası bulunuyor. Paranın arka yüzünde ise Ankara Kalesi ve Bentderesi var. Doğan, "Bu cumhuriyetin ilk parasıdır ve oldukça nadirdir koleksiyoncuların da oldukça rağbet ettiği paralardan bir tanesidir. Paranın şu anki değeri aşağı yukarı 8-10 bin TL civarında. Çil olsa çok daha değerli olacaktı yani basıldığı şekli ile muhafaza edilmiş, tedavide kullanılmamış hali. Onu bulmak çok çok zor" değerlendirmesinde bulundu.
24 Aralık 2018 Pazartesi günü yayınlandı
