Kesif Sirasinda Önemli Ve Esasi Da Etkileyecek Düzeyde Usul Hatalari Yapildigi Gözlenmistir

Kasim 2021’de Giresun Sebinkarahisar’da çevresel önlemlerin alinmadigi atik depolama alanindaki setin çökmesiyle, canli yasamina kasteden bir felaket yasandiginin kaydedildigi Türkiye Barolar Birliginin açiklamasinda su ifadelere yer verildi:

“Proje sahasi Erzincan Iliç ilçesine 650 metre uzaklikta olan Çöpler Köyü mevkiindeki Anagold Madencilik San. ve Tic. A.S.’nin yapmaya çalistigi 1.746,52 hektar gibi büyük bir alani kaplayan Çöpler Kompleks Madeni 2. Kapasite Artisi ve Flotasyon Tesisi projesi de, felaket riski tasimaktadir. Tesise, deprem, su kaynaklari ve nehirlerin korunmasi bakimindan bilimsel gerçeklere aykiri olarak Çevre ve Sehircilik Bakanligi’nca Nihai ÇED Olumlu karari verilmistir.

ÇED Raporu’nda, var olan açik ocaklarda planlanan kapasite artisi nedeniyle pasa depolama sahalarinda revizyon, yigin liç tesisinde büyüme ve Atik Depolama Tesisinde kapasite artisi olacagi, sülfitli cevher zenginlestirme tesisinde isletme verimliligini artirmak için flotasyon (zenginlestirme) ünitesi, su yumusatma ünitesi ve 2 adet sogutma kulesi eklenecegi yazilidir. Ancak bu da yetmemis, atik olarak depolanan malzemenin miktarini düsüren ve yine daha düsük proses suyu maliyeti çikartan, atik depolama tesisinin çevresine, depolanan suyu daha çabuk buharlastiran 10 adet vantilatörle havaya püskürtme saglanmasina imkan verilmistir. Bunun anlami, kimyasallarla kirlenmis suyun aritilmadan, çevredeki canlilari düsünmeden dogrudan havaya püskürtülerek buharlastirilmasidir.

Bu projede de zenginlestirme için siyanür, sülfirik ve nitrik asit kullanilmaktadir. Proje sahasi Türkiye’nin en büyük su toplama havzasina sahip Firat Nehri’ne sadece birkaç yüz metre uzaklikta, Munzur daglari ekosistemi içerisindedir. Munzur ve Firat Havzasi’nda zengin ve pek çogu endemik bitki, hayvan varligi oldugu bilimsel arastirmalarda ortaya konulmustur. Hatta bitki çesitliligi bazi Avrupa ülkelerindeki çesitlilige esdeger veya çok daha fazladir.

Halen çalisan madenin Atik Depolama Tesisinde biriken suyu içen kuslar yogun sekilde ölmektedir. Sirf Atik Depolama Tesisindeki suyu azaltmak için, konulacak 10 adet evaporatör siyanür, sülfür ve diger tehlikeli kimyasallari içeren suyun buharlastirilmasi için atmosfere salinacak kirlilik tüm ekosisteme agir hasarlar verecektir. Hava, su, toprak agir kimyasallarca yavas yavas zehirlenecektir.

Türkiye Barolar Birligi olarak durumun hassasiyetine dikkat çekiyoruz. Kent ve Çevre Komisyonu üyemiz, yerinde gözlem ve yargilamadaki hak ihlallerinin raporlanmasi için ÇED Olumlu kararinin iptali davasinin 13 Nisan 2022’deki kesif ve bilirkisi incelemesinde hazir bulunmustur. Kesif sirasinda önemli ve esasi da etkileyecek düzeyde usul hatalari yapildigi gözlenmistir.

Ülkemizin de taraf oldugu Dünya Kültürel ve Dogal Mirasinin Korunmasi Sözlesmesi, Avrupa’nin Yaban Hayati ve Yasama Ortamlarini Koruma Sözlesmesi, Biyolojik Çesitlilik Sözlesmesi gibi sözlesmeler geregince korunan habitatlar ile çevrede yasayan yurttaslar ve flora, fauna varliklarini içeren bölgenin zarar görmesine neden olacaktir. Deprem fay hattina çok yakin bu proje nedeniyle felaketlerin gerçeklesmemesi için ÇED Olumlu Kararinin iptaline karar verilmesi hukukun geregi oldugu gibi, tüm yurttaslarimizin en temel hak ve özgürlüklerinden olan saglikli bir çevrede yasama hakkinin geregidir.”