TCMB Şubat Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu

Rapordan: 'Şubat ayında gıda yıllık enflasyonundaki yükseliş sürdü, başta temel mal ve enerji grupları olmak üzere genele yayılan döviz kuru etkilerinin görüldü.' 'Geçici vergi indirimlerine karşın temel mal grubu genelinde döviz kuru gelişmelerinin gecikmeli etkileri izlenmiştir.' 'Tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları kaynaklı baskılar güçlü seyrini sürdürmüştür.'

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'nda, şubat ayında gıda yıllık enflasyonundaki yükselişin sürdüğü, başta temel mal ve enerjigrupları olmak üzere genele yayılan döviz kuru etkilerinin görüldüğü belirtildi.

TCMB, Şubat Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu'nu yayımladı. Raporda, şubat ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0,81 arttığı ve yıllık enflasyonun 0,91 puan yükselerek yüzde 10,13 olduğu anımsatıldı.

Bu dönemde, gıda yıllık enflasyonundaki yükselişin sürdüğü belirtilerek, başta temel mal ve enerjigrupları olmak üzere genele yayılan döviz kuru etkilerinin gözlendiği ifade edildi. Raporda, geçici vergi indirimlerine karşın,Türk lirasındaki birikimli değer kaybının etkisiyle temel mal enflasyonunda kaydedilen belirgin artışsonucunda çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonu ve ana eğiliminin yükseldiği bildirildi.

Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre temel mal,enerji ve gıda gruplarının katkısının sırasıyla 0,42, 0,30 ve 0,22 puan arttığı belirtilen raporda, hizmet ve alkol-tütün gruplarının katkısında belirgin bir değişim olmadığı kaydedildi.

Raporda, mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamalarıincelendiğinde ana eğilimdeki yükselişin sürdüğüne değinilerek, 'Bu gelişmede, geçici vergiindirimleri tarafından kısmen sınırlansa da, Türk lirasındaki birikimli değer kaybına bağlı olaraktemel mal grubu ana eğiliminde gözlenen sert yükseliş belirleyici olmuştur.' ifadeleri kullanıldı.

- 'Vergi indirimleri mobilya fiyatlarına kısmen, beyaz eşya fiyatlarına ise sınırlı oranda yansıdı'

Şubat ayında hizmet fiyatlarının yüzde 0,68 arttığı, grup yıllık enflasyonunun 0,10 puanyükselerek yüzde 8,37 olduğu hatırlatılan raporda, yıllık enflasyonun ulaştırma ve haberleşmegrubunda yükselirken diğer alt gruplarda nispeten yatay seyrettiği belirtildi.

Rapora göre, ulaştırma hizmetlerigrubunda, akaryakıt fiyatlarındaki birikimli artışa bağlı olarak karayolu ve havayolu yolcu taşımacılığı fiyatlarındaki artış eğilimi sürdü. Lokanta otel grubunda fiyatlar, yemekhizmetlerinde yükselirken, konaklama hizmetlerinde geriledi, böylelikle konaklama hizmetleriyıllık enflasyonu düşük seviyesini (yüzde 0,12) korudu. Diğer taraftan, kira ve diğerhizmetler grubunda yıllık enflasyon yüksek seviyesini korurken, diğer hizmetlerin bu seyrindeokul öncesi eğitim ve ilköğretim (yüzde 12,31) ile sağlık hizmetleri (yüzde 10,67) öne çıktı.

Raporda, temel mal grubu yıllık enflasyonunun şubat ayında 1,65 puan artarak yüzde 8,83 olduğu hatırlatılarak 'Bu dönemde, alt gruplar genelinde Türk lirasındaki değer kaybının etkileri izlenmiştir. Giyimfiyatlarında şubat ayı indirimi tarihsel ortalamaların belirgin olarak altında kalmıştır.

