Bakan Varank, 5. Ulusal Kutup Bilimleri Çalistayi'nda Konustu Açiklamasi (1)

'Türk Antarktik Bilim Üssü'nün kurulmasina yönelik çalismalarimiz yogun sekilde devam ediyor. Üssün konsept tasarimini tamamladik' 'Istasyonu yazkis 12 ay boyunca çalisabilecek ve 50 kisiye ev sahipligi yapabilecek sekilde planladik. Böylece sürekli olarak beyaz kitadan veri alip nitelikli arastirmalar yapilmasina imkan saglayacagiz' 'Kutup arastirmalarinin sonuçlari; sadece kutup bölgelerinde olup biten olaylari degil, degisen iklim ile birlikte ayni zamanda dünyamizda nelerin oldugunu anlamak için de gerçekten çok önemli'

Sanayi ve Teknoloji Bakani Mustafa Varank, Türk Antarktik Bilim Üssü'nün kurulmasina yönelik çalismalarinin yogun sekilde devam ettigini belirterek, üssün konsept tasarimini tamamladiklarini bildirdi.

Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ) Kongre ve Kültür Merkezi'nde gerçeklestirilen 5. Ulusal Kutup Bilimleri Çalistayi'nda konusan Varank, TÜBITAK MAM Kutup Arastirmalari Enstitüsü koordinasyonunda düzenledikleri çalistayda bulunmaktan duydugu memnuniyeti dile getirdi.

Kutup bölgelerinin, iklim degisikliginden en çok etkilenen alanlar olduguna dikkati çeken Varank, "Insanoglu gözle görmeden bazi seylere inanmakta direniyor, güçlük çekiyor. Ancak iklim degisikligi öyle kritik bir husus ki etkilerini yasadiginiz sehirlerde görmeye basladiginizda zaten geç kalmis oluyorsunuz. Iste buzla kapli kutuplar, bu degisikligin sinyalini önceden vererek bizi uyariyor." ifadelerini kullandi.

Kutuplarin, iklim degisikligi özelinde degil, dünyanin geçmisine dair de önemli izler tasidigina isaret eden Varank, dogal bir laboratuvar hüviyetindeki bu bölgelerin, dünyanin dününe de bugününe de isik tutabildigini söyledi.

Varank, kutuplarin, bu sebeple neredeyse her disiplinden bilimsel arastirmalara ev sahipligi yaptigini belirterek, her alanda oldugu gibi kutup arastirmalarinda da ülkenin en ön saflarda olmasini istediklerini anlatti.

- "Hedefimiz beyaz kitanin gelecegi hakkinda söz sahibi olabilmek"

Türkiye'nin, 1995 yilinda Antarktika Anlasmasina "Danisman Olmayan Ülke" statüsünde dahil oldugunu aktaran Varank, söyle devam etti:

"Son dönemde tüm kurum ve kuruluslarimizin destegiyle kutup çalismalarinda önemli gelismeler kaydettik. Hedefimiz 'Danisman Ülke' statüsü kazanarak beyaz kitanin gelecegi hakkinda söz sahibi olabilmek. Danisman ülke olmak için saglanmasi gereken kriterlerin basinda bölgenin arastirilmasi konusunda yapilan faaliyetler geliyor. Bunun yaninda üye olunmasi gereken uluslararasi örgütler, taraf olunmasi gereken protokoller de söz konusu. Bu prosedürleri hizlica tamamlariz ancak burada kutup arastirmacilarinin katkilari çok daha önemli çünkü bu prosedürlere ek olarak, beyaz kitada kayda deger bilimsel arastirmalar yürütülmesi, danisman ülke olmanin önkosulu olarak belirlenmis durumda. Iste bu amaçla ilki 2017 yilinda olmak üzere kitaya 5 bilim seferi düzenledik.

