Yaz Sicaginda Ekmeklerini Tastan Çikariyorlar

• Video Yaz sıcağında ekmeklerini taştan çıkarıyorlar

Bölgede bina, cami, minare, mezar ve çesme yapiminda tercih edilen volkanik Ahlat tasi Nemrut Dagi eteklerinden çikariliyor. Nemrut Dagi eteklerindeki volkanik kaya kütlelerini balyoz, manivela ve büyük mihlarla parçalayarak yapi malzemesi olusturan isçiler, zorlu ekmek mücadelesine sabahin erken saatlerinde basliyor. Havalarin isinmaya baslamasiyla birlikte yerel yöntemlerle tas çikaran isçiler, sezonun startini verdi. Önce demir ve kalin çivilerle kaya kütlesinde uygun damarlar tespit eden ustalar, daha sonra buralara kalin mihlar çakiyorlar. Uzun demirleri çiviyle iz açilan alana yerlestiren ustalar, daha sonra demirlerin üzerinde ziplayarak kaya kütlesinin yerinden oynamasini sagliyor. Yerinden koparilan kaya kütlesi parçalara ayrilarak yapi için ham hale getiriliyor. Kaya kütleleri küçük çiviler yardimiyla 70 ile 80 kilogram agirligindaki parçalar haline getirilip kamyonlara yüklenerek tas kesim ve isleme ocaklarina götürülüyor. Tas kesim ocaklarinda istenilen ebat ve ölçülerde kesilen taslar, yapilarda kullanima hazir hale getiriliyor.

“Ekmegimizi gerçek anlamda tastan çikariyoruz”

Ilçede uzun yillardir tas çikararak geçimlerini sagladigini belirten tas isçilerinden Cemal Ilhan, “46 yasindayim. Tas meslegi is olmadigi için yapiyoruz. Rizkimizi buradan çikartiyoruz. Zor bir meslektir. Sabah saat 05.00’ten aksam saatlerine kadar günes altinda çalisiyoruz. Yapacak baska isimiz yok. Bundan agir ve zor is yoktur. Bedenimiz ölüyor. Sabah geldigimizde ilk önce çalisacagimiz alani temizliyoruz. Sonra kütle halinde kaya varsa onun hazirligi için alttan çiviyle kesiyoruz ve kestigimiz tas kütlenin altina demirleri yerlestiriyoruz. Daha sonra bu uzun demirlerin üzerinde arkadaslarla birlikte güç uygulayarak kayanin yerinden çikmasini sagliyoruz. Daha sonra balyozla bu büyük kütleleri bölerek paket haline getiriyoruz. Burada çikardigimiz taslari alan tas atölyecileri ise kullanim yerine göre kesiyorlar. Burada tamamen bilek gücümüzle çalisiyoruz. Burada teknoloji degil güç konusuyor. 25 yildir bu isi yapiyorum. Buranin yaz dönemi kisa oldugu için kis mevsiminde çalismiyoruz. Yani kar yerden kalktigi zaman çalismaya basliyoruz” dedi.



Ahlat tasi

Ahlat tasinin kirmizi, siyah, kül, gri, açik sari ve beyaz renk seçenekleri de bulunuyor. Ahlat tasi, bölgede özellikle bina, cami, minare, mezar ve çesme yapiminda kullaniliyor. Ayrica ilçede bol bulunan 11 ve 12’nci yüzyildan kalma tarihi eserlerin restorasyonunda da yine Ahlat tasi kullaniliyor.