15 Mart Dünya Uyku Günü

Tüm Uyku Tıbbı ve Araştırmaları Derneği (TUTDER) Başkanı, Eskişehir Şehir Hastanesi Uyku Bozuklukları Merkezi Hekimi Doç. Dr. Vural Fidan, sağlıklı uyku ile yaşam kalitesinin yükseleceğini, yetersiz uykunun ise sağlığı bozduğunu ve yaşam kalitesini düşürdüğünü söyledi.

15 Mart Dünya Uyku Günü dolayısıyla açıklama yapan TUTDER Başkanı Doç. Dr. Vural Fidan, uyku ve uyku bozuklukları hakkında bilgilendirmelerde bulundu. Bu yılki sloganın, ’Sağlıklı Uyku, Sağlıklı Yaşlanma’ şeklinde belirlendiğini anlatan Fidan, uykunun yaşamın yaklaşık 1’de 3’ünü oluşturan bir süreç olduğunu belirtti.

Her 5 insandan birinin gece yeterli sürede uyumasına rağmen gündüz uykulu olma şikayeti yaşadığını hatırlatan Doç. Dr. Fidan, "Gündüz uykusu, yeteri kadar uyusanız da aktif ya da pasifken ortaya çıkması normal bir durum değildir. Uyku apnesi gibi sorunlar hem kişide hem de toplumda sorunlar oluşturur. Trafik kazaları ve iş kazaları riski bunun toplumsal boyutlarından biri. Ayrıca sağlık harcamaları açısından da bazı sonuçları var. Uyku apne hastası olup da tedavi olmayan bir kişinin her şeyden önce yaşam süresi azalıyor. Çünkü bu hastalık her gece bedeni ve beyni hasara uğratıyor; kalp hastalığı riskini 2-5 kat artırıyor, kalp yetmezliği, kalp ritim bozukluğu gibi hastalıkları tetikliyor, inme riskini 2 kat artırıyor. Eğer tedavi edilmezse hipertansiyon da varsa, ilaca rağmen hastalık dirençli hale geliyor. Bu hastaların başka sağlık sorunları ile hastaneye başvurma oranı 3 kat fazladır, ekonomik olarak harcamaları da yine 10 kat daha fazladır" dedi.

Dünya Uyku Günü’nün bu yılki temasının uykunun ne kadar önemli olduğunu anlattığını ifade eden Doç. Dr. Fidan, "Çoğu yetişkin için 7-8 saatlik uyku gelecekteki fiziksel ve zihinsel sağlıklarını iyileştirmek için yapmaları gereken en önemli aktivitedir. Çocukların optimal öğrenme ve oyun için daha fazla uykuya ihtiyacı vardır. Son araştırmalar, beyin sağlığı için yeterli miktarda uyumanın önemini göstermektedir, çünkü uyku sırasında, beyin uyanıkken gün boyunca biriken yaşlanan beyine zarar verebilecek toksinleri temizler. İyi ve kaliteli uyku almak iyi yaşlanmanın anahtarıdır, fiziksel, bilişsel ve duygusal sağlık riskini arttırır. Genç erişkinlikte ve orta yaşta iyi uyumak obezite ve hipertansiyon riskini azaltır. Bazı çalışmalarda, düzenli uyku, yüz derisinde daha az yaşlanma belirtileri ve daha iyi doku tonu ile ilişkilendirilmiştir. Gündüz uyku isteğine en sık neden olan uyku hastalığının uyku apnesi sendromu yani uykuda solunum bozukluğunun olduğunu görüyoruz. Dünya genelinde özellikle 40 yaş üzeri erkeklerde çok daha sık görülen bir hastalık bu. Aslında batı toplumlarında erkeklerde daha fazla görülüyorken bizde kadınlarda da sıkça görülüyor ki bunun bir sebebi de obezite oranlarındaki artıştır. Eğer horlama varsa, gündüz uykusu oluyorsa, yaş 40’ı geçmişse, kadınlarda menopoz varsa, uykuda nefes tıkanıyorsa muhakkak uyku tıbbı uzmanına başvurulması gerekiyor. Bu hastalıklar tamamen kontrol altına alınabilen ancak ömür boyu devam eden hastalıklardır. Televizyon izlerken, gazete okurken uyuklama da ne yazık ki bizim toplumumuzda normal görülüyor. Ancak hastalık ilerlediği zaman araba kullanırken dahi uyuklama sorunu ortaya çıkıyor ki bu da trafik kazalarının en önemli sebeplerinden biri. Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) yapılan araştırmada trafik kazalarının ilk 3 nedeni içinde uyku problemlerinin olduğu görülmüş. Dolayısıyla gündüz uykululuk, trafik kazalarında alkollü araç kullanımı kadar ciddi bir sorundur. Uyku apnesinde en önemli belirtiler şişmanlık ve cinsel aktivite bozukluğudur. Seks ve büyüme hormonlarının yüzde 80’i derin uykuda salgılanıyor. Ama uyku apnesi sorunu olanlar derin uykuya geçemezler. Bu durumda da seks hormonları salgılanamaz ve cinsel sorunlar ortaya çıkar. Uyku apnesini düzelttiğiniz de bu sorunun da ortadan kalktığı görülür" diye konuştu.

Kaynak: İHA