Kadinlar Osteoporoz Için Daha Yüksek Risk Altinda
Iskenderun Gelisim Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmani Dr. Nilay Kiliç Çinar, kemik kaybinin özellikle menopoz döneminde hizlandigindan, kadinlarin genellikle osteoporoz için daha yüksek risk altinda oldugunu söyledi.
Osteoporozun en yaygin belirtisinin, omurga ve sirt bölgesinde olusan agrilar oldugunu belirten Uzm. Dr. Nilay Kiliç Çinar, “Osteoporoz, halk arasinda sik bilinen deyimle ’kemik erimesi’ en sik görülen metabolik kemik hastaligidir. Osteoporoz kemik kütlesinin azalmasi, kemigin mikromimarisinde bozulma ve kemik kiriklarinin artmasi ile karakterizedir. Günümüzde, tüm dünyada ve Türkiye’de çok önemli bir saglik sorunu olan osteoporoz; tüm irklarda, tüm yas gruplarinda ve her iki cinste de görülmekle birlikte, yasli beyaz kadinlarda daha siktir. Kemik kaybi ve osteoporoz riski yasla birlikte artar. Kemik kaybi kadinlarda özellikle menopoz döneminde hizlandigindan, kadinlar genellikle osteoporoz için daha yüksek risk altindadir. Osteoporozun en fazla görüldügü yas grubu 65-74 arasidir. Osteoporozun önemi kiriklardan kaynaklanmaktadir. Dolayisiyla hedefimiz, bu kiriklarin önlenmesi olmalidir. Kemik yogunlugunun azalmasi kemigin gücünün azalmasina yol açar. El bilegi, omurga ve kalça kiriklari en bilinen osteoporoz kiriklaridir. Kiriklarin sonuçlari, fiziksel ve fonksiyonel kisitlanma, yasam kalitesinde azalma, artmis sakatlik ve ölüm riskidir. Tüm bu bilgiler isiginda risk altindaki hastalarin belirlenmesi, hastaligin erken tanisi, mümkünse önlenmesi ve uygun tedavilerin planlanmasi son derece önemlidir” dedi.
Osteoporozda risk faktörleri nelerdir?
Osteoporozun en sik görülen belirtilerinden söz eden Uzm. Dr. Nilay Kiliç Çinar, sunlari kaydetti:
“65 yas üstü olmak, ailede kirik hikâyesi olmasi, 3 aydan uzun süren kortizon kullanimi, erken menopoz (45 yas öncesi), kalsiyumdan fakir beslenme, sigara ve alkol kullanimi, fazla kafein ve tuz tüketimi, asiri zayiflik ya da kilo kaybi, uzun süreli yataga bagimli kalma, osteoporozda en sik yakinma ve bulgular; sirt agrisi, boy kisalmasi, sirtta kifoz (kamburlasma), düsmeler, kas güçsüzlügüdür. Osteoporoz tanisi için klinik muayene bulgulari yani sira bazi laboratuvar testleri ve kemik mineral yogunlugunun ölçümü çogunlukla yeterli olmaktadir. Kiriklarin tespitinde sirt, bel ve kalça grafileri de yararli olmaktadir. Osteoporoz tanisinin kirik olusmadan konmasi önem tasimaktadir. Tani konduktan sonra hastanin tedavisi planlanmali ve belirli araliklarla takibi yapilmalidir.”
Osteoporoz tedavisi nasil olur?
Osteoporozdan korunmada ve kemik sagligi için en önemli iki kaynagin kalsiyum ve D vitamini oldugunu belirten Uzm. Dr. Nilay Kiliç Çinar, “Kalsiyum, kemiklerin temel yapi tasidir. Süt ve süt ürünleri diyetteki en iyi kalsiyum kaynaklaridir. Osteoporoz ve kirik gelisiminin engellenmesi için 50 yas üzeri eriskinlerde günlük 1200 mg kalsiyum alimi önerilmektedir. Bu miktar mümkün oldugunca besinlerden alinmali, alinamiyorsa kalsiyum ek destegi verilmelidir. D vitamini, barsaklardan kalsiyumun emilimi için zorunlu bir vitamindir. D vitamininin 2 ana kaynagi günes isini ve besinlerdir. D vitamini yaz aylarinda deride günesin ultraviyole B isinlari ile sentezlenir. Çocuklarda ve eriskinlerde gündüz saatlerinde yüz, el ve kollarin günes isinlarina 10-15 dakika maruz kalmasi D vitamini sentezi için yeterlidir. Ancak yaslilarda D vitamini yapim kapasitesi azalir. Yaslilarda D vitamini destegi, düsmelerin azalmasi ve kirik olusumunun önlenmesinde rol oynar. Osteoporozda ilaç tedavisi ile kiriklar engellenir, kemik mineral yogunlugu artirilir, hastaliga bagli sikâyetler iyilesir, hastanin yasam kalitesi yükselir. Kemik yogunluk ölçümleri ile birlikte kisisel risk faktörleri de degerlendirilerek ilaç tedavisi konusunda hekim tarafindan karar verilmektedir. Osteoporoz tedavisi uzun süreli bir tedavidir. Hastanin tedaviye uyumu tedavinin basari sansini da artiracaktir” dedi.