Tarihçi İlber Ortaylı Açıklaması 'İran'ın Yakın Tarihini Avrupalıların İncelemesine Bırakmaktan Kaçınmalıyız'

Maltepe Belediyesi’nin bu yıl ilk kez düzenlediği “İran Kültür Haftası” etkinlikleri kapsamında Tarih Profesörü İlber Ortaylı Türk-İran Kültürü’nü anlattı. Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde düzenlenen program Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç’ın katılımıyla gerçekleşti. Konuşmacı olarak katılan Tarih Profesörü İlber Ortaylı Türk-İran Kültürü hakkında bilgi verdi.

Üzerinde durulması gerek bir nokta olduğunu vurgulayan Ortaylı, “Müşterek tarihin sadece Safeviler ile değil. Daha yakın zamanlarla birlikte mütalaa edilmesi gerekiyor. İran’ın yakın tarihini maalesef yabancıların Avrupalıların incelemesine bırakmaktan kaçınmalıyız. Bu konuda önyargılar bitmeli hem İranlıların kendileri hem de Türkler yakın Türk-İran tarihini incelemeli. Bir konuyu çok merak ediyorum ve takdir ediyorum. Bu konuda büyük bir araştırma yapan bir takım olduğunu söyleyemeyeceğim. Fakat İran Hariciye Nezareti Osmanlı- İran belgelerini diplomatik yazışmalarını cilt cilt yayınlamaya başladı.

Benim bildiğim 5 iri cilt ortada. Arşivleri düzgün, ümit ederim ki bizim Dışişlerimiz de bunun gibi bir şeyi yapacak ve en azından siyasi tarihimiz ortaya çıkacak. Ardından iktisadi tarihimiz incelenmeye başlanacak. Mesela İstanbul’un geçen asırlardaki 19’uncu ve 20’inci yüzyıl başındaki İranlı ve Fars kültürünün önemli bir payı vardı. Bu şehirde geniş bir İran kolonisi yaşardı. Bunlar tamamen Fars kökenliydi veya Azerbaycanlı’ydı. Ama burada Farsça gazete çıkartıldı. Farslıların törenleri yapılırdı. Muharrem ayinleri yapılırdı. Mezarları ayrıydı, okulları vardı. Bunların hepsinin incelenmesini bile bugün Fransız Enstitüsü yaptı. Bizim niçin bu konular üzerinde durmuyoruz” dedi.



Hatayi müzik grubu konser verdi

Konuşmanın ardından Hatayi müzik grubu, programa katılan konuklara konser verdi. Vedad Moezinzde Erdebilli tarafından 1990 yılında kurulan, 10 müzisyen ve 4 vokalden oluşan grup, Maltepe Belediyesi Prof. Dr. Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde sahne aldı. Topluluk, muğam, halk mahnıları, aşık havaları, lirik müzik gibi geleneksel İran ve Azeri müziğini, enstrümanları eşliğinde icra etti.