Rohingya Müslümanları'nın Dramı
ARAKAN – Tarihinde birçok kez işgal ve zulümle karşılaşan Myanmar’ın Arakan Eyaleti’ndeki Rohingya Müslümanları, İngilizlerin İkinci Dünya Savaşı akabinde bölgeyi Burmalı Budist yönetime bırakmasının ardından sindirme ve imha politikalarının hayata geçirilmesi ile zulüm altında yaşıyor.
Nathan Glazer ve Daniel Moynihan tarafından ortaya atılan “etnisite” ya da “etnik grup” kavramı sosyolojide belirsiz bir kavram olarak yer alırken, bazı ülkelerde onlarca, bazılarında ise yüzlerce etnik grup bulunabiliyor. Etnik grup olarak Güneydoğu Asya’da Myanmar’ın Arakan Eyaletinde (Rakhine) yaşayan, mülteci olarak Bangladeş ve Malezya’da da görülen ve dilleri Hint-Avrupa dil ailesine giren Müslüman bir halk olan Rohingyalılar ise, Myanmar’da yaşayan 135 farklı etnik gruptan biri. Ülke nüfusunun yüzde 4’ünü oluşturan Rakhine halkının içinde bulunan Müslüman kısmı Rohingyalı olarak tanınıyor.
Myanmar’ın yedi eyaletinden biri olan Arakan, ülkenin batısında Bengal Körfezi’ne yakın, kuzeyinde ise Bangladeş ile sınırı olan bir bölger. Bu eyalette Rohingya Müslümanları ve Budist Rakhineler yaşıyor. Hicri ikinci asırda Müslüman tacirlere ait bir gemi Arakan’a yakın Bengal Körfezi’nde batmış ve gemideki onlarca Müslüman karaya çıktıktan sonra bir daha ülkelerine dönmemişlerdir. Arakan’a yerleşen bu Müslümanlar, İslam’ın bu bölgede yayılmasında büyük emek gösterdi. 1784 yılına kadar bağımsız olan Arakan, daha sonra Burma ve İngilizlerin işgaline uğradı. Arakanlı Müslümanlar uzun yıllar süren askeri rejimin ardından gelen hükümetler tarafından da büyük zulümlerle boğuşmak zorunda kaldı. Yasal, ekonomik ve toplumsal kısıtlamalara maruz kalan Rohingyaların İslam ile tanışması 8. yüzyılda Arap tüccarların deniz yoluyla Arakan’a geçmesiyle başladı.
İslamiyet’in yayılmasının ardından 15. yüzyıl başında Kral Narameikla da İslamiyet’i seçti. Ardından 1430 yılında Arakan İslam Krallığı kuruldu. Bu tarihten sonra İslamiyet bölgede hızla yayıldı. Arakan, 1784 yılında Burma tarafından işgal edildi. Ardından bölgede etkisini arttıran İngiltere’nin Arakan’ı işgal etmesiyle Arakanlı Müslümanlar 1942 yılına kadar İngiliz işgali altında yaşadı. İkinci Dünya Savaşı akabinde bölgeyi Burmalı Budist yönetime bırakan İngilizlerin buradan ayrılmasıyla Burma rejimi, Müslümanları sindirme ve imha politikalarını hayata geçirdi.
1942 yılının Mart ayında ilk olarak Minbya şehrinde başlayan ve sonrasında bütün Arakan’a yayılan şiddet olaylarında 150 bin Arakanlı Müslüman şehit edildi. Her türlü zulüm ve yağmanın yaşandığı Minbya’da kadın, erkek, çocuk demeden insanlar kılıç ve mızraklarla katledildi. Müslümanlara ait hayvanlar, mahsuller ve eşyalar yağmacılara verildi.
Yaşanan şiddet nedeniyle yüz binlerce Arakanlı Müslüman evlerini terk ederek komşu ülkelere sığınmak zorunda kaldı.
