Karadeniz'de Ilk Defa 'Balik Agir Metal Birikim Haritasi' Hazirlandi
Giresun Üniversitesi ögretim üyeleri tarafindan ilk defa ‘Karadeniz Balik Agir Metal Birikim Haritasi” hazirlandi. Yapilan çalismada Karadeniz’de avlanan baliklarin toksin degerleri de belirlendi. Buna göre en fazla agir metal barbunda, en az ise çinekopta tespit edildi.
Balikçiligin yogun oldugu Karadeniz bölgesinde Düzce, Zonguldak, Bartin, Kastamonu, Sinop, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin illeri kiyi seridi boyunca 11 adet sehirde tüketilen baliklarda biriken agir metallerin kanserojenik ve insan sagligina olasi etkileri çoklu istatistiksel yaklasimlar ve indeksler kullanilarak arastirildi. Yaklasik iki yil süren çalismada analiz sonuçlari Cografi Bilgi Sistemi ile degerlendirilip, Karadeniz Bölgesine ait balik agir metal birikim haritasi hazirlanarak bölgede çalisan bilim insanlarinin ve ilgili kamu kuruluslarinin kullanabilecegi bir veri seti olusturuldu.
Toksin metal en düsük çinekopta, en yüksek barbunda
Arastirma projesi hakkinda bilgi veren Mühendislik Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. Mustafa Türkmen "Karadenize kiyisi bulunan 11 adet sehirden alinan barbun, çinekop, hamsi, palamut ve mezgit balik türleri üzerinde yürütülen çalismada balik tüketiminden kaynaklanan insan sagligi risk seviyeleri, çoklu yaklasimlar kullanilarak degerlendirilmistir. Balik örneklemelerinde agir metal birikimi seviyesinin Dünya Saglik Ögütü (WHO), Türk Gida Kodeksi ve Avrupa Birliginin (EC) belirledigi maksimum izin verilen sinir degerler içerisinde kaldigini belirtmistir. Yapilan arastirmada toksik metallerin en düsük miktarinin çinekopta en yüksek oranda ise barbun baligindadir” dedi.
Karadeniz’deki metal kirlilik birçok ülkeden daha düsük
Bu çalismada kullanilan baliklardaki metal kirlilik endeksi seviyeleri Belçika, Yunanistan, Portekiz, Ispanya, Fransa ve Italyada yapilan çalismalarda bildirilen seviyelerden daha düsük oldugunu ifade eden Türkmen, “Çalismada incelenen baliklardaki metal birikiminin kanserojenik risk degerleri tasimadigini halk tarafindan güvenle tüketilebilecegini güvenle söyleyebiliriz. Baliklar hem protein içerigi hem de Omega 3 yaglarini içermesi açisindan önemli bir besin kaynagidir. Özellikle Ramazan ayinda uzun süren açligin ardindan iftar sofralarindan baligin eksik edilmemesi vücut dengesi açisindan son derece önemlidir. Saglikli deniz, saglikli baliklar demek. Saglikli baliklar ise saglikli bir toplum, çevre ve gelecek demektir” diye konustu.