Ortadoğu Ve Afrika'nın 'Toz Taşınımı' Tahmini Türkiye'den

Meteoroloji Genel Müdürlüğünce, Ortadoğu ve Afrika ülkeleri için kurulan Sanal Toz Taşınımı Tahmin Merkezi'nin hizmet alanına Senegal ve Moritanya da dahil edildi Meteoroloji Genel Müdürü Güneş: 'Operasyonel olarak üretilen 72 saatlik toz tahminleri internet ortamında yayımlanmaktadır. Yeni tahmin alanıyla, uydu toz taşınımı görüntüleri de eklenerek daha geniş bir coğrafyaya hizmet verilmeye başlanmıştır' 'Kuraklık hadisesinin sıklığı ve şiddetinin artmasıyla birlikte, içinde bulunduğumuz bölgede kum ve toz fırtınalarının daha yoğun yaşanması bekleniyor. Bu amaçla geliştirilen 'toz taşınım modelleri' ile yapılan tahminler, ilgili kuruluşlar tarafından gerekli tedbirlerin alınması ve uyarıların yapılması konusunda olumlu sonuçlar veriyor'

ZEHRA AYDIN TURAPOĞLU - Meteoroloji Genel Müdürlüğünce, Ortadoğu ve Afrika ülkeleri için kurulan Sanal Toz Taşınımı Tahmin Merkezi'nin hizmet alanına Senegal ve Moritanya da dahil edildi.

Meteoroloji Genel Müdürü İsmail Güneş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, toz taşınımının dünya ekosistemi için büyük önem taşıdığını ve toz taşınımının temel nedeninin kuraklık ve çölleşme olduğunu belirtti.

Dünyadaki başlıca toz kaynak alanlarının Afrika, Asya, Arabistan Yarımadası, Amerika ile Avustralya'da bulunan çöller olduğunu anımsatan Güneş, "Bu çöller ile kurak ve yarı kurak alanlardan atmosfere salınan toplam toz miktarı yaklaşık 2 milyar ton." ifadesini kullandı.

Bu tozların yarısından fazlasının tek başına Sahra bölgesinden kaynaklandığını, Sahra bölgesinden sonraki en önemli ikinci toz kaynağının ise Arabistan Yarımadası'nda bulunan çöller olduğunu vurgulayan Güneş, "Türkiye'nin de içerisinde yer aldığı Akdeniz Havzası küresel iklim değişikliğine karşı en hassas bölgelerden biridir." diye konuştu.

Güneş, 2 santigratlık sıcaklık artışının bölge ülkelerinde şiddetli hava olayları, sıcak hava dalgaları, orman yangınları, kuraklıkta artış ile bunlara bağlı olarak biyolojik çeşitlilik ve tarımsal verim kaybı, turizm gelirlerinde azalma şeklinde etkisini hissettireceğini kaydetti.

Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) raporları ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen model çalışmalarının, Akdeniz Havzası ve Türkiye'nin yakın gelecekte daha sıcak, daha kurak ve yağışlar açısından daha belirsiz bir iklim yapısına sahip olacağını ortaya koyduğuna işaret eden Güneş, şunları söyledi:

"IPCC'nin güncel iklim öngörülerine göre, kuraklık hadisesinin sıklığı ve şiddetinin artmasıyla içinde bulunduğumuz bölgede, kum ve toz fırtınalarının daha yoğun yaşanması beklenmektedir.Bu amaçla geliştirilen 'toz taşınım modelleri' ile yapılan tahminler, ilgili kuruluşlar tarafından gerekli tedbirlerin alınması ve uyarıların yapılması konusunda olumlu sonuçlar vermektedir.Diğer taraftan, kum ve toz fırtınalarının yoğunluk ve sıklık bakımından artıp artmadığına ve artışın nedenlerine dair büyük bir belirsizlik vardır. Bu belirsizliğin giderilmesi için daha fazla veri ve bilimsel çalışmaya ihtiyaç bulunmaktadır. Özellikle Ortadoğu'da kum ve toz fırtınaları için yeterli yer gözlemleri bulunmamaktadır."

- Güneydoğu ve Konya-Karaman havzası, en fazla etkilenen yerlerden

Güneş, Türkiye'nin, coğrafi konumu itibarıyla dünyadaki en önemli iki toz kaynağı olan Afrika ve Ortadoğu kaynaklı çöl tozlarının etkisi altında bulunduğuna işaret ederek, Suriye ve Irak sınırına yakın yerleşim yerleri başta olmak üzere, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Konya-Karaman havzasının toz taşınımından en fazla etkilenen yöreler olduğunu aktardı.

Bu nedenle atmosferdeki toz döngüsünün simülasyonu için tasarlanmış entegre bir sistem olan 8 parçacıklı Bölgesel Toz Taşınımı Tahmin Modeli'nin (BSC-DREAM8b) Meteoroloji Genel Müdürlüğünde operasyonel olarak çalıştırıldığını ve üretilen toz tahminlerinin internet aracılığı ile kamuoyuna sunulduğunu belirten Güneş, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Bunun yanında, Türkiye, İran, Irak ve Katar arasında 2010 yılında imzalanan 'Çevre ve Meteoroloji Alanında İşbirliği' çerçevesinde kurulan 'Sanal Toz Taşınımı Tahmin Merkezi' (www.wdcc.mgm.gov.tr) 2012 yılından bu yana hizmet vermektedir. Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkeleri için operasyonel olarak üretilen 72 saatlik toz tahminleri internet ortamında yayımlanmaktadır.2017 yılında, Moritanya ve Senegal'i de kapsayacak şekilde genişletilen yeni tahmin alanıyla birlikte, uydu toz taşınımı görüntüleri de eklenerek daha geniş bir coğrafyaya hizmet verilmeye başlanmıştır."

Kaynak: AA