Yunus Ölümlerini Engelleyecek Uluslararasi Proje Açiklamasi Conceta

Geçen aylarda Karadeniz’de onlarca ölü yunus baligi çesitli sahillere vurmus, incelendiginde hepsinin ölüm sebebi ‘bogulma’ oldugu görülmüstü. Bogulmalarina neden olan faktör ise balikçi aglarina takilmalari olarak belirlendi. Üzerinde çalisilan Conceta projesi ile sularimizdaki 3 yunus türünün, balikçilik etkilesimli ölümleri engellenmis olacak. Yunuslarin iletisimindeki ses dalgalarini inceleyen profesörler, ürettikleri cihaza entegre ederek bölgeden uzaklasmasi gerektigi sinyali iletiyor.

Conceta adi verilen proje hakkinda bilgi aktaran Proje Genel Koordinatörü Ümit Aydin, “Karadeniz’de artan yunus ölümlerinin ortadan kaldirilmasi ve buna bagli balikçilarin ugramis oldugu aglardaki hasarlarin ve zararlarin azaltilmasini hedeflemektedir. Yurt disinda gelistirilmis olan akustik ses cihazlarinin aglara takilmasi yöntemini kullanmaktayiz. Bu cihazlar denemeler sonucunda yunuslar arasindaki etkilesim frekanslari elde edilerek mekanik düzenege aktarilmasiyla ortaya çikan bir sistemdir” dedi.



Insanlar gibi dil farkliligi görülüyor

Aydin, farkli bölgelerde ayni frekanslarin ise yaramadigini fark ettiklerini söyledi.

Bölgelerine göre yunuslarin da dil farkliliklari oldugunu belirten Aydin, “Baltik Denizi’nde denenmis ve basarili sonuçlar elde edilmistir. Fakat insanda oldugu gibi yunuslar arasinda da farkli bölgelerde yasayan türlerde dil farkliliklari görülmekte. Bu nedenle Karadeniz’e uygun oldugunu düsündügümüz frekanslari denemekteyiz. Sinop Üniversitesi, Sinop Valiligi ve Sinoplu balikçilik örgütleriyle birlikte Almanya ve Danimarkali deniz arastirmaci uzmanlarin destegiyle ve Romanyali ortagimizla birlikte gerçeklestirmekteyiz. Conceta projemiz, Avrupa Birligi tarafindan fonlanmaktadir. Ayrica Merkezi Finans Ihale Birimi ve Avrupa Birligi Baskanligi tarafindan da desteklenmektedir” diye konustu.

Tarim ve Orman Bakanligi’nin da yakindan takip ettigi Conceta projesi test süreçleri tamamlandiginda, balikçilarin kullanilmasi tesvik edilecek ve koruma altindaki yunus baliklarinin balikçilik etkilesimi sonucu sayilarinin azalmasinin önüne geçilecek.