Arakan’da yaşanan baskı ve şiddetten dolayı Rohingyaların nüfusu azaldı
Myanmar’daki Müslüman nüfusu ile ilgili resmi ya da kesin bilgi ise bulunmuyor. 2014 yılında gerçekleştirilen nüfus sayımına göre nüfusu 51 milyon 419 bin 420 olan ülkede Rohingyalar resmi olarak tanınmadığı için bu sayıya dahil edilmedi. Rohingyalar, Bangladeş göçmeni olarak nitelendiriliyor. 1,5 milyon Müslümanın yaşadığı tahmin edilen Arakan’da son yıllarda baskı ve şiddetten dolayı Rohingyaların nüfusunun 1 milyon 90 bine düştüğü düşünülüyor. Resmi rakamlara göre Myanmar’ın yüzde 4’ü Müslüman. Kalan nüfusun önemli bir bölümünü ise Budistler oluşturuyor.
Arakan’da son yıllarda yaşananlar
1942 yılının Mart ayında ilk olarak Minbya şehrinde başlayan ve sonrasında bütün Arakan’a yayılan şiddet olayları günümüze kadar devam ediyor. 1982’de kabul edilen yasayla vatandaşlık haklarını kaybeden ve "devletsiz" sayılan bu etnik grup, hem şiddet olaylarına hem de yasal, ekonomik ve toplumsal ayrımcılığa maruz kaldı. 2012 yılında Budistler ile Müslümanlar arasında yaşanan çatışmalar, Arakanlı Müslümanların dramını gözler önüne sermişti. Burma’dan kaçıp komşu ülkelere sığınmaya çalışan Arakanlı Müslümanlar 2016 yılında yeniden baskı altında kaldı. Ekim 2016 ayından bu yana Arakanlı Müslümanlara yönelik büyük bir operasyon yürütülüyor. İngiltere merkezli Myanmarlı Rohingyalar Organizasyonu (BROUK), operasyonda Ekim ayının başından bu yana ölenlerin sayısının 400’ü aştığını bildirdi. BM yetkilileri tarafından "dünyanın en çok zulüm görmüş olan ve bu zulümden kaçamayan halkı" olarak nitelendirilen Arakanlı Müslümanlara yönelik son operasyonlar, Myanmar’ın Bangladeş sınırındaki küçük bir kasabada yaşananlarla başladı.
Ekim’de bıçaklı saldırganlar Raghine kasabasındaki polis karakollarına saldırdı. 9 polis memurunun öldürüldüğünü belirterek Myanmar hükümeti geniş çaplı operasyonlar başlattı. Saldırıyı yurt dışı kaynaklı radikal İslamcıların gerçekleştirdiğini açıklayan hükümet, bu durumdan Arakanlı Müslümanları suçlayarak hedef aldı.
İnsan hakları örgütleri, ordunun Arakanlı Müslümanlara ait köyleri tamamen haritadan sildiğini, pek çok sivilin yaşadıkları yerleri terk etmek durumunda kaldıklarını söylüyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) tarafından yayınlanan uydu görüntülerine göre Arakan bölgesindeki Rohingya Müslümanlarının yaşadığı köyleri yakıp yok ettiği belirtiliyor.
Kaynak: İHA
Myanmar’ın yedi eyaletinden biri olan Arakan, ülkenin batısında Bengal Körfezi’ne yakın, kuzeyinde ise Bangladeş ile sınırı olan bir bölger. Bu eyalette Rohingya Müslümanları ve Budist Rakhineler yaşıyor. Hicri ikinci asırda Müslüman tacirlere ait bir gemi Arakan’a yakın Bengal Körfezi’nde batmış ve gemideki onlarca Müslüman karaya çıktıktan sonra bir daha ülkelerine dönmemişlerdir. Arakan’a yerleşen bu Müslümanlar, İslam’ın bu bölgede yayılmasında büyük emek gösterdi. 1784 yılına kadar bağımsız olan Arakan, daha sonra Burma ve İngilizlerin işgaline uğradı. Arakanlı Müslümanlar uzun yıllar süren askeri rejimin ardından gelen hükümetler tarafından da büyük zulümlerle boğuşmak zorunda kaldı. Yasal, ekonomik ve toplumsal kısıtlamalara maruz kalan Rohingyaların İslam ile tanışması 8. yüzyılda Arap tüccarların deniz yoluyla Arakan’a geçmesiyle başladı.
