5'Inci Yargi Paketi'ni Içeren Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda (2)

Salgin sebebiyle açik ceza infaz kurumlarinda bulunanlar ile kapali ceza infaz kurumunda bulunup da açik ceza infaz kurumlarina ayrilmaya hak kazanan hükümlüler, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasinin infazina karar verilen hükümlülerin bu kapsamdaki izin süresi 31 Mayis 2022'ye kadar uzatilabilecek Icra ve Iflas Kanunu'nda yer alan 'çocuk teslimi', 'çocukla sahsi münasebet tesisine dair ilamin icrasi', 'çocuk teslimine ve çocukla kisisel iliski kurulmasina dair ilamlarin icrasinda uzman bulundurulmasi' ve 'çocuk teslimi emrine muhalefetin cezasi' baslikli maddeler yürürlükten kaldirilacak Birinci ve ikinci ihale, icra müdürü tarafindan, ilanda belirlenen gün ve saatte, haczedilen malin muhammen kiymetinin yüzde 50'si üzerinden baslatilacak. Sartlarin yerine gelmesi halinde mal, en yüksek teklif verene ihale edilecek Icra müdürü, artirmanin bitmesinden sonraki ilk is gününde artirmanin sonucunu gösteren bir sonuç tutanagi düzenleyerek tutanaktaki bilgileri ayni gün satis portalinda ilan edecek Haczedilen mallarin elektronik ortamda satisina iliskin hükümlerin uygulanmasina, Adalet Bakanliginca belirlenen il veya ilçelerde, buna iliskin yönetmeligin yürürlüge girdigi tarihten itibaren baslanacak ve en geç bir yilin sonunda ülke genelinde uygulamaya geçilecek

Salgin sebebiyle açik ceza infaz kurumlarinda bulunanlar ile kapali ceza infaz kurumunda bulunup da açik ceza infaz kurumlarina ayrilmaya hak kazanan hükümlüler, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasinin infazina karar verilen hükümlülerin bu kapsamdaki izin süresi 31 Mayis 2022'ye kadar uzatilabilecek.

TBMM Genel Kurulunda, 5'inci Yargi Paketi'ni içeren Icra ve Iflas Kanunu ile Bazi Kanunlarda Degisiklik Yapilmasi Hakkindaki Kanun Teklifi'nin birinci bölümünde yer alan maddeler kabul edildi.

Buna göre, Icra ve Iflas Kanunu'nda degisiklige gidilerek cebri icra satislarinin elektronik ortamda yapilmasina paralel olarak haczedilen mallarin ihale usulü, bununla uyumlu hale getiriliyor. Buna göre, birinci ve ikinci ihale, icra müdürü tarafindan, ilanda belirlenen gün ve saatte, haczedilen malin muhammen kiymetinin yüzde 50'si üzerinden baslatilacak. Sartlarin yerine gelmesi halinde mal, en yüksek teklif verene ihale edilecek.

Artirmanin sona erdigi gün ve saatte sartlarin bulunmasi halinde, mal en yüksek teklif verene ihale edilmis olacak ve malin mülkiyeti ihale alicisina geçecek. Icra müdürü artirmanin bitmesinden sonraki ilk is gününde artirmanin sonucunu gösteren bir sonuç tutanagi düzenleyerek tutanaktaki bilgileri ayni gün satis portalinda ilan edecek. Ihalenin sonucuna iliskin bu tutanakta, artirmanin ne zaman tamamlandigi, en yüksek teklifi verene malin ihale edildigi, tutanagin ilanindan itibaren 7 gün içinde ihale bedelinin ödenmesi gerektigi veya kanundaki sartlarin yerine gelmemesi nedeniyle ihalenin yapilamadigi hususlari belirtilecek.

Satis talebi, teklif verme basladiktan sonra geri alinamayacak ve teklif verme süresinin bitimine kadar borcun tamamen ödenmesi halinde satis durdurulacak.

