GÜNCELLEME - Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi 'Tarihi Karari' Kabul Etti

Partinin 100 yillik geçmisine iliskin degerlendirme niteligindeki karar, Genel Sekreter ve Devlet Baskani Si Cinping'in iktidar döneminin kavramlarini ve çerçevesini yineledi Karar, Si'nin, Mao ve Ding gibi 'düsünce kurucu önder' oldugunu vurgularken, üçüncü iktidar döneminin isaretini verdiBILDIRININ IÇERIGI VE DETAYLAR EKLENDI.

Çin Komünist Partisinin (ÇKP) Pekin'de düzenledigi 4 günlük üst düzey toplantida, partinin 100 yillik geçmisine iliskin ideolojik bir degerlendirme niteligindeki karar tasarisi kabul edildi.

ÇKP 19. Merkez Komitesi 6. Genel Kurul Toplantisi, 8-11 Kasim'da Pekin'de düzenlendi. Komite, bugün sona eren toplantida "Partinin Geçen Yüzyildaki Büyük Basarilari ve Tarihsel Deneyimi" baslikli karari kayda geçirdi.

Partinin 100 yillik geçmisine iliskin degerlendirme niteligindeki karar, ÇKP'nin "çekirdek lideri" konumundaki, Genel Sekreter ve Devlet Baskani Si Cinping'in iktidar döneminin kavramlarini ve çerçevesini yineledi.

Karar, Si'nin, geçmisten bugüne parti liderleri içinde, Mao Zidong ve Ding Siaoping gibi "düsünce kurucu önder" oldugunu vurgularken, üçüncü iktidar döneminin isaretini verdi.

Komite, yayimladigi bildiride, toplantida Si'nin, ÇKP Merkez Komitesi Siyasi Bürosu adina Genel Kurul'a sundugu çalisma raporunun görüsülüp tartisildigi, Genel Sekreter'in karar tasarisiyla ilgili kurula açiklamada bulundugu kaydedildi.

Genel Kurul ayrica, ÇKP 20. Ulusal Kongresi'nin 2022'nin ikinci yarisinda baskent Pekin'de toplanmasina dair karari da kabul etti.

Çin'i yöneten Komünist Parti'nin en yüksek karar organi olan Merkez Komite, 205 "asil" ve 171 "yedek" üyeden olusuyor. Komite, ÇKP Ulusal Kongresi tarafindan 5 yilligina seçiliyor.

- "Üçüncü tarihi karar"

Merkez Komitelerin 5 yillik görev dönemlerinin sonuna denk gelen 6. Genel Kurul toplantilari, genelde partinin ideolojik çizgisiyle ilgili kararlar alinmasi dolayisiyla önemli görülüyor.

Genel Kurulda "partinin yüzyillik çabalarindaki temel basarilar ve tarihi tecrübeye" iliskin degerlendirme yapilacaginin duyurulmasi, Çin'i yöneten partinin, ülkenin gelecekteki yönüne iliskin görüslerinin anlasilmasi açisindan gözleri toplantiya çevirmisti.

Karar, partinin 1945 ve 1981'de parti tarihine iliskin degerlendirmelerden sonra ele aldigi tarihi içerikli üçüncü önerge oldu.

1945'te alinan kararda, ÇKP'nin kurulusu, Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) ile rekabet ve 2. Dünya Savasi'nda Japon isgaline karsi verilen mücadeleye iliskin degerlendirmelere yer verilmis, partinin 1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin (ÇHC) kurulusuyla sonuçlanan "Iç Savas" dönemindeki yönünü tayin etmisti.

1981'deki kararda da ülkenin ilk 30 yillik tarihinde yönetimde yapilan yanlisliklar, özellikle 1966'da baslayan ve kurucu lider Mao Zidong'un 1976'daki ölümüne kadar süren "Kültür Devrimi'nin" sonuçlari ele alinmisti. 1981 karari, 1978'de baslayan reform ve disa açilma dönemine rehberlik etmisti.

- Si'nin "düsünce kurucu önderligine" vurgu

Komite, kararinda partinin farkli tarihsel süreçlerdeki deneyimini ve bu süreçlere önderlik edenlerin fikirlerine iliskin bir degerlendirme sundu.