İslamiyet’in yayılmasının ardından 15. yüzyıl başında Kral Narameikla da İslamiyet’i seçti. Ardından 1430 yılında Arakan İslam Krallığı kuruldu. Bu tarihten sonra İslamiyet bölgede hızla yayıldı. Arakan, 1784 yılında Burma tarafından işgal edildi. Ardından bölgede etkisini arttıran İngiltere’nin Arakan’ı işgal etmesiyle Arakanlı Müslümanlar 1942 yılına kadar İngiliz işgali altında yaşadı. İkinci Dünya Savaşı akabinde bölgeyi Burmalı Budist yönetime bırakan İngilizlerin buradan ayrılmasıyla Burma rejimi, Müslümanları sindirme ve imha politikalarını hayata geçirdi.
1942 yılının Mart ayında ilk olarak Minbya şehrinde başlayan ve sonrasında bütün Arakan’a yayılan şiddet olaylarında 150 bin Arakanlı Müslüman şehit edildi. Her türlü zulüm ve yağmanın yaşandığı Minbya’da kadın, erkek, çocuk demeden insanlar kılıç ve mızraklarla katledildi. Müslümanlara ait hayvanlar, mahsuller ve eşyalar yağmacılara verildi.
Yaşanan şiddet nedeniyle yüz binlerce Arakanlı Müslüman evlerini terk ederek komşu ülkelere sığınmak zorunda kaldı.
Arakan’da yaşanan baskı ve şiddetten dolayı Rohingyaların nüfusu azaldı
Myanmar’daki Müslüman nüfusu ile ilgili resmi ya da kesin bilgi ise bulunmuyor. 2014 yılında gerçekleştirilen nüfus sayımına göre nüfusu 51 milyon 419 bin 420 olan ülkede Rohingyalar resmi olarak tanınmadığı için bu sayıya dahil edilmedi. Rohingyalar, Bangladeş göçmeni olarak nitelendiriliyor. 1,5 milyon Müslümanın yaşadığı tahmin edilen Arakan’da son yıllarda baskı ve şiddetten dolayı Rohingyaların nüfusunun 1 milyon 90 bine düştüğü düşünülüyor. Resmi rakamlara göre Myanmar’ın yüzde 4’ü Müslüman. Kalan nüfusun önemli bir bölümünü ise Budistler oluşturuyor.
Arakan’da son yıllarda yaşananlar
1942 yılının Mart ayında ilk olarak Minbya şehrinde başlayan ve sonrasında bütün Arakan’a yayılan şiddet olayları günümüze kadar devam ediyor. 1982’de kabul edilen yasayla vatandaşlık haklarını kaybeden ve "devletsiz" sayılan bu etnik grup, hem şiddet olaylarına hem de yasal, ekonomik ve toplumsal ayrımcılığa maruz kaldı. 2012 yılında Budistler ile Müslümanlar arasında yaşanan çatışmalar, Arakanlı Müslümanların dramını gözler önüne sermişti. Burma’dan kaçıp komşu ülkelere sığınmaya çalışan Arakanlı Müslümanlar 2016 yılında yeniden baskı altında kaldı. Ekim 2016 ayından bu yana Arakanlı Müslümanlara yönelik büyük bir operasyon yürütülüyor. İngiltere merkezli Myanmarlı Rohingyalar Organizasyonu (BROUK), operasyonda Ekim ayının başından bu yana ölenlerin sayısının 400’ü aştığını bildirdi. BM yetkilileri tarafından "dünyanın en çok zulüm görmüş olan ve bu zulümden kaçamayan halkı" olarak nitelendirilen Arakanlı Müslümanlara yönelik son operasyonlar, Myanmar’ın Bangladeş sınırındaki küçük bir kasabada yaşananlarla başladı.
Ekim’de bıçaklı saldırganlar Raghine kasabasındaki polis karakollarına saldırdı. 9 polis memurunun öldürüldüğünü belirterek Myanmar hükümeti geniş çaplı operasyonlar başlattı. Saldırıyı yurt dışı kaynaklı radikal İslamcıların gerçekleştirdiğini açıklayan hükümet, bu durumdan Arakanlı Müslümanları suçlayarak hedef aldı.
İnsan hakları örgütleri, ordunun Arakanlı Müslümanlara ait köyleri tamamen haritadan sildiğini, pek çok sivilin yaşadıkları yerleri terk etmek durumunda kaldıklarını söylüyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) tarafından yayınlanan uydu görüntülerine göre Arakan bölgesindeki Rohingya Müslümanlarının yaşadığı köyleri yakıp yok ettiği belirtiliyor.