Boyunda Kanal Darlığı Hastalığı

VM Medical Park Samsun Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Kliniği’nden Uzm. Dr. Ayşegül Başar, “Servikal myelopati, boyun bölgesinde omuriliğin baskıya uğraması sonucu gelişen üst ve alt ekstremitelerde (uzuvlar) işlev kaybını ifade eder. Servikal radikülopati, boyundaki spinal sinir kökünün tahrişi veya basısı sonucunda kolları belirli bir bölgesinde meydana gelen işlev kaybıdır. Bu problemler boyun fıtığına bağlı olabileceği gibi, romatizmal hastalıklara bağlı olarak da uzun sürede gelişebilir. Uzun süredir devam eden boyun hareket kısıtlılığı, herhangi bir kaza veya düşme sonrasında oluşan boyundaki şekil bozukluğuna bağlı oluşan kireçlenmeler, uzun süreçte boyunda kanal darlığına neden olabilir” dedi.

Dr. Başar, servikal myelopatinin belirtileri konusunda şu bilgileri verdi: “Boyunda uzun zamandır devam eden ağrı, boyun hareketlerinde kısıtlılık ile başlayan boyundaki kanal darlığı birçok hastada, zaman içinde artarak ilerler. Boyun, sırt ve kollarda şiddetli ağrı, uyuşma, çabuk yorulma ve halsizlikler oluşabilir. Ellerin çalışma şeklinde hafif değişikliklere neden olabilir. Hastalar el becerilerinin azaldığını, eşyaları daha sık olarak düşürdüklerini, gömlek düğmelerini eskisi kadar kolayca bağlayamadıklarını ya da yazılarının eskiye göre daha kötü olduğunu fark edebilirler. Denge kaybı meydana gelebilir ve yürürken eşyalara tutunma ihtiyacı oluşturabilir. Yürüme de gözle görülür derecede dengesizlikler olabilir. İleri derecede olan hastalarda, kol ve bacaklarda ileri derecede kuvvetsizlik ve hissizlik meydana gelebilir.”

Hastalık tanısı

Dr. Başar hastalığın tanısı ile ilgili şunları söyledi: “Boyun, kol ya da bacaklarınızdaki şikâyetlerde bir ilerleme, güçsüzlük, gece devam eden ağrı olur ve aile hekiminiz bunun boyun omurlarından kaynaklandığını düşünürse, eğer kollarınızdan birinde kısa bir gözlem süresinden sonra hala geçmeyen bir uyuşukluk ya da kuvvetsizlik varsa mutlaka fizik tedavi hekimine gitmeniz gerekir. Şikayetlerinizin nasıl başladığını ve nasıl ilerlediği, ne zamandır devam ettiği önemlidir. Boynunuzun, ayrıca kol ve bacaklarınızdaki sinirlerin işlevine yönelik bir fizik muayene, dengenizi kontrolü, kas gücü ve refleks muayenesi önemlidir. Durumunuzun değerlendirilmesi için sizden röntgen istenebilir. Bazı hastalarda disk boşlukları ya da faset eklemlerde dejeneratif değişikliğe ait bulgular bu filmlerde görülebilir. Manyetik rezonans görüntüleme de (MR) istenebilir. MR, omurilik ya da sinir köklerinin üzerinde bası olasılığı olan dokuların görülmesini sağlar. Elektromyogram (EMG) ve sinir ileti incelemeleri servikal radikülopati (boyun köklerine bağlı rahatsızlık) ile karpal tünel gibi kol ve önkoldaki diğer sinir hastalıklarını birbirinden ayırmaya yardımcı olur.”

Tedavi süreci

Uzm.Dr. Ayşegül Başar tedavi süreci hakkında şunları aktardı: “Boyunda dar kanalı olan hastaların çoğu ilk başta medikal tedavi ve fizik tedavi ile tedavi edilirler. Aktivite değişiklikleri arasında bilgisayarınızın yüksekliğinin ya da iş yerindeki sandalyenizin yüksekliğini değiştirmek gibi basit önlemler bulunur. Ağrılı bölgeye sıcak uygulamanızı önerebilir. Bunun yanı sıra reçetesiz alınan ağrı kesiciler de önerebilir. Ancak, her ilacın aşırı kullanıldığı takdirde bir yan etkisinin olabileceği akılda tutulmalıdır. Uzun süreli yatak istirahati genellikle kondisyon kaybına neden olabileceği için tavsiye edilmez. Bu tedbirler ile ağrısı geçmeyen hastalarda, anti-infalamatuar ilaçlar, kas gevşeticileri ya da narkotik ağrı kesiciler gibi daha kuvvetli ilaçların kullanımı kısa bir süre için gerekebilir. Fizik tedavi, rehabilitasyon sürecinin önemli bir parçasıdır. Fizik tedavide, vücut işlevleriniz değerlendirilerek size doğru ergonomi konusunda bilgi verilecek, ayrıca germe ve esneklik için bir program başlanacaktır. Öncelikle fizik tedavi programında hastanın ağrısının azaltılması amacı ile derin ısıtıcılar, ağrı kesici akımlar, masaj, lazer tedavileri, traksiyon ve manuel tedaviler uygulanmaktadır.”

Dr. Başar açıklamasını, “Ağrınız azaldıkça hafif güçlendirme egzersizleri programa dahil edilir. Fizik tedavi ile kondisyon kazanmanın önemli bir faydası, ağrı, kuvvet kaybı olan hastalarda omuz, dirsek, boyun ve kollarda sıklıkla oluşabilen ikincil sertliklerin gelişimlerinin engellenmesidir. Hastalar, omurga içindeki kanalların daralmasının gelecekte bir gün omurilik problemine (myelopati) yatkınlık oluşturacağını anlamalıdır. Hastalar, omuriliklerini riske sokacak durum ya da yaralanmalardan kaçınma konusunda dikkatli olmalıdırlar. Yumuşak bir boyunluk içinde kısa süreli bir hareket kısıtlaması bazı hastalarda faydalı olabilir. Düşmeleri engelleyebilecek doğru yürüme mekaniği ve baston ya da yürüteç (walker) kullanımı gibi uygulamalar konusunda bilgilendirme yapabilirler. Mesleki terapistler de banyo yapma, giyinme, kavanoz açma veya anahtar kullanma gibi günlük yaşam aktiviteleri konusunda önerilerde bulunabilirler. Omurilik boşluğunda daralma olan hastalarda ilerleyici sinir hasarı (myelopati) gelişimini tetikleyen sebepler arasında yaşla beraber meydana gelen yıpranmalar, zaten sıkışmış olan omuriliğin düşme veya trafik kazası ile yaralanması, omurgada anormal hareket ya da bütün bunların birlikteliği yer alır. Servikal myelopati şikayetleri belirgin ya da ilerleyici ise, omurga cerrahı tarafından değerlendirilmeniz gerekir” şeklinde sonlandırdı.