Kararda ÇKP'nin, 1921'de kurulmasindan 1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin (ÇHC) kurulmasina ve sonrasindaki sosyalist kalkinma deneyiminde partinin Mao Zidong önderliginde Marksizm ve Leninizmin temel kavramlarinin Çin'in özgül gerçekligine uyarlanmasina yönelik zahmetli denemeler ve büyük fedakarliklarin ardindan, bir kuramsal senteze ulasmaya basardigi belirtildi.

Ardindan 1978'den itibaren Ding Siaoping önderliginde partinin, odagini ekonomik kalkinmaya çevirdigi, reform ve açilim sürecinin baslatildigi ifade edilen kararda, 1990'li yillarda partiye önderlik eden Ciang Zimin'in sosyalist piyasa ekonomisini, 2000'li yillarda önderlik eden Hu Cintao'nun ise kapsamli, dengeli ve sürdürülebilir kalkinma yaklasimini getirdigi kaydedildi.

Kararda partinin bugünkü önderi Si Cinping'in ise Marksizmin temel kavramlarinin Çin'in özgül gerçeklerine ve geleneksel kültürüne uyarlanmasi anlamina gelen "Yeni Dönemde Çin Karakteristigiyle Sosyalizmin" mimari oldugu vurgulandi.

Parti tarihinin tümünü "Çin karakteristiginde sosyalizm" deneyi olarak yorumlayan kararda, "partinin Mao Zidong Düsüncesini, Ding Siaoping'in Kuramini, Üç Temsil Kuramini (Ciang Zimin), Kalkinmaya Bilimsel Bakisi (Hu Cintao) ve Si Cinping Düsüncesini rehber olarak izleyecegi" kaydedildi.

Kararin, Si'yi, Mao ve Ding ile birlikte "düsünce kurucu önder" olarak konumlamasi dikkat çekti.

- Ortalama refah ve sosyalist modernlesme

Si, 2012'de iktidara geldiginde "Iki Yüzyil Hedefi" olarak adlandirilan, ÇKP'nin 100. kurulus yildönümü 2021'de "her yönüyle ortalama refaha sahip bir toplum" ve ÇHC'nin 100. kurulus yildönümü 2049'da "modern sosyalist bir ülke" yaratma hedeflerini ortaya koymustu.

Çin, geçen 9 yilda yoksullukla mücadele hedeflerini yakalayarak, ortalama refaha sahip bir toplum yaratmada kayda deger basari sagladi.

Si, 2035'e kadar olan dönemin hedefini ise "temel sosyalist modernlesmenin hayata geçirilmesi" olarak tanimliyor. Ardindan 2049'da, ÇHC'nin 100. kurulus yil dönümüne gelindiginde güçlü, müreffeh, demokratik ve kültürel olarak ileri bir "modern sosyalist ülkenin" yaratilmasi hedefleniyor. Bu hedef, "ulusal yeniden canlanma" veya "Çin rüyasi" olarak da adlandiriliyor.

- Karar, üçüncü iktidar döneminin isaretini verdi

Gelecek yil yapilacak 20. ÇKP Ulusal Kongresi öncesinde Merkez Komitenin son siyasi toplantisinda alinan kararda, tüm parti, ordu ve Çin halkina, "Si Cinping'in çekirdeginde oldugu Komite etrafinda kenetlenme", "Yeni Dönemde Çin Karakteristigiyle Sosyalizmin Üzerine Si Cinping Düsüncesini uygulama" çagrisi yapildi.

Si'nin üçüncü iktidar döneminin isaretini veren kararda, "Geçmisin zaferlerini ve zorluklarini daima hatirlayacak, günün görevine hazir olacak ve gelecegin büyük rüyasi için yasayacagiz. Tarihten ögrenecek, siki çalisacak, daha iyi bir gelecege ilerleyecegiz. Ikinci yüzyil hedefini, Çin'in ulusal canlanma rüyasini gerçeklestirmek üzere bikmadan çabalayacagiz." ifadelerine yer verildi.

Si Cinping Düsüncesi kavrami, ilk kez 2017'deki 19. ÇKP Ulusal Kongresi'nde gündeme gelmis, ardindan parti anayasasina dahil edilerek Si'yi "düsünce kurucu önder" konumuna yükseltmisti.
Kaynak: AA