Kırklareli'de Nostaljik Satışın Son Sesleri Yankılanıyor
Kırklareli'de 3 kuşaktır boza üreten ve sokaklarda satan ailenin son temsilcisi nostaljik satış şeklini yaşatıyor Beyaz önlüğüyle, boza dolu güğümü omuzuna alıp kentin neredeyse her sokağını adım adım gezen Ayda, gür sesiyle sokakları şenlendirmeye devam ediyor Bozacı Ayda: 'İnsanlar sesimi duyduğunda çocukluklarına geri dönüyor. Bu da beni mutlu ediyor. Günüm gecem birbirine karıştı. Belki bu nedenle bozacı sayısı azaldı. Hazır satıp almak çok kolay ama ben mesleğimin ölmemesi için çalışıyorum'
Dedesinden ve babasından öğrendiği teknikle geleneksel yöntemle boza üretimini sürdüren Mehmet Ayda zamana direniyor.
Ayda, darı, buğday, bulgur, mısır ununu su ile odun ateşinde uzun süre kaynatması sonrası elde ettiği bozayı doldurduğu güğümden taze taze eski tat arayan hemşehrilerine ulaştırıyor.
Yaklaşık 20 litre bozasını satmak için kentin tüm sokaklarını arşınlayan ve gür sesiyle geldiğini mahalleliye duyurmak için belli bir ahenkte "boza" diye seslenen Ayda, 20 yıldır kesintisiz dede mesleğini sürdürüyor.
Bozanın bardağını 2, litresini 15 liradan satan Ayda, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kırklareli'nde "bozacılar" olarak bilinen ailenin son temsilcisi olduğunu ama geleneğin devamı için evlatlarına da işin sırrını öğrettiğini anlattı.
"Bizde para ikinci plandadır" diyen Ayda, amacının geleneksel mesleğin geleceğe aktarılmasına katkı sağlamak olduğunu ifade etti.
Bir gece satış yapmak için sokaklara çıkmadığında kendini kötü hissettiğini belirten Ayda, şöyle konuştu:
"Sokaklarda 'bozaaaa' diye bağırarak satış yapmak hem beni hem de sakinleri mutlu ediyor. 'Gün geçtikçe, teknolojiyle elden uçan bizim renklerden en azından bir renk bizimle' diye hissediyorlar. İnsanlar benim sesimi duyduğunda çok şaşırıyorlar ve çocukluklarına adeta geri dönüyor. Bu da beni mutlu ediyor. Allah nasip ederse bu bu işi sağlığım el verdikçe devam ettireceğim. Yaşlılarımız özellikle çok mutlu oluyor, anılarını paylaşıyor. Kim bilir ben bağırdıkça onların aklına geçmişten neler geliyor? Pencerede bekleyenler oluyor beni, insanlar bu şekilde beni karşıladıklarında çok keyif alıyor, daha güzel bağırıyorum ve mutlu bir şekilde mesleğimi sürdürüyorum."
Zaman zaman kendisini camlarda bekleyen insanlara ücretsiz boza ikramında da bulunduğunu ifade eden Ayda, mesleğini ilk günkü heyecan ve aşkla yaptığını bildirdi.
- "Utangaç bir bozacıydım"
İlk satışa çıktığında utangaçlıkla heyecanın bir arada olduğunu ama zamanla bu duyguları attığını vurgulayan Ayda, şöyle devam etti:
"İlk satış için İstanbul'da sokağa çıktım. Çok utandım. Beni tanımasınlar diye saç sakal bırakmıştım. Bir gece ise gücümü ve kuvvetimi toplayarak bağırdığımda bir sokaktan 10-15 kişi evlerinin camlarına çıktı. O sokakta satış yapmaya başladıktan sonra kendime güven geldi ve o günden bu güne yaklaşık 20 yıldır bağırmaya devam ediyorum. Daha sonra dedem ve babamdan daha iyi nasıl yaparım diye hep çalıştım. Sokaklarda boza sesini yaşatmak için mücadele edeceğim. Gece yarılarına kadar kilometrelerce yol katediyorum. Eve dönmek için bozanın bitmesi gerekiyor. Boza bitmeden eve gittiğimde kendimi kötü hissediyorum. Sesim gürlüğü bozadan... Günde yaklaşık yarım litre boza tüketiyorum. Bu yüzden yağmur, kar, fırtına bana vız geliyor."
- "Trakya'nın tek sokak satıcısı"
Dedesinin zamanında birçok bozacının sokaklarda satış yaptığını dile getiren Mehmet Ayda, şimdi Trakya'da sokaklarda tek kendisinin boza sattığını söyledi.
Sokak satıcılığını herkesin yapamadığını aktaran Ayda, "Bunu hazırlamak ve satmak kolay değil. Günüm gecem birbirine karıştı. Belki bu nedenle bozacı sayısı azaldı. Hazır satıp almak çok kolay ama ben mesleğimin ölmemesi için çalışıyorum. Bazen çocuğumu da yanıma alarak boza satıyorum. Mesleğimi sürdürdüğüm için çok gururlu ve mutluyum. Ben başka bir iş de yapabilirim ama gelenek ve kültürlerimizi yaşatmak için gayret gösteriyorum." diye konuştu.
- "Çocukluğumuza geri dönüyoruz"
Vatandaşlardan Nevin Akça ise boza satıcısının sesini duyduğunda çocukluk yıllarını hatırladığını söyledi.
Gençlik yıllarında evlerinin kapı ve camlarında bozacıları beklediklerini anlatan Akça, şimdide sokaklarda bozacıların sesini duymaktan ayrı bir keyif duyduğunu dile getirdi.
Bozacı Mehmet Ayda'ya gelenek ve göreneklere sahip çıktığından dolayı teşekkür eden Akça, her gece boza alarak eşiyle içtiklerini sözlerine ekledi.