Dayanıklıtüketim malı fiyatları otomobil (yüzde 4,82) ile elektrikli ve elektriksiz aletler (yüzde 1,39) grubuöncülüğünde yükselirken mobilya ve beyaz eşya fiyatlarında şubat ayında gerçekleşen geçicivergi indirimlerinin etkisi ile düşüş (sırasıyla yüzde -4,86 ve -1,47) kaydedilmiştir.' değerlendirmesinde bulunuldu.

Vergiindirimlerinin mobilya fiyatlarına kısmen, beyaz eşya fiyatlarına ise sınırlı bir oranda yansıdığının kaydedildiği raporda, giyim ve dayanıklı tüketim dışında kalan temel mallarda dafiyatların kur geçişkenliği ile kayda değer bir artış gösterdiği belirtildi. Söz konusu gelişmede bakım onarım,yedek parça, kişisel bakım, ilaç ve ev ile ilgili malzemelerdeki fiyat artışları öneçıktı. Şubat ayında geçici vergi indirimlerine karşın temel mal grubu genelinde döviz kuru gelişmelerinin gecikmeli etkilerinin izlendiği vurgulandı.

Raporda, enerji fiyatlarının şubat ayında grup geneline yayılan fiyat artışları sonucunda yüzde 1,52 arttığı, tüp gaz, katı yakıt ve su fiyatlarının bir önceki aya kıyasla sırasıyla yüzde 5,08, 1,78 ve1,61 yükseldiği bildirildi. Akaryakıt fiyatlarının bu dönemde yüzde 1,97 oranındaarttığı, bu kalemde son altı aylık birikimli artışın yüzde 27,40’a ulaştığına değinilen raporda, böylelikle enerji grubunda yıllık enflasyonunun bu dönemde 2,34 puanlık yükselişle yüzde 13,94 olduğu kaydedildi.

Raporda, gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonunun şubat ayında 0,95 puan artarak yüzde8,72’ye yükseldiği anımsatılarak, bu gelişmede, taze meyve grubuna bağlı olarak işlenmemiş gıdafiyatlarındaki yükselişin etkili olduğu belirtildi.

Kırmızı et fiyatlarının ılımlı bir seyir izlediği, kuruyemiş, bakliyat ve pirinç gibi alt gruplardaki güçlü fiyat artışlarının dikkati çektiğine değinilen raporda, 'İşlenmiş gıda grubunda ise aylık fiyat artışı (yüzde 1,33) hızlanmış, grup yıllık enflasyonu yüzde7,06’ya yükselmiştir. Alt gruplar itibarıyla bakıldığında katı-sıvı yağlar, peynir ve diğer sütürünleri ile alkolsüz içeceklerde yüksek oranlı fiyat artışları gözlenmiştir.' ifadeleri kullanıldı.

- 'Tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları kaynaklı baskılar güçlü seyrini sürdürdü'

Raporda, yurt içi üretici fiyatlarının şubatta yüzde 1,26 arttığı, yıllık enflasyonun da 1,67 puanyükselerek yüzde 15,36 olduğu hatırlatılarak, bu gelişmede, döviz kuru ve uluslararası emtia fiyatlarının belirleyici olduğu bildirildi.

Yıllık enflasyonun, imalat sanayisinde yüzde 17,18’e, petrol ve ana metal hariçimalat sanayisinde ise yüzde 11,92’ye ulaştığı belirtilen raporda 'Petrol ve ana metal hariç imalat sanayifiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi ise yüksek seviyesini korumuştur.' denildi.

Rapora göre, ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, şubat ayında tüm alt gruplarda fiyat artışıgörüldü. Ara malı fiyatlarındaki yükselişte temel kimyasallar, plastik ürünler ve tekstilürünleri belirleyici oldu. Dayanıklı tüketim malı fiyatları mobilya ve tüketici elektroniğikaynaklı artarken, dayanıksız tüketim mallarındaki fiyat artışında ise katı ve sıvı yağlar öneçıktı.

Bu dönemde sermaye malı fiyat artışında motorlu kara taşıtlarının etkili olduğuna değinilen raporda sonuçolarak, tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları kaynaklı baskıların güçlü seyrini sürdürdüğü kaydedildi.

Kaynak: AA