RTÜK Engelli Vatandaşların Yayın Haklarına Erişimlerini İyileştirecek

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı İlhan Yerlikaya, ’’RTÜK, engellilerin yayın hizmetlerine erişimlerinin iyileştirilmesi için önemli adımlar atmıştır ve atmaya da devam etmektedir’’ dedi.

Ankara’da "Sağırların, İşitme ve Görme Engellilerin Görsel İşitsel Medya Hizmetlerine Erişiminin İyileştirilmesi Çalışması Sonuç Bildirisi Paneli" düzenlendi.

Panel öncesinde bir konuşma yapan RTÜK Başkanı İlhan Yerlikaya, “Engelli olmak bireylere toplumsal hayatta çoğu zaman dezavantaj oluşturur. Engelli bireyler toplumsal hayatın çeşitli alanlarında ayrımcılığa maruz kalabilmektedirler. Bu nedenle engellilere yönelik yapılacak olan düzenlemeler onların hayatlarını kolaylaştırmak açısından çok önemlidir’’ ifadelerini kullandı.

’’Medya alanında da engellilere yönelik gerekli iyileştirmelerin yapılması bir lütuf değil bir haktır’’ diyen Yerlikaya, şöyle devam etti:

’’Dünyanın her yerinde öncelikle farkındalık oluşturmak ve uygulamaları artırmak için ortak çalışmalar hayata geçirilmektedir. Ülke olarak 2008’de imzaladığımız Birlemiş Milletler Engelli Haklar Sözleşmesi’nde taraf devletler engellilerin tüm iletişim araçlarını yeminlerine bağlı olarak kullanabilmesini, bilgiyi araştırma ve alma özgürlüğü dahil düşünce ve ifade özgürlüğünde diğerleriyle eşit bir şekilde yararlanabilmesi için uygun bütün tedbirleri almalıdır. RTÜK, engellilerin yayın hizmetlerine erişimlerinin iyileştirilmesi için önemli adımlar atmıştır ve atmaya da devam etmektedir. 2011’de yürürlüğe giren 6112 sayılı Kanun’da yer alan engellilerin ve yaşlıların yayın hizmetlerinden ve yeni teknolojilere erişimini kolaylaştırmak amacıyla gerekli tedbirlerin alınmasının teşvik edilmesiyle bu konuda ilk yasal düzenleme de yapılmıştır. 2014’de Yayın Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik değişiklikleri yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğe göre engellilerin yayın hizmetlerinin diğer bireylerle eşit koşularda erişimini sağlamak amacıyla TRT kanallarında yayınlanan sinema ve televizyon için yapılmış filmler ve dizilerle haber programlarında 3 yıl içinde yüzde 30’a, 5 yıl içindeyse yüzde 50’ye ulaşacak şekilde işitme engellilere yönelik alt yazı hizmeti seçeneğine yer vermeyi zorunlu hale getirmiştir. Aynı zorunluluk ulusal karasal yayın esasına sahip özel medya hizmeti sağlayıcı kuruluşlar için de getirilerek, yayınlarda 3 yıl içinde yüzde 20’ye, 5 yıl içinde yüzde 40’a ulaşacak şekilde düzenlenmiştir. Ancak uygulamadaki aksaklıklar nedeniyle üst kurulumuz 2016-2020 stratejik planına dezavantajlı birey ve grupların medya görünürlüklerinin artırılması, sağlıklı temsillerinin oluşması ve yayına erişim şartlarının iyileştirilmesi için gerekli çalışmalar yapılarak bir çalıştay kararı alınmıştır. Çalıştayda üç ayrı çalışma grubu oluşturuldu. Toplantılarda görme ve işitme engelli bireylerin talepleri alınmış, dezavantajlı grupların medya hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak için ne tür çalışmalar yapılması gerektiği irdelenmiştir. Grupların hazırladığı ön bildiriler birleştirilerek sonuç bildirisi hazırlanmıştır. Bu bildiri, engelli kardeşlerimizin hayatlarını kolaylaştıracak bir yönetmeliğin hazırlanmasında bize ışık tutacaktır.’’

Beklentileri karşılamak için azami gayret içerisinde olduklarını belirten Yerlikaya, sorunların ya tamamen ortadan kaldırılmasını ya da en aza indirilmesini hedeflediklerinin altını çizdi.

RTÜK Üyesi Nurullah Öztürk ise, ’’Yürüttüğümüz bu çalışma yasal düzenlemelerin hayata geçirilmesi ve hızlandırılmasına katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Medyaya erişim alanında hem tarafların taleplerini ve sorunlarını tespit etmek, hem bu taleplerin karşılanabilirliğini müzakere etmek hem de bu konuda hazırlanacak yasal düzenlemeye sağlıklı bir hazırlık yapmak hedeflenmektedir’’ açıklamasında bulundu.
Kaynak: İHA