Cumhurbaskani Erdogan'dan Çanakkale'de Güven Ve Istikrar Vurgusu...

Çanakkale Bogazi’ni geçmek isteyen itilaf devletlerin 3 Kasim 1914’te ilk bombaladigi yer olan Tarihi Gelibolu Yarimadasi’ndaki ilk sehitlerin verildigi Seddülbahir Kalesi 1 asir sonra tamamlanan restorasyon ve çevre düzenlemesinin ardindan 18 Mart Sehitleri Anma ve Çanakkale Deniz Zaferi’nin 108’inci yil dönümünde Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan tarafindan ziyarete açildi. Ayrica Gelibolu- Eceabat Devlet Yolu canli yayin baglantisiyla gerçeklestirildi.



"Güven ve istikrar ortamina sahip çikalim"

Açilista konusan Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan, yasanan badireleri birlik, beraberlikten ve kardeslikten aldiklari güçle astiklarini hatirlatarak, "Deprem ve sel afetlerimizin birlikte bütünleserek, yaralarimizin üstesinden devlet ve millet olarak yek vücut gelecegiz. Ölenleri ebedi aleme yolcu ettik. Bir yandan enkazlari kaldiriyor. Bir yandan geçici barinma merkezlerinin hazirliklarini sürdürüyor, bir yandan kalici konutlarin insaasina basladik, basliyoruz. 1 yil içinde sehirlerimizi yeniden ayaga kaldirmis, depremzede vatandaslarimizi yuvalarina kavusturmus olacagiz. Ülkemizi her türlü afete tehdide karsi daha güçlü hazirlayacak çalismalari da yürütüyoruz. Türkiye’yi; milletimizin her bir ferdini güvenli, huzurlu, müreffeh gelecege kavusturma mücadelesinden alikoyacak engel ve bahaneleri birer birer ortadan kaldiriyoruz. Dünyanin yasadigi krizlerin önümüze çikardigi firsatlari degerlendirmemiz için ihtiyacimiz olan tek sey istikrar ve güven iklimine siki sikiya sahip çikmaktir. Bunu basarirsak Allah’in izniyle hedeflerimize ulasmamizi kimse engelleyemez. 108 yil önce “Çanakkale geçilmez” diyerek dünyanin en büyük ordularina gögüslerini siper eden kahramanlarimizin aziz hatiralari yüreklerimizde canliligi ile yasiyor. Sadece Türk tarihini degil dünya tarihini de degistiren bu zafer milletimizin en zor sartlarda neler yapabileceginin ispatidir. Devrin en büyük deniz ve kara gücünü olusturan ordularina karsi Nusret mayin gemisi ile denizde Anadolu’nun dört yanindan gelerek Çanakkale’de saf tutmus Mehmetçik ile karada destan yazdik. Bu mücadelenin dünyada pek az esi benzeri vardir" dedi.



"Zor zamanlarda Çanakkale kahramanlarini örnek aldik"