Icra müdürü, asgari ihale bedelinin teklif edilmedigi, en yüksek teklif verenin ihale bedelini yatirmadigi veya teklif verme süresinin bitiminden önce borcun ödendigi hallerde, ihalenin yapilamadigini veya iptal edildigini tutanakla tespit edecek. Asgari ihale bedelinin teklif edilmedigi veya en yüksek teklif verenin ihale bedelini yatirmadigi hallerde ikinci artirma, birinci artirmadaki sartlar çerçevesinde daha önce ilan edilen tarihte baslayacak.

Artirmada, alici çikmazsa veya bu maddede yazili sartlar gerçeklesmezse alacakli, önceki satis talebinden kalan satis isteme süresi içinde satis günü verilmesini talep edebilecek. Satis isteme süresi satis talebiyle birlikte duracak ve duran bu süre, ihalenin yapilamadigina veya iptal edildigine iliskin tutanak tarihinden itibaren kaldigi yerden islemeye baslayacak.

Icra müdürü, artirma bittikten sonraki ilk is gününde elektronik satis portalindan kaynaklanan teknik sebeplerle, artirmanin son on dakikasi içinde teklif verilemedigini satis portali kayitlarindan tespit ederse artirma süresinin bir gün uzatilmasina karar verecek, kararda artirmanin baslayacagi ve bitecegi zamani gösterecek. Tüm bu hususlar satis portalinda duyurulacak. Bu durumda artirmanin baslangiç tarihi, artirma süresinin uzatilmasina karar verildigi tarihten itibaren üç günü geçemeyecek. Bu süre içinde, daha önce en yüksek teklif veren teklifiyle bagli olacagi gibi yeni istekliler de teminati yatirmak suretiyle artirmaya katilabilecek.

- Tasinir ihalesine iliskin degisiklikler tasinmazlar için de geçerli olacak

Hem tasinmazlar hem de tasinirlarda ihale alicisi, ihalenin feshi talep edilmis olsa dahi artirma sonuç tutanaginin ilanindan itibaren 7 gün içinde satis bedelini nakit ödemek zorunda olacak. Satilan mal, ihale kesinlesmeden teslim edilmeyecek ve resmi sicilde alici adina tescil edilmeyecek.

Teklifle tasinir mallarin satisina iliskin yapilan ihale usul ve esaslarina yönelik bazi degisiklikler, tasinmaz mallar için de geçerli olacak.

Elektronik satis portalinda yapilacak satis ilaninda, varsa ipotek sahibi alacaklilarla diger ilgililerin, tasinmaz üzerindeki haklarini 15 gün içinde icra dairesine bildirmeleri gerekecek. Aksi halde haklari tapu siciliyle sabit olmadikça satis bedelinin paylasmasindan hariç kalacaklar ve bu hususlar irtifak hakki sahipleri için de geçerli olacak.

Kiymet takdirine iliskin sikayet yetkisiz icra mahkemesine yapilirsa icra mahkemesi evrak üzerinde inceleme yaparak basvuru tarihinden itibaren en geç 10 gün içinde yetkisizlik karari verecek ve masrafini gider avansindan karsilamak üzere dosyayi, resen yetkili icra mahkemesine gönderecek. Böylece kiymet takdirine iliskin sikayetin yetkili mahkemece bir an önce ele alinmasi saglanacak.

Ihale alicisinin talebi üzerine icra dairesi, satisi yapilan tasinmazda kira sözlesmesine bagli olarak oturan kisiye kira bedelini, diger hallerde ise tasinmazi kullanan kisiye bilirkisi tarafindan tespit edilen aylik kullanim bedelini icra dairesine yatirmasini emredecek. Ihtara ragmen belirlenen bedelin icra dairesine yatirilmamasi halinde, ilgili hüküm kiyasen uygulanacak ve depo edilen bedel ihalenin sonucuna göre hak sahibine ödenecek. Böylece uygulamada siklikla karsilasilan tereddütlerin giderilmesi amaçlanirken, ihale kesinlesinceye kadar tasinmazin ne sekilde muhafaza ve idare edilecegi konusunda icra dairesine yol gösteriliyor.

Ihalenin feshi davasini açabilecek kisiler arasinda sayilan "tapu sicilindeki ilgililer", "resmi sicillerdeki ilgililer" olarak genisletiliyor. Sinirli ayni hak sahiplerine de bu davayi açabilme imkani taniniyor.