Burada bir hususun da altini çizmem gerekiyor; kutup çalismalari, Cumhurbaskanligi himayelerinde gerçeklestiriliyor. Peki Cumhurbaskanligimiz bu ise nasil sahip çikti? Sayin Cumhurbaskanimiz, Sili'ye yaptigi bir ziyarette Sili Devlet Baskani kendilerine, 'Antarktika bilimsel arastirmalar açisindan çok degerli ve bütün ülkelerin varlik gösterdigi bir yer. Ama biz Türkiye'yi buralarda göremiyoruz.' dedi. Iste Sayin Cumhurbaskanimiz, o ziyaretten sonra talimatini verdi ve biz de ülke olarak burada daha fazla bilimsel çalisma yapmak, bu alandaki arastirmacilarimizi desteklemek üzere daha fazla gayret göstermeye basladik. Dolayisiyla siyasetin, bilimin arkasinda durmasinin ne kadar degerli oldugunun da en güzel örneklerinden biri bu kutup çalismalarinda gerçeklesiyor."

Geçici üssü 2019'da faaliyete geçirdiklerini, meteoroloji istasyonu ve 3 küresel uydu konumlandirma istasyonunun kurulumunu yaptiklarini dile getiren Varank, 2020 yilindaki 4. Ulusal Antarktika Bilim Seferi'nin, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgininin ortaya çiktigi tarihlere denk geldigini, alinan tedbirlerle sefer ekibinin saglikli bir sekilde ülkeye geri döndügünü anlatti.

Varank, 5. seferi ise salginin gölgesinde diger ülkeler gibi kisitli katilimla gerçeklestirdiklerini aktararak, bu seferde daha çok sahadan verilerin toplanmasi, ekipmanin kontrol ve bakimina odaklandiklarini kaydetti.

Bakan Varank, 2022 yilinda gerçeklestirmeyi planladiklari, 6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi'nin hazirliklarini sürdürdüklerini belirterek, konusmasini söyle sürdürdü:

"Diger taraftan Türk Antarktik Bilim Üssü'nün kurulmasina yönelik çalismalarimiz da yogun sekilde devam ediyor. Üssün konsept tasarimini tamamladik. Antarktika Anlasmasi'na taraf 53 ülkenin olumlu degerlendirmesini alan, kapsamli bir Çevre Etki Degerlendirme raporunu bu yil içinde sunduk. Bu bilim üssü dolayisiyla hepinizin çok heyecanli oldugunu hissedebiliyorum. Istasyonu yaz-kis 12 ay boyunca çalisabilecek ve 50 kisiye ev sahipligi yapabilecek sekilde planladik. Böylece sürekli olarak beyaz kitadan veri alip sizlerin nitelikli arastirmalar yapmasina imkan saglayacagiz. Önümüzdeki dönemde bu isi hayata geçirebilmek için bütün hazirliklarimizi yapiyoruz. Sahadaki faaliyetlerimizin yaninda projenin kurumsal bir yapida yürütülmesini teminen, kisaca KARE dedigimiz TÜBITAK MAM Kutup Arastirmalari Enstitüsü'nü kurduk. Kutup arastirmalarindan sorumlu ulusal yapi olarak görev yapan KARE, Türkiye'nin bu alandaki faaliyetlerini koordine ederek kaynaklarimizin verimli kullanilmasini sagliyor. KARE marifetiyle kutup arastirmalari için kritik önemi haiz birçok proje ve faaliyet yürütüyoruz. Örnegin kutuplara seyir yapabilecek Türk bayrakli bir gemi için Deniz Kuvvetleri Komutanligimiz ile birlikte çalisiyoruz. Yine bu alanda toplumsal farkindaligi artirmak üzere belgeseller araciligiyla bilgilendirme faaliyetleri yürütüyoruz. TRT'nin katkilariyla çok güzel bir belgeseli, geçen sene yayinlamistik. O da gerçekten hem bilim çevrelerinden hem de bilime merakli vatandaslarimizdan çok güzel tepkiler aldi. Sahsen özellikle bu tip faaliyetleri çok önemli buluyorum çünkü kutup arastirmalarinin sonuçlari; sadece kutup bölgelerinde olup biten olaylari degil, degisen iklim ile birlikte ayni zamanda dünyamizda nelerin oldugunu anlamak için de gerçekten çok önemli."

Bakan Varank, yine TÜBITAK Bilim Insani Destekleme Daire Baskanligi (BIDEB) ile Lise Ögrencileri Kutup Arastirma Projeleri Yarismasini baslattiklarini ve yarismada dereceye giren projeleri TEKNOFEST kapsaminda kamuoyuyla bulusturduklarini kaydetti.

(Sürecek)
Kaynak: AA