Unutulmaya Yüz Tutmuş El Sanatları Gün Yüzüne Çıkarılıyor
Yüzyıllardır kadınların ve genç kızların elinde, ilmek ilmek dokunarak evleri süsleyen halı ve kilimler günümüzde yeniden hayat buluyor. Malatya Büyükşehir Belediyesi Şehit Engin Tilbaç Eğitim Merkezinde bulunan Halı Kilim Dokuma Kursuna katılan kadınlar, unutulmaya yüz tutmuş geleneksel el sanatlarını tekrar gün yüzüne çıkarıyor.
Kadınların sosyalleşmesi adına merkezin çok önemli bir yer olduğunu belirten Halı Desinatörü Eğitimci Rabia Akkoç, unutulmaya yüz tutmuş mesleklerimizden biri olan halı-kilim dokumayı kurslar sayesinde yaşattıklarını ifade etti.
Kursun 1 yıldır devam ettiğini belirten Akkoç, “Buraya gelen herkes halı-kilim dokumayı öğreniyor. Beceri kazanma aşaması 2-3 ay sürüyor. Beceri kazanan kursiyerlerimiz 1.5 ay gibi kısa sürede kilim dokuyabiliyor” dedi.
Unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarının yeniden hayata geçirildiğini kaydeden Akkoç, “Halının maliyeti kilime göre daha pahalı. Örneğin eni 1 metre, boyu 2.5 metre bir halının dokuma maliyeti 400-500 TL arasında değişiyor. 1 yılda ortalama 50 adet halı-kilim dokuyabiliyoruz. Kilime ayrı, halıya ayrı malzeme kullanıyoruz. Malzemelerimizi İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden temin ediyoruz. Bu kursta motiflerin dili var. Renklerin anlamı var. Biz kursiyerlerimize bunları detaylı bir şekilde öğretiyoruz. Kursiyerlerimiz yaptığı halıları kendileri alıyor. Önümüzdeki dönemlerde de kurslarımız devam edecek. Böyle bir yerin yapılması ve kursun açılmasında emeği geçen Büyükşehir Belediye Başkanımız Ahmet Çakır’a teşekkür ediyorum" ifadelerine yer verdi.
’’Kilim, Anadolu kadınının dilidir’’
1 yıldır Şehit Engin Tilbaç Eğitim Merkezi’nde halı-kilim dokuma kursuna geldiğini belirten Hazal Koçyiğit isimli kursiyer ise kilimin Anadolu kadınının dili olduğunu ifade etti.
Arkeoloji mezunu olduğunu belirten Koçyiğit, "Annemle birlikte halı-kilim dokuma kursuna geliyoruz. Her geçen gün kilim dokuma konusunda kendimi geliştiriyorum. İnancımız, geleneğimiz göreneğimiz kilime yansımış. Kilim bize çok şey anlatıyor. Şuan kaplumbağa motifli kilim dokuyorum. Kaplumbağa motifli kilimin Türk mitolojisindeki anlamı, ebediyet ve sonsuzluğu temsil etmesi. Kilimde dokunan motiflerin anlamı olduğu gibi her rengin de bir anlamı var. Yeşil ferahı ve bolluğu, kırmızı ateşi, sonsuzluğu, hükümdarlığı, sarı güneşin doğuşunu temsil eder. Ben dokuduğum kilime Bukağı motifini işledim. Bukağı atlar kaçmasın diye ayağına bağlanan bir tür iptir. Kilimdeki anlamı ise evlilikte uzun ömürlülüğü, kuvvetli bağı ifade eder. Şimdiye kadar 7-8 tane kilim dokudum. Anadolu kadını fazla konuşmaz, ama dokuduklarıyla çok şey anlatır. Kilim Anadolu’daki kadının dilidir. Arkadaşlarım birazcık araştırsınlar, öğrensinler. Buradaki motifler dünyada tek. Gelsinler bu işi öğrensinler. Kültürlerine sahip çıksınlar "şeklinde konuştu.
’’Kendimi şanslı hissediyorum’’
Ev hanımı Havva Gürbüz de 4 aydır kursa geldiğini belirterek, "Bu işi hiç bilmiyordum. Burada öğrendim. Hanımlara hem iş konusunda hem de bütçe konusunda yardımcı oluyor. Şuan kilim dokumayı öğrendim, sonra da halı dokumayı öğreneceğim. İnşallah öğrendiklerimi ilerletebilirim. Bu gibi kurslar keşke daha çok yerde olsa da herkes faydalansa. Burası bize yakın. Bu konuda kendimi şanslı hissediyorum. Büyükşehir Belediyemize de teşekkür ediyorum" dedi.
Halı-kilim dokuma kursuna gelen 19 yaşındaki Rabia Yıldız ise güzel bir kurs olduğunu belirterek kendine özgü motifler geliştirdiğini ifade etti.
’’Bu kursun bize çok faydası var’’
Mahallelerinde böylesine güzel bir kurs merkezinin açılmasından dolayı mutluluk duyduğunu belirten Cemile Nacar da "Toki konutlarında oturuyorum. Burada olması bizim için daha iyi. Halı dokumak kilime göre daha zor. Halıda çok çeşit model var. Maddi, manevi bize çok faydası var. Buralar alt gelir gurubunun yaşadığı yerler. Aşağıya kadar gideceğimize mahallemizin içinde böyle bir eğitim merkezi olması bizim için bir avantaj. Arkadaşlarımın da gelip halı-kilim dokuma kursundan faydalanmalarını istiyorum" dedi.
Gençlik döneminde halı-kilim dokumaya çalıştığını söyleyen Leyla Güven ise açılan kurs sayesinde halı-kilim dokumayı daha iyi öğrendiğini belirtti.