Sümela Manastiri'nin Kayaliklarindaki Sakli Sapelin Restorasyonu Için Proje Hazirlaniyor
Manastirin restorasyonu sirasinda tespit edilen ve 2018'de 'korunmasi gerekli birinci grup kültür varligi' olarak tescil edilen tek nefli sapel, duvarlarindaki fresklerle dikkat çekiyor Sümela'nin çatisindan kayalik bölgeye çikilarak ulasilabilen sapelde 18. yüzyilda yapildigi tahmin edilen, Incil'den bazi bölümlerin anlatildigi çok sayida fresk bulunuyor Trabzon Kültür ve Turizm Müdür Vekili Mustafa Asan: 'Sapelin duvarlarindaki freskler, Sümela Manastiri'mizin içerisinde yer alan ana kaya kilisesinin duvarlarini süsleyen fresklerle ayni özelligi göstermektedir' 'Bakanligimizin ilgili kurumlarinca yapilacak çalismalarin ardindan sapeli turizme kazandirmayi planliyoruz'
TUGBA YARDIMCI - Türkiye'nin inanç turizmi merkezlerinden Sümela Manastiri'nin restorasyonu sirasinda bulunan ve 2018 yilinda "korunmasi gerekli birinci grup kültür varligi" olarak tescil edilen "sakli sapelin" restorasyonu için proje çalismalarina baslandi.
Maçka ilçesindeki Karadag'in Altindere Vadisi'ne bakan eteginde, vadiden yaklasik 300 metre yükseklikteki ormanlik alanda kayalar oyularak insa edilen Sümela Manastiri, kaya düsme riskine karsi Eylül 2015'te ziyarete kapatilarak restorasyona alindi.
Kültür ve Turizm Bakanliginca yürütülen yaklasik 50 milyon liralik restorasyonun birinci etabi kapsaminda kaya islahi, dis avlu, çevre tanzim ve düzenleme çalismalari yapildi. Ikinci etap çalismalari çerçevesinde ise manastirin ana giris kapisinin üstünde bulunan ve "kama blok" olarak adlandirilan kaya kütlesinin geçici olarak güçlendirilmesi tamamlandi.
Restorasyonun üçüncü etap çalismalari kapsaminda da mühendis ve endüstriyel dagcilarin da yer aldigi yaklasik 70 personel, kaya düsmesini önlemek için bariyerleme ve kama blok kaya kütlesinin kalici olarak sabitlenmesi çalismalarina devam ediyor.
Ekipler, birinci derece arkeolojik sit alani olan manastirda restorasyon çalismalari basladiktan bir süre sonra, manastirin üst kismindaki kayalik bölgede yeni bir sapel tespit etti.
Kayalik bölgede bulundugu için "sakli sapel" olarak anilan yapiya, Sümela Manastiri'nin kuzey bölümünün çatisindan kayalik bölgeye çikilarak ve yaklasik 50 metrelik patika yoldan geçilerek ulasilabiliyor.
- "Sapelin yapim tarihinin 18. yüzyilin ilk yarisi olmasi muhtemeldir"
Il Kültür ve Turizm Müdür Vekili Mustafa Asan, AA muhabirine, sapelin, Trabzon Kültür Varliklarini Koruma Bölge Kurulunun 27 Haziran 2018 tarihli 4288 sayili karari ile 2863 sayili Kanun'un 6. maddesi kapsaminda, "korunmasi gerekli birinci grup kültür varligi" olarak tescil edildigini belirtti.
Küçük boyutlarda insa edilmis tek nefli sapelin, bati cephesinde yer alan giris bölümü ile bu bölümün ana kayaya bakan cephesinin tamamen yikilmis oldugunu aktaran Asan, ana kayadan olusan güney bölümünde ise herhangi bir fresk ve süsleyici unsur bulunmadigini, tas döseli üst örtünün, sundurma seklinde ana kayaya oturtuldugunu, içten besik tonoz örtülü sapelin ahsap hatillarla desteklendigini kaydetti.
Kuzey bölümünde yer alan iki pencere ile aydinlatilan sapelin dogu cephesinde yer alan apsis bölümünün de bugüne ulasamayan kisimlarindan biri olduguna dikkati çeken Asan yapiya iliskin söyle bilgi verdi:
"Sapelin dis kisminda kuzey cephesinin tamaminda, bati bölümünün günümüze ulasan duvarinda, iç kisminda kuzey cephede ve pencere açikliklarinin kenar yüzeylerinde, bati ve dogu cephede günümüze ulasan bölümlerinde ve ana kaya ile birlesen tonozun tamaminda Incil'den çesitli sahneler islendigi görülüyor. Sapelin duvarlarindaki freskler, Sümela Manastiri'mizin içerisinde yer alan ana kaya kilisesinin duvarlarini süsleyen fresklerle ayni özelligi göstermektedir."
Asan, 1749 yilinda Ignatios adindaki baspiskopos tarafindan Sümela'nin bütün yüzeylerinin fresklerle süslendigine dair bilgiler bulundugunu dile getirerek, "Üslup olarak bu sapelde yer alan fresklerin de benzer özellikler göstermesi dolayisiyla, sapelin yapim tarihinin 18. yüzyilin ilk yarisi olmasi muhtemeldir. Fresklerde yer yer tahribat olsa da günümüze büyük oranda saglam ulasmistir." dedi.
