ABD'de 'Suriye'de Güvenli Bölge' Konusu Masaya Yatırıldı

Bahçeşehir Üniversitesi Washington'a (BAU International) bağlı Küresel Politika Enstitüsü (GPI) tarafından düzenlenen panelde konuşan Bahçeşehir Üniversitesi Amerika Etütleri Merkezi Başkanı Burak Kuntay, Suriye'de güvenli bölge oluşturulması tartışmalarına ilişkin, 'Türkiye, Rusya ve ABD'den biri olmazsa güvenli bölge olmaz. Bu üç ülkenin ittifak halinde olduğu bir güvenli bölge ise korunur.' dedi.

'Suriye'de İnsani Güvenli Bölgeler Oluşturmak: Nasıl ve Nereden Başlamalı?' başlıklı panele, Kuntay'ın yanı sıra ABD Hava Kuvvetlerinden emekli General Thomas McInerney, Amerikan Dış Politika Konseyi Başkan Yardımcısı Ilan Berman ve ABD Başkanı Donald Trump'ın seçim kampanyası döneminde ulusal güvenlik danışmanlığı yapan Joseph Schmitz konuşmacı olarak katıldı. Panelin moderatörlüğünü ise kampanya döneminde Trump'ın dış politika danışmanlığını da yürüten ve şu anda BAU International'ın Başkan Yardımcısı olan Walid Phares yaptı.

- 'Münbiç mutlaka güvenