TCMB Nisan Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu

Rapordan: 'Enflasyondaki yükselişte petrol fiyatları ve döviz kuru görünümüne bağlı olarak yükselen enerji ile temel mal grubu fiyatları etkili olmuştur' 'Temel mal grubu yıllık enflasyonunda maliyet etkilerine bağlı olarak bir yükseliş gözlenirken, talep koşulları maliyet şoklarının enflasyon üzerinde hissedilir olmasında rol oynamıştır' 'İşlenmiş et ürünlerinde kırmızı et fiyatlarındaki gelişmelerin etkileri izlenirken, peynir ve diğer süt ürünlerindeki artışların ivme kaybettiği gözlenmiştir'.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'nda, "Enflasyondaki yükselişte petrolfiyatları ve döviz kuru görünümüne bağlı olarak yükselen enerji ile temel malgrubu fiyatları etkili olmuştur." ifadeleri kullanıldı.

TCMB tarafından yayımlanan "Nisan Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu"nda, nisanda tüketici fiyatlarının yüzde 1,87 arttığı, yıllık enflasyonun ise 0,62 puan yükselerek yüzde 10,85'e çıktığı anımsatıldı.

Enflasyondaki yükselişte petrolfiyatları ve döviz kuru görünümüne bağlı olarak yükselen enerji ile temel mal grubu fiyatlarının etkili olduğu belirtilen raporda, "Temel mal enflasyonunda Türk lirasındakibirikimli değer kaybına paralel olarak alt gruplar genelinde artışgözlenmiştir. Diğer taraftan, gıda enflasyonu işlenmemiş gıda fiyatlarıöncülüğünde gerilemiştir. Hizmet grubu yıllık enflasyonu ise yatay bir seyirizlemiştir. Temel mal grubundaki gelişmelere bağlı olarak çekirdekgöstergelerin yıllık enflasyonları ve ana eğilimleri yükselmiştir." ifadelerine yer verildi.

Raporda, nisan döneminde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranlarının sırasıyla 0,59 ve 0,80 puan artarak yüzde 12,54 ve yüzde 12,24 olduğu bildirildi.

Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde bir önceki aya göre temel mal ve enerjigruplarının katkısının sırasıyla 0,50 ve 0,46 puan arttığı, gıda grubunun katkısının ise 0,36 puan azaldığı kaydedilen raporda, hizmet ve alkol-tütün gruplarının katkısında önemli bir değişim olmadığı belirtildi.

Raporda, şu değerlendirmelere yer verildi:

"Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamalarıincelendiğinde, enflasyon ana eğiliminin yükseldiği gözlenmiştir. Bu dönemde ana eğilim hizmetgrubunda yatay seyretmeye devam ederken, temel mal grubunda belirgin bir oranda artmıştır. Bu gelişmelerle, çekirdek enflasyon göstergelerinin ana eğilimindeki yüksek seviyeler korunmuştur. Nisan ayında hizmet grubu fiyatları yüzde 0,86 yükselmiş, grup yıllık enflasyonu yüzde 9,27 ile yatay seyretmiştir.

Bu dönemde, yıllık enflasyon ulaştırma hizmetlerinde gerilemeye devam ederken, haberleşme grubunda yatay seyretmiş; diğer gruplarda ise yükselmiştir. Ulaştırma hizmetleri yıllık enflasyonundaki düşüşte, yıllık enflasyonu baz etkisiyle gerileyen hava yolu yolcu taşımacılığı fiyatları etkili olmuştur. Lokanta-otel grubunda yemek hizmetleri enflasyonu yatayseyrederken, konaklama hizmetleri enflasyonu turizmdeki toparlanmaya bağlı olarak güçlü bir yükselişgöstermiştir. Diğer hizmetler grubu enflasyonundaki artışta ise döviz kuruna duyarlı olan kişisel ulaştırmaaraçlarının bakım-onarımı ile paket tur kalemleri öne çıkmıştır."

- "Enerji grubu yıllık enflasyonu yüzde 11,99"

Raporda, temel mal grubu yıllık enflasyonunun nisanda 1,53 puan yükselerek yüzde 15,46'ya ulaştığı, yıllık enflasyonun tüm alt gruplarda yükseldiği belirtildi.

Dayanıklı mal grubundaki güçlü fiyat artışında otomobil ve mobilya gruplarındaki yükselişin belirleyici olduğu vurgulanan raporda, "Giyim grubunda üretici fiyatları son bir yıllık dönemde yüzde 5,73 oranında artarken, tüketicifiyatlarının aynı dönemde yüzde 12,04 yükselmesi dikkati çekmiştir. Diğer temel mal grubu fiyatlarındaki artışı ise konut bakım-onarım malzemeleri ile kişisel bakım ürünleri gibi ithal bileşeni yüksekürünler sürüklemiştir. Özetle, temel mal grubu yıllık enflasyonunda maliyet etkilerine bağlı olarak biryükseliş gözlenirken, talep koşulları maliyet şoklarının enflasyon üzerinde hissedilir olmasında roloynamıştır." ifadelerine yer verildi.

Raporda enerji fiyatlarının nisan ayında yüzde 2,76 arttığı, uluslararası petrol fiyatlarındaki artışave Türk lirasında gözlenen değer kaybına bağlı olarak akaryakıt ve tüpgaz fiyatlarının sırasıyla yüzde 4,70 ve yüzde 1,12 yükseldiği bildirildi.

Buna ek olarak, elektrik fiyatları bu dönemde yüzde 2,90 yükseldiği, belediyelerce belirlenen şebeke suyu fiyatlarının yüzde 1,23 arttığı ifade edilen raporda, "Bu gelişmelerle birlikte, enerji grubu yıllık enflasyonu 3,70 puan yükselerek yüzde 11,99 olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın ikinci çeyreğindeki düşük baz da dikkate alındığında, kısa vadede enerji enflasyonundakiyukarı yönlü seyrin devam etmesi söz konusudur." değerlendirmelerine yer verildi.

Raporda, şunlar kaydedildi:

"Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu nisan ayında 1,56 puan azalarak yüzde 8,81 olmuştur. Bu dönemde yıllık enflasyon hem işlenmiş hem de işlenmemiş gıda gruplarında gerilemiştir.Gıda grubu yıllık enflasyonundaki düşüşte temelde taze meyve-sebze fiyatlarındaki ılımlı seyre bağlı olarak gerileyen işlenmemiş gıda fiyatları etkili olmuştur. Öte yandan, kırmızı et fiyatlarında Ocak ayından itibaren gözlenen artış eğilimi nisan ayında da devam etmiş (yüzde 4,33) ve ilk dört aydaki birikimli artış yüzde 12,73 seviyesine ulaşmıştır.

Yılın ilk çeyreğinde aylık bazda yüksek artışlar kaydeden işlenmiş gıda fiyatları nisan ayında yüzde 0,58 artarak ilk çeyreğe kıyasla daha ılımlı bir seyir izlemiş ve grup yıllık enflasyonu yüzde 13,98'e gerilemiştir. İşlenmiş et ürünlerinde kırmızı et fiyatlarındaki gelişmelerin etkileri izlenirken, peynir ve diğer süt ürünlerindeki artışların ivme kaybettiği gözlenmiştir. Bu gelişmelerle, taze meyve-sebze dışı gıda yıllık enflasyonu sınırlı bir düşüşle yüzde 12,41 olmuştur."

- Yİ-ÜFE

Raporda, yurt içi üretici fiyatlarının (Yİ-ÜFE) nisan ayında yüzde 2,60 arttığı, yıllık enflasyonun 2,09 puan yükselerekyüzde 16,37'ye ulaştığı anımsatıldı.

Üretici fiyatlarında gözlenen seyirde döviz kuru gelişmeleri ile baştapetrol ve metaller olmak üzere emtia fiyatlarındaki artışlar belirleyici olduğu vurgulanan raporda, "Bu dönemde imalat sanayiyıllık enflasyonu 2,27 puan artışla yüzde 17,04 olarak gerçekleşmiştir. İmalat sanayi fiyatlarındaki artışın altgruplar geneline yayıldığı izlenmiştir. Bu doğrultuda, petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarınınmevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi de önemli ölçüde hızlanmıştır." ifadelerine yer verildi.
Kaynak: AA