"Çanakkale Zaferi milletimize, milli mücadele verme ve basariya ulastirma; bu topraklardaki son devletimiz Cumhuriyeti kurma sevkini asilamistir" diyen Erdogan sözlerini söyle sürdürdü: " Ülke ve millet olarak bize son dönemde karsilastigimiz sinamalarin üstesinden gelme cesareti ve azmini veren saiklerin basinda da Çanakkale Zaferi geliyor. Terörden, sokak olaylarina, vesayet girisiminden, darbe tesebbüslerine milletimizin iradesini gasp etmeye yönelik saldirilar karsisinda verdigimiz tüm mücadelelerde Çanakkale kahramanlarini örnek aldik. Bugün de ekonomiden, dogal afetlere tüm bunlara yasadigimiz her sikintida Çanakkale Ruhunu hatirliyor, oradan aldigimiz feyz ile mücadelemizi yürütüyoruz. Türkiye yüzyili vizyonunu üzerine insa ettigimiz temelin en saglam taslarindan biri de Çanakkale’de yedi düvele karsi kazandigimiz zaferdir. Su anda bizler bir açik hava müzesindeyiz. Burasi Seddülbahir. Ben gerek bakanimiza gerek, saygideger hocamiza ve ekibine çok çok tesekkür ediyorum. Dünyada bu tür açik hava müzeleri nadirdir. 10 yasindan 100 yasina kah orada olduk, kah tek basina canlar verdik. Her tasina dünya sahit, yilmadik, yilmayacagiz. Bugün 108 yil sonra bir kez daha sehitlerimizin aziz hatiralarini yadetmek, istiklalimize ve istikbalimize bagliligimizi haykirmak için Çanakkale’deyiz. Tarihe saygi duymak ve hatiralari yasatmak, eserlerine sahip çikmayi gerektirir. Sehitlerimizi ayaga kaldirarak, emanetleri koruyarak kültürel mirasi ihya ederek ecdada saygimizin geregini yerine getiriyoruz. Bölgedeki çalismalari daha derli toplu yürütmek için Gelibolu Tarihi Alan Baskanligi’ni biz kurduk. Faaliyete geçen Çanakkale Destani Tanitim Merkezi, restorasyon projeleri, çevre düzenlemesi, kurulan müze ve verilen pek çok hizmet sayesinde bölgeyi ecdadin hatirasina yarisir görünüme kavusturduk. Seddülbahir Kalesi de bu çalismalardan biridir. Valide Turhan Sultan tarafindan 3,5 asir önce bogazin girisinde insa ettirilen Seddülbahir Kalesi ve karsisindaki Kumkale Çanakkale Savasi’nda da önemli rol oynamistir. Düsmanin ilk saldirdigi ve en son ayrildigi yer olan bu kalenin açik hava müzesi olarak ziyarete açilmasini fevkalade isabetli görüyorum. Geçmisi bilmeyenin, gelecegi kuramayacagi gerçeginden hareketle evlatlarimizin Çanakkale Zaferi’ni kazandigimiz yerleri mutlaka görüp, manevi havayi tenefüs etmeleri gerektigine inaniyorum. Kalenin restorasyonunda emegi geçenleri kutluyorum. Çanakkale’de sadece tarihin emaneti olan eserlerimize sahip çikmakla kalmiyoruz. Açilisinin birinci yilina eristigimiz 1915 Çanakkale Köprüsü ve otoyolu basta olmak üzere pekçok eserle sehrimizi ve bölgeyi gelecege hazirliyoruz. Sadece su Çanakkale Köprüsü bölge için bir destandir. Eger geçmisi hatirlarsaniz, bogazin her iki tarafina zaman olurdu geçemezdik. Zaman olurdu 24 saati bulurdu. Bunlari iyi biliriz. Burada Çanakkale Sehitleri’ni anmaya geldigimiz zaman arabalilarla geçebilene ask olsun. Geçerdik, geçemezdik. Öyle günler yasadik. Ama simdi artik köprümüzle bunlarin hepsi ortadan kalkti. Tasarimi ve mühendisligi ile abide bir eser olarak kazandirdigimiz 1915 Çanakkale Köprümüzle Marmara bölgemizi çepeçevre saran otoyol agini birlestirdik. Daha önce saatler süren yolculugu 6 dakikaya indirdigimiz bu köprümüzü bir yilda 2 milyona yakin araç kullandi. Asirlar boyunca hizmet edecek bir soluk borusunu bölgeye kazandirdik. Marmara Denizi’nin iki yakasini Istanbul’da 3 köprü bir tünel yaninda Çanakkale Bogazi’ndaki bir köprü ile birlestirip bölgedeki potansiyelin sonuçlarini simdiden aliyoruz. Dar bir alana sikisan ekonomik ticari turistik hareketlilik genis sahaya yayilmaya ülkemizin tamamina katma deger kazandirmaya, milletimize is ve istihdam olarak yansimaya basliyor" ifadelerini kullandi.

