'Stres, Kan Ölçüm Düzeylerinde Farklılıklara Yol Açabilir'

Klinik Biyokimya Uzmanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Konukoğlu: 'Strese bağlı durumlarda ölçüm düzeylerinde birtakım farklılıklar olabilir. Bu tüm yaş grubu hastaları için geçerlidir. Özellikle poliklinik hastalarının kan örneği vermeden en az 15 dakika önce stabilizasyonu gereklidir' 'Laboratuvar öncesi hataları en aza indirmenin yolu, hastanelerde veya benzer sağlık kuruluşlarında görevleri sadece kan almak olan personel olmasından geçmektedir'

Klinik Biyokimya Uzmanları Derneği Başkanı Prof. Dr. Dildar Konukoğlu, strese bağlı durumlarda, kan ölçüm düzeylerinde birtakım farklılıklar olabileceğini belirterek, özellikle poliklinik hastalarının kan örneği vermeden en az 15 dakika önce stabilizasyonunun sağlanması gerektiğini bildirdi.

Konukoğlu, yazılı açıklamasında, herhangi bir şikayetle hastaneye başvurulduğunda en sık yapılan işlemlerin başında kan testlerinin geldiğini, kan örneklerinin uzman personel tarafından alınması ve uygun malzemeler kullanılmasının test sonucunu etkileyen önemli faktörlerden olduğunu ifade etti.

Laboratuvarlarda yapılan hataların yaklaşık yüzde 68'inin analiz öncesi aşama (preanalitik) ve kan örneğinden, testin yapılışına kadar geçen süreçte meydana geldiğine dikkati çeken Konukoğlu, 'Hataların yüzde 14'ü laboratuvar aşamasında, yüzde 18'i ise test sonuçlarının değerlendirilme sürecinde oluşuyor. Pediatrik yaş grubundaki en önemli preanalitik problemler örnek alımıyla ilgilidir.' değerlendirmesini yaptı.

Prof. Dr. Konukoğlu, 'Laboratuvar öncesi hataları en aza indirmenin yolu, hastanelerde veya benzer sağlık kuruluşlarında görevleri sadece kan almak olan personel olmasından geçmektedir.' diyerek, hastanelerin büyük bir kısmında kan alma işleminin hemşirelerce yapıldığını aktardı.

Ayrıca kan alma sırasında kullanılan malzemenin de kaliteli ve amaca uygun olmasının, sonuçları etkileyen önemli faktörler arasında bulunduğunu vurgulayan Konukoğlu, yapılan testlerin tanıda önemli bir yer tuttuğuna dikkati çekti.

- 'Pediatrik numunelerde miktar çok önemli'

Konukoğlu, laboratuvar sonuçlarının yanlış çıkmasının hekimin hastadan bir kez daha kan tahlili istemesine sebep olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:

'Aslında pediatrik numunelerde miktar çok önemli. Sizden birkaç örnek istenmişse ve birkaç tüpe kan alınması gerekiyorsa bu bebek ya da pediatrik hasta grubunda önemli miktarda kan kaybı anlamına gelmektedir. Bunun için hastanın kilosuna göre alınacak maksimum kan hacmi belirlenmelidir ki kan alımından kaynaklı anemi gelişme riski önlenebilsin. Sık aralıklarla kan alımları anemiye yol açarak kan transfüzyonu ihtiyacını doğurabilir. Diğer önemli bir konu, pediatrik yaş grubundan kan alımının çok sabır ve dikkat gerektirmesidir. Çocukların beklenmedik hareketleri ve ailenin tutum ve davranışları kan alma bölgesinin stabilizasyonunu güçleştirmektedir. Ayrıca, strese bağlı durumlarda ölçüm düzeylerinde birtakım farklılıklar olabilir. Bu tüm yaş grubu hastaları için geçerlidir. Özellikle poliklinik hastalarının kan örneği vermeden en az 15 dakika önce stabilizasyonu gereklidir.'

Bu gibi durumlarda personelin hastayla olan iletişiminin önemli olduğuna değinen Konukoğlu, tüm bunların yanında aile faktörünün de göz önüne alınması gerektiğini sözlerine ekledi.
Kaynak: AA