Sakli sapelin restorasyonu kapsaminda bir proje hazirlandigini belirten Asan sunlari kaydetti:
"Bakanligimizin ilgili kurumlarinca yapilacak çalismalarin ardindan sapeli turizme kazandirmayi planliyoruz. Sapelin restorasyonuna iliskin yüklenici firma tarafindan bir çalismamiz var ancak ana restorasyona dahil degil. Patikaya çikisa ahsap bir yol yapilacak. Sapelin restorasyonu ve rölövesine iliskin çalismalar yapilacak."
Kaynak: AA
Maçka ilçesindeki Karadag'in Altindere Vadisi'ne bakan eteginde, vadiden yaklasik 300 metre yükseklikteki ormanlik alanda kayalar oyularak insa edilen Sümela Manastiri, kaya düsme riskine karsi Eylül 2015'te ziyarete kapatilarak restorasyona alindi.
Kültür ve Turizm Bakanliginca yürütülen yaklasik 50 milyon liralik restorasyonun birinci etabi kapsaminda kaya islahi, dis avlu, çevre tanzim ve düzenleme çalismalari yapildi. Ikinci etap çalismalari çerçevesinde ise manastirin ana giris kapisinin üstünde bulunan ve "kama blok" olarak adlandirilan kaya kütlesinin geçici olarak güçlendirilmesi tamamlandi.
Restorasyonun üçüncü etap çalismalari kapsaminda da mühendis ve endüstriyel dagcilarin da yer aldigi yaklasik 70 personel, kaya düsmesini önlemek için bariyerleme ve kama blok kaya kütlesinin kalici olarak sabitlenmesi çalismalarina devam ediyor.
Ekipler, birinci derece arkeolojik sit alani olan manastirda restorasyon çalismalari basladiktan bir süre sonra, manastirin üst kismindaki kayalik bölgede yeni bir sapel tespit etti.
Kayalik bölgede bulundugu için "sakli sapel" olarak anilan yapiya, Sümela Manastiri'nin kuzey bölümünün çatisindan kayalik bölgeye çikilarak ve yaklasik 50 metrelik patika yoldan geçilerek ulasilabiliyor.
- "Sapelin yapim tarihinin 18. yüzyilin ilk yarisi olmasi muhtemeldir"
Il Kültür ve Turizm Müdür Vekili Mustafa Asan, AA muhabirine, sapelin, Trabzon Kültür Varliklarini Koruma Bölge Kurulunun 27 Haziran 2018 tarihli 4288 sayili karari ile 2863 sayili Kanun'un 6. maddesi kapsaminda, "korunmasi gerekli birinci grup kültür varligi" olarak tescil edildigini belirtti.
Küçük boyutlarda insa edilmis tek nefli sapelin, bati cephesinde yer alan giris bölümü ile bu bölümün ana kayaya bakan cephesinin tamamen yikilmis oldugunu aktaran Asan, ana kayadan olusan güney bölümünde ise herhangi bir fresk ve süsleyici unsur bulunmadigini, tas döseli üst örtünün, sundurma seklinde ana kayaya oturtuldugunu, içten besik tonoz örtülü sapelin ahsap hatillarla desteklendigini kaydetti.
Kuzey bölümünde yer alan iki pencere ile aydinlatilan sapelin dogu cephesinde yer alan apsis bölümünün de bugüne ulasamayan kisimlarindan biri olduguna dikkati çeken Asan yapiya iliskin söyle bilgi verdi:
"Sapelin dis kisminda kuzey cephesinin tamaminda, bati bölümünün günümüze ulasan duvarinda, iç kisminda kuzey cephede ve pencere açikliklarinin kenar yüzeylerinde, bati ve dogu cephede günümüze ulasan bölümlerinde ve ana kaya ile birlesen tonozun tamaminda Incil'den çesitli sahneler islendigi görülüyor. Sapelin duvarlarindaki freskler, Sümela Manastiri'mizin içerisinde yer alan ana kaya kilisesinin duvarlarini süsleyen fresklerle ayni özelligi göstermektedir."
Asan, 1749 yilinda Ignatios adindaki baspiskopos tarafindan Sümela'nin bütün yüzeylerinin fresklerle süslendigine dair bilgiler bulundugunu dile getirerek, "Üslup olarak bu sapelde yer alan fresklerin de benzer özellikler göstermesi dolayisiyla, sapelin yapim tarihinin 18. yüzyilin ilk yarisi olmasi muhtemeldir. Fresklerde yer yer tahribat olsa da günümüze büyük oranda saglam ulasmistir." dedi.
Sakli sapelin restorasyonu kapsaminda bir proje hazirlandigini belirten Asan sunlari kaydetti:
"Bakanligimizin ilgili kurumlarinca yapilacak çalismalarin ardindan sapeli turizme kazandirmayi planliyoruz. Sapelin restorasyonuna iliskin yüklenici firma tarafindan bir çalismamiz var ancak ana restorasyona dahil degil. Patikaya çikisa ahsap bir yol yapilacak. Sapelin restorasyonu ve rölövesine iliskin çalismalar yapilacak."