"Ecdadin aziz hatirasi böyle yasatilir"

Gelibolu Eceabat bölünmüs yol projesinin de açilisini yapan Erdogan, "Bölgenin ulasim altyapi standartlarini daha da yükselecektir. Çanakkale’nin Avrupa yakasinda tarihi yarimadaya ulastiracak 47,5 kilometrelik bu projenin tamamlanan 32 kilometresini bugün hizmete açiyoruz. Yolla beraber 2560 metrelik, 644 metrelik, 1355 metrelik, 792 metrelik olmak üzere toplamda 5 bin 351 metre uzunlugunda dört tünelinde açilisini bugün yapiyoruz. Çanakkale’ye uzanan güzergahin önemli parçasi olan bu yol ulasimi 45 dakikadan 25 dakikaya düsürerek tarihi alana giden ziyaretçilere büyük kolaylik saglayacaktir. Projenin insaasinda tabi doku ve arkeolojik dokunun korunmasina özel hassasiyet gösterildi. Bu yol sayesinde ülkemiz vakitten ve akaryakittan yilda 161 milyon lira tasarruf edecek. Ayrica karbon emisyonunda 4500 tona azaltim saglayacaktir. Hep söyledigim gibi Türkiye’yi gelistirecek büyütecek hedeflerine yaklastiracak olan bu yatirimlardir. 20 yilda ülkemize kazandirdigimiz eserlerin her birini Cumhuriyetimizin yeni asri için hazirladigimiz Türkiye vizyonuna giden yapi taslari olarak görüyoruz. Daha büyük hedefler, daha büyük zaferler için ileri atilmanin esigindeyiz. Ecdadin emanetine iste böyle sahip çikilir. Ecdadin aziz hatirasi iste böyle yasatilir. Ecdada iste böyle layik olunur. Gelibolu Eceabat yolunun ülkemize bölgemize sehrimize sehitliklerimize gelecek ziyaretçilerimize hayirli olmasini diliyorum. Yapiminda emegi geçenleri tebrik ediyorum. Çanakkale Zaferi’mizin 108.yildönümünde tüm sehitlerimize, gazilerimize, deprem ve sellerde kaybettigimiz vatandaslarimiza Allah’tan rahmet diliyorum. Rabbim ülkemizi her türlü düsmandan, afetten, kaza ve beladan muhafaza eylesin" seklinde konustu.



Seddülbahir Kalesi IV. Mehmet’in Hadice Turhan Sultan tarafindan yaptirilan 17. Yüzyil kalesidir. Tarihin en kanli savaslari arasinda yer alan ve Mehmetçigin kahramanligi sayesinde ’Çanakkale Geçilmez’ destaninin yazildigi Çanakkale Savaslari’nda, Gelibolu Yarimadasi’ndaki Seddülbahir Kalesi, bogazin güvenliginde çok önemli rol oynadi. 108 yil önce ’yedi düvel’e karsi Mehmetçik ile beraber karsi koyan kale, isabet eden top atislariyla gazi oldu.

Çanakkale Bogazi’ni geçmek isteyen itilaf devletlerinin gemilerinden atilan top mermileri ile büyük hasar alan Tarihi Gelibolu Yarimadasi’ndaki Seddülbahir Kalesi, aradan geçen bir asirlik zaman diliminde doga sartlari nedeniyle zarar gördü. Harap haldeki kaleyi ayaga kaldirip, açik hava müzesi haline getirmek için Çanakkale Savaslari Gelibolu Tarihi Alan Baskanligi’nca 2015 yilinda baslatilan restorasyon ve çevre düzenlemesi çalismalari tamamlandi. Seddülbahir Kalesi Müzesi ziyarete açildiginda, ziyaretçiler kalenin 17. yüzyildan bugüne kadar ki tarihi hakkinda bilgilendirilecek. Çanakkale Savaslari’nin ilk sehitlerinin yer aldigi kabristani ziyaret edip, 1915 Çanakkale Savaslari’nin bu kalede yasanan kisimlarini, o dönemin savas malzemelerini, belgelerini inceleyebilecek. Müze uygulamalari, teshir tanzim, ek yapilar, elektromekanik, aydinlatma, alt yapi ve peyzaj islerinin sonunda açik hava müzesine dönüsecek olacak Seddülbahir Kalesi Cumhuriyetin 100’üncü yilinda 18 Mart Sehitleri Anma ve Çanakkale Deniz Zaferi’nin 108’inci yil dönümünde Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan tarafindan ziyarete açildi. Ayrica Gelibolu- Eceabat Devlet Yolu canli yayin baglantisiyla gerçeklestirildi.

