Faslı Çöl Göçebelerinin Kumda Pişen Ekmeği 'Melle'

Çöl göçebelerinin yıllardır hiçbir modern alete ihtiyaç duymadan kumda pişirdikleri 'melle ekmeği' yerli ve yabancı turistlerin yoğun ilgisini görüyor Faslı araştırmacı Bukrab:'Göçebeler medeniyetlerin kavşağını oluşturuyor. Gittikleri yerlerden hem yeni adet ve kültürler alıyor hem de başka yerlerden aldıkları yeni kültürleri buralara taşıyor. Aynı zamanda kabileler arasında diyalog, anlayış ve sosyal yakınlığın oluşmasına da katkı sağlıyorlar'

İBRAHİM EL-CABİRİ - Faslı çöl göçebelerinin geleneksel lezzeti 'melle ekmeği' yapımıyla izleyenlerin keyifli vakit geçirmelerini sağlarken yiyenleri de tadına hayran bırakıyor.

Fas'ın Cezayir sınırında yer alan Zagora kentine bağlı Emhamid Gazlan kasabasındaki çöl göçebelerinin tüm kabile bir araya gelerek, söyledikleri şarkılar eşliğinde gerçekleştirdikleri melle ekmeği yapımı, '14. Uluslararası Göçebe Festivali' etkinlikleri dolayısıyla bölgede bulunan yerli ve yabancı turistlerden de büyük ilgi görüyor. Uluslararası Göçebe Festivali kapsamında bir yarışma şeklinde gerçekleşen 'melle ekmeği' yapımı, festivalin en çok ilgi gören etkinliklerinden biri olma özelliği taşıyor.

Güneşin doğuşu ile bir araya gelen Faslı göçebelerin eşsiz çöl manzarası eşliğinde hazırladıkları hamur, şekil verilmesinin ardından söylenen şarkılarla adeta bir şenlik havasında sıcak kumun içine gömülmek suretiyle pişmeye bırakılıyor.

- Ekmekler kumun içinde pişiriliyor

İçerdiği malzeme itibariyle oldukça mütevazı olan melle ekmeği sadece un, tuz ve sudan yapılıyor. Yoğurma aşaması tamamlandıktan sonra daire şekline getirilen hamur, kızgın kumun üzerine bırakılıyor ve üstü de kum ile kapatılarak köz dökülüyor. Bu şekilde pişmeye bırakılan melle ekmeği bir süre sonra enfes kokular yayarak güzel görüntüsüyle yemeye hazır hale geliyor.

AA muhabirine konuşan Faslı araştırmacı Nureddin Bukrab, çölde göçebelerin yıllardır bu yolla fırın veya herhangi bir modern alete ihtiyaç olmaksızın en lezzetli ekmekleri pişirdiğini anlattı.

Çöl insanının, içinde bulundukları zorlu hayat şartlarına rağmen neşe ve coşkusunu hiçbir zaman yitirmediğini, enerjisi ve yaşam sevgisinin daha ilk anda çevresindekileri de kuşattığını belirten Burkab şunları söyledi:

'Çöl göçebeleri hayvanlarını otlatmak için bulutların yoğun olduğu yöne doğru gider. Yağmur yağdıktan sonra hayvanlarını otlatır ve geri döner. Daha sonra tekrar gelebilmek için, hayvanların ekinlerin hepsini tüketmesine izin vermezler. Onlar için açlık çok da umursadıkları bir konu değildir. Daima yeni bir yolculuk için hazırdırlar. Hayvanları için otlak bir alan olduğunu hissettiklerinde, uçsuz bucaksız çölün kalbine doğru yolculuk yapmaktan çekinmezler.'

Çöl göçebelerinin arasında, 'Menir' adı verilen tecrübeli rehberler olduğunu kaydeden Bukrab, 'Sorunsuz şekilde doğru yerlere gidilebilmesi için onların tecrübe ve önderliğinde yolculuklar yapılır.' dedi.

- 'Göçebeler medeniyetin kavşağı'

Çöl göçebelerinin dini eğitime büyük önem verdiğini vurgulayan Faslı araştırmacı, 'Yakın zamana kadar Kur'an-ı Kerim hafızı ve fıkhı konuları iyi bilen hocalarla belli bir meblağ karşılığı anlaşılır ve çöldeki göçebe hayatlarında çocuklara eğitim vermeleri sağlanırdı. Ancak artık okuldan mahrum kalmamaları için aileler çocuklarını kentlerde yaşayan akrabalarının yanına bırakıyor.' diye konuştu.

Bukrab ayrıca kültürlerin taşınması ve etkileşimi konusunda bu çöl göçebelerinin geçmişten bu yana önemli rol oynadığına işaret etti. Bukrab, 'Göçebeler medeniyetlerin kavşağını oluşturuyor. Gittikleri yerlerden hem yeni adet ve kültürler alıyor hem de başka yerlerden aldıkları yeni kültürleri buralara taşıyor. Bu şekilde kültürlerin tanınmasını ve etkileşimini sağlıyorlar. Aynı zamanda kabileler arasında diyalog, anlayış ve sosyal yakınlığın oluşturulmasına da katkı sağlıyorlar.' dedi.

Uluslararası Göçebe Festivalini izlemek için arkadaşlarıyla Emhamid Gazlan kasabasına geldiğini belirten Yususf el-Maliki isimli Faslı da hiçbir modern alet kullanılmaksızın geleneksel yollarla pişirilen melle ekmeğinin yapım aşamasını izlemenin son derece zevkli, tadının da oldukça lezzetli olduğunu söyledi.
Kaynak: AA