Satis isteyen alacakli, borçlu veya resmi sicilde kayitli ilgililerle sinirli ayni hak sahiplerinin disinda kalan kisilerce ihalenin feshinin talebi halinde, ihale bedeli üzerinden nispi harç alinacak ve talebin reddi halinde bu harç iade edilmeyecek, ilgili kisilerin muhtemel zararina karsilik olmak üzere ihale bedelinin yüzde 5'i oraninda teminat göstermesi sarti aranacak.

- Icra mahkemesi bazi hallerde durusma yapmadan karar verebilecek

Ihalenin feshi talebi üzerine icra mahkemesi, talep tarihinden itibaren 20 gün içinde durusma yapacak ve taraflar gelmeseler bile icap eden karari verecek. Ihalenin feshi talebinin usulden reddi gereken hallerde durusma yapilmadan da karar verilebilecek.

Icra mahkemesi, satis isteyen alacakli, borçlu, mahcuzun resmi sicilinde kayitli olan ilgililer ve sinirli ayni hak sahipleri ile pey sürmek suretiyle ihaleye istirak edenler disinda kalan kisilerce talep edilmesi nedeniyle; satis isteyen alacakli, borçlu, mahcuzun resmi sicilinde kayitli olan ilgililer ve sinirli ayni hak sahipleri disinda kalan kisiler bakimindan feragat nedeniyle; isin esasina girerek talebin reddine karar verirse ihalenin feshini talep edeni, feshi istenilen ihale bedelinin yüzde 10'una kadar para cezasina mahkum edecek.

Düzenlemede, para cezasina mahkum edilecek haller açik bir sekilde belirtiliyor. Bu kapsamda ihalenin feshi talebinin, satis isteyen alacakli, borçlu, mahcuzun resmi sicilinde kayitli olan ilgililer ve sinirli ayni hak sahipleri ile pey sürerek ihaleye istirak edenler disinda kalan kisilerce talep edilmesi nedeniyle veya satis isteyen alacakli, borçlu, mahcuzun resmi sicilinde kayitli olan ilgililer ve sinirli ayni hak sahipleri disinda kalan kisiler bakimindan feragat nedeniyle ya da isin esasina girilmek suretiyle reddine karar verilmesi halinde ihalenin feshini talep eden, feshi istenilen ihale bedelinin yüzde 10'una kadar para cezasina mahkum edilecek.

Ihale kesinlesmedikçe ve ihale konusu mal aliciya teslim edilmedikçe veya teslime hazir hale getirilmedikçe ihale bedeli alacaklilara ödenmeyecek. Ihale konusu malin teslim edilemeyecegi veya teslime hazir hale getirilemeyecegi durumlarda ihale, icra müdürü tarafindan iptal edilerek ihale bedeli alicisina ödenecek.

Ihalenin feshi talebinde bulunulabilecek azami sürenin baslangiç tarihi, ihalenin yapildigina iliskin kararin elektronik satis portalinda ilan edildigi tarih olacak.

Tasinmazin ihale alicisi adina tescil edilmesinden sonra tahliye islemi yapilmadan tasinmaza malik olanlara da tahliye talep edebilme hakki taniniyor.

Teklifle uygulamadaki tereddütlerin giderilmesi amaciyla, sira cetvelinin tanzimi üzerine tebligati alan hak sahibinin teminat mukabilinde alacagini tahsil edebilecegine iliskin düzenleme yapiliyor. Böylece teminat mukabilinde alacagi tahsil edebilmek için sira cetveline karsi sikayet ve itiraz asamasina geçilmesine gerek olmadigi net bir sekilde ortaya konuluyor. Öte yandan banka teminat mektubunun "süresiz" oldugu açikliga kavusturuluyor.

- Ihale tamamen elektronik ortama alinacak

Kanun teklifiyle Icra ve Iflas Kanunu'nda yer alan "çocuk teslimi", "çocukla sahsi münasebet tesisine dair ilamin icrasi", "çocuk teslimine ve çocukla kisisel iliski kurulmasina dair ilamlarin icrasinda uzman bulundurulmasi" ve "çocuk teslimi emrine muhalefetin cezasi" baslikli maddeler yürürlükten kaldiriliyor.

