Ankara Nallıhan'daki 900 yıllık mescid keşfedilmeyi bekliyor
Ülker Güzergah Şelale Şahit Tasavvuf
-Vatandaş röportajları
-Abdülkerim Erdoğan Röp
-detay
( ANKARA - ÖZEL)- Nallıhan Doğası ile büyülüyor- Ankara’da Tarihi dokusu bozulmamış mağara ANKARA
- Tarih boyunca bir çok medeniyete ev sahipliği yapan Nallıhan tarihi ve doğal güzellikleriyle hayran bırakıyor. Tarihi yaklaşık 900 yıl öncesine dayanan mescid turizme kazandırılmayı bekliyor. Defineciler tarafından talan edilen tarihi yapı yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. İlçede ayrıca sığınak olarak kullanılan dev mağaralar da keşfedilmeyi bekliyor. Nallıhan toprakları çağlar boyu; Hititlerin, Friglerin, Bitinya Krallığının, Pers, İskender, Roma ve Bizans İmparatorluklarının hakimiyetinde kaldıktan sonra 1071 Malazgirt Zaferiyle başlayan süreçte Türklerin egemenliğine giren Başkent’in merkeze en uzak ilçelerinden biri. Orhan Bey zamanında Osmanlı Beyliği topraklarına katılan Nallıhan tarihin her dönemine şahitlik yapmış olan Nallıhan, tarihi dokusu ve doğal güzellikleriyle hayran bırakıyor. Dünyaca meşhur Kuş Cenneti, Kızıl tepe ve kayıp Şehir Juliapolis dışında Soğukkuyu mahallesinde bulunan 900 yıllık tarihi mescid, mimarisi ve bozulmayan dokusuyla keşfedilmeyi bekliyor. Selçuklu mimarisi izlerini taşıyan bu mescit uzun yıllar ibadethane olarak kullanıldıktan sonra bir süredir sadece köy halkı tarafından ziyaret edilen bir mekan oldu. Köy halkının türbe olarak bildiği tarihi yapı son günlerde definecilerin verdiği zararla kaybolmaya yüz tutuyor. Defineciler tarafından talan edilen yapının mimarisi büyük oranda zarar gördü. Soğukkuyu mahallesinin yüzyıllar öncesinde yerleşim yeri sığınak ve barınak olarak kullanılan henüz keşfedilmemiş 1 büyük 4 küçük mağarası bulunuyor. Tarihe şahitlik eden bu mağaralar toplu yaşam alanları olarak da kullanılmış. Günümüzde doğal yapısını korumayı başaran mağaralar köy halkı tarafından zaman zaman hayvanları korumak için kullanılan alanlar olmuş. Büyük bir alana sahip olan mağaralarda içerisinde yüzlerce kişinin barınacağı giriş bölümünde iki oda iç kısmında 4 oda daha bulunuyor. Mağaranın alt katında yeni yeni travertenler oluşumları gözlenirken mağaranın alt kısmında bulunan şelale keşfedilmeyi bekleyen ayrı bir doğa güzelliğini barındırıyor. Anadolu'da Türkçe şiirin öncüsü olan tasavvuf ve halk şairi Yunus Emre ‘nin hocası olan Taptuk Emre Dergahı da bu ilçede bulunuyor. İlçe, tarihi ve doğal güzellikleriyle turizme kazandırılmayı bekliyor. Nallıhan'ın İpek yolu üzerinde bulunması nedeniyle yol kenarlarında mescit yapılarına rastlandığını kaydeden Şehir Tarihçisi Abdülkerim Erdoğan, yaptığı araştırmalarda halk arasında türbe olarak bilinen yapının mescit özellikleri taşıdığını bildirerek,"Anadolu’da çok nadir rastlanan bir mimari yapımız var. Bu yapıya işinin uzmanları olan kişilerin bir kısmı türbe diyor, bir kısmı mescit olarak adlandırıyor. Haçvari kare planlı kubbeli bir yapı. Oldukça küçük bir yapı zaman içerisinde çok değişikliğe uğramış. Defineciler yapı içerisinde define aramışlar Yapının genel özelliği 13 ve 14. Yy. özellikleri gösteriyor. Fakat pencere yok, pencere olmadığı için türbe olabilir deniliyor. Küçük bir mihrabı var. Çevredeki söylentiler Cuma ve bayram namazlarında mescidin geçmiş yıllarda kullanıldığı yönünde. Çevresi geniş bir alan kullanılabilir ama ana yol güzergahlarında ulaşım güzargahları üzerinde bu tarz mescitlerde rastlıyoruz. Buranın bir türbe değil mescit olduğu yönünde. Vakıf kayıtlar arşivini araştırdım . Burada herhangi cami mescit ve türbeye rastlanmıyor. Böyle bir kayıt yok. Osmanlı arşivine girildiğinde Taptuk Emre kızı Bacım Sultan arşivlerine ulaşılıyor. Ankara üzerine yıllardır araştırma yapıyorum. Nallıhan’da yerini tespit edemediğim vakıflar var. Restorasyon için gündeme alınmış aldığım duyum bu" dedi.
Yapının yakınında bir hazire olduğunu belirten Erdoğan,” Osmanlı arşivlerinde bazı belgelerde tasnif çalışmaları devam ediliyor. Köylerde isim değişikleri yapıldı. Biz yıllardır aradığımız bir köyü sonunda bir belgede öğrendik ki başka bir isimle geçiyor. Burası da aynı olabilir. Nallıhan geniş kapsamlı bir araştırmaya başlayacağız. Nallıhan’ın doğal güzellikleri le nadide ilçelerden biri Kısmen Karadeniz iklimi, Kuş Cenneti kızıl Tepe, barajlar var yine . Her şeyden önce Sakarya orada Sakarya’nın olduğu yerde tarih yatar. Sakarya nereden geçmişse tarih yazarak geçmiştir. Sakarya Türk tarihinin önemli noktalarını anlatır. Nallıhan’da kısmen Sakarya adasında bulunur. Ankara doğal kültür mirası bilinmiyor, tanıtılmıyor. Ankara aslında sırlar şehri Bayramlar şehri, kadim şehir, baş şehir. Çok özelliği var ama Ankara sadece iş takibi yapılan bir şehir görünümünde bundan kurtulup inşallah tarih ve turizm şehri olur” diye konuştu.
( HK-
19 Nisan 2020 Pazar günü yayınlandı