47,5 kilometrelik Gelibolu-Eceabat Yolu Projesi’nin 32 kilometrelik bölümü, Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan tarafindan halkin hizmetine açildi. Gelibolu-Eceabat yolu arasindaki seyahat süresi 25 dakikaya düsecek.

"Tarihi emanetler arasinda özel bir yere sahip"

Kültür ve Turizm Bakani Mehmet Nuri Ersoy da törende yaptigi konusmada, "Seddülbahir Kalesi’nin de bu cografyaya dair hafizasini yarinlara ulastirmak için projelerimizi hazirladik, uyguladik ve hamdolsun zaferimizin 108’inci yil dönümünde açilisini yapiyoruz. Seddülbahir Kalesi restorasyon, çevre düzenlemesi ve teshir-tanzim çalismalari Türkiye’de bugüne kadar bu alanda yapilmis en genis çalismadir. Kalede ve 43 bin 497 metrekarelik proje alaninda, 2822 gün devam eden disiplinler arasi çalismalar ve kazilar neticesinde 45 bin 748 kültür varligi bulunmus ve envanterimize alinmistir. Restorasyon ve konservasyon uygulamalari ise her seyden önce kalenin mevcut durumunun korunmasi hassasiyetiyle yürütülmüstür. Uluslararasi restorasyon ilke kararlari çerçevesinde koruma ve kullanma dengesi ön planda tutulmustur. Proje uygulamasindaki her detay Tarihi Alan Baskanligi, Bilimsel Danisma Kurulu ve ihtiyaç durumunda farkli disiplinlerden uzmanlarin katilimi ile titizlikle hayata geçirilmistir. Kalemizde olusturulan sergide hem yürütülen çalismalar neticesinde bulunan tarihi eserler ve kültür varliklari hem de envantere girmeyen, hurda metal olarak ifade ettigimiz parçalardan yapilan ve Çanakkale Savaslari temali olan modern sanat eserleri yer almaktadir. Seddülbahir Kalesi’ni yaptiran Hatice Turhan Sultan, Istanbul’un sembol yapilarindan olan Yeni Camii ve Misir Çarsisi’nin da banisidir. Ayrica bu kale, bir Valide Sultan’in vakfi ile yaptirilmis ilk savunma yapisi olmasiyla da tarihi emanetlerimiz arasinda özel bir yere sahiptir. Bu noktada memnuniyetle ifade ediyorum ki Hatice Turhan Sultan’in emanetine sahip çikmak için gerçeklestirdigimiz 12 yillik arastirma sürecinde ve 2015 yilindan beri devam eden uygulama çalismalarinda görev alanlarin da üçte biri, her disiplin ve is kolundan kadinlar olmustur. Sorumlulugumuz dahilindeki her çalismada bu oranin daha da yükselmesini temenni ediyorum" dedi.



Seddülbahir Kalesi

Çanakkale’nin Eceabat ilçesine bagli Seddülbahir Köyü’nde yer alan, 1. derece arkeolojik-askeri-harp tarihi-kentsel sit alaninda bulunan Seddülbahir Kalesi, Gelibolu Yarimadasi’nin en güney ucunda bulunmaktadir. Kale, Tarihi Alan içinde yer almakta olup Bogaz’a giriste Ertugrul (Cape Helles) ve Morto Koylari arasinda kalan burun üzerindedir. Seddül-bahr yani ’denizin seddi’ anlamina gelen yaklasik 22 bin metrekarelik alanda konumlanmis kalenin Venedik saldirilarina karsi 17’nci yüzyilda, Osmanli tarihinde banisi (yaptirani) kadin olan ilk askeri yapi olma özelligi tasimasi bakimindan önemli olup, Hatice Turhan Sultan (IV.Mehmed’in annesi) tarafindan 17. Yüzyilda insasina baslanmistir. Kale, topografik durumu nedeniyle asimetrik düzensiz bir plan özelligine sahiptir. Kalenin dört kösesinde birer, kuzey bati kösesinde de bir olmak üzere 5 burcu vardir. Bu burçlar birbirlerine sur duvarlariyla baglanmistir. Kalede güney dogudan kuzey batiya 3 kademeli sur ile hisar peçe olusur.