Düzenlemeyle ayrica "Ihalenin feshi ve farkinin tahsili" maddesi de yürürlükten kaldiriliyor. Yasayla, açik artirmada en yüksek teklif verilip de süresi içinde ihale bedelinin yatirilmamasi halinde alinan teminatin, takip borcu ve satis masraflari için dosyaya gelir kaydedilecegi düzenleniyor.

Icra ve Iflas Kanunu'nda degisiklik yapilarak ihalenin tamamen elektronik ortama alinmasi saglaniyor. Buna iliskin yönetmelik ile çikarilmasi gereken tarife, düzenlemenin yürürlüge girecegi tarihten itibaren 6 ay içinde çikarilacak.

Haczedilen mallarin elektronik ortamda satisina iliskin hükümlerin uygulanmasina, Adalet Bakanliginca belirlenen il veya ilçelerde, buna iliskin yönetmeligin yürürlüge girdigi tarihten itibaren baslanacak ve en geç bir yilin sonunda ülke genelinde uygulamaya geçilecek. Hükümlerin hangi il veya ilçede ne zaman uygulanacagi Adalet Bakanliginin resmi internet sitesinde duyurulacak.

Genel Kurulda kabul edilen önergeyle, bu degisikliklerin uygulanmasinda dikkate alinacak esaslar belirlendi.

Çikarilacak tarifenin yürürlüge girdigi tarihten önce satis talep edilmis olmasina ragmen kiymet takdiri ile muhafaza ve satis giderlerinin tamaminin yatirilmadigi hallerde tarifenin yürürlüge girdigi tarihten itibaren bir yil içinde tarifede belirlenen giderlerin yatirilmasi zorunlu olacak. Bu süre içinde giderler pesin olarak yatirilmazsa satis talep edilmemis sayilacak.

Ihalenin feshine iliskin degisiklikler, ilgili maddenin yürürlüge girdigi tarihte ilk derece mahkemeleri ve bölge adliye mahkemeleriyle Yargitay'da görülmekte olan ihalenin feshi talepleri hakkinda uygulanmayacak ancak ihale bedelinin yüzde 10'una kadar para cezasina mahkumiyete iliskin hüküm görülmekte olan ihalenin feshi talepleri hakkinda da uygulanacak. Temyiz kanun yolu incelemesi asamasinda bulunan dosyalar bakimindan para cezasinin oranina iliskin degisiklik, tek basina bozma nedeni yapilamayacak. Yargitay degisikligi uygulayarak hükmü düzeltebilecek.

- Madde ihdasi

Mecliste grubu bulanan partilerin ortak önergesiyle teklife ihdas edilen maddeyle "kovid-19 izni" ile ilgili mevcut düzenlemedeki Saglik Bakanliginin önerisi üzerine Adalet Bakanligi tarafindan "her defasinda 2 ayi geçmemek üzere 9 kez uzatilabilir" seklindeki ibare, "her defasinda 2 ayi geçmemek üzere 12 kez uzatilabilir" olarak degistirildi.

Buna göre, salgin sebebiyle, açik ceza infaz kurumlarinda bulunanlar ile kapali ceza infaz kurumunda bulunup da açik ceza infaz kurumlarina ayrilmaya hak kazanan hükümlüler, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasinin infazina karar verilen hükümlülerin bu kapsamdaki izin süresi 31 Mayis 2022'ye kadar uzatilabilecek.

Avukatlik Kanunu'nda yapilan degisiklikle kanunda yer verilen cezalardan birini gerektiren suçtan dolayi hakkinda kamu davasi açilmis olmasi halinde, avukatliga alinma istegi hakkindaki kararin, bu kovusturmanin sonuna kadar bekletilmesine karar verilebilecek.

TBMM Baskanvekili Celal Adan, teklifin ikinci bölümünün tümü üzerindeki görüsmelerin tamamlanmasinin ardindan birlesime ara verdi. Aranin ardindan komisyonun yerinde olmamasi üzerine Adan, birlesimi 24 Kasim Çarsamba saat 14.00'te toplanmak üzere kapatti.

(Bitti)
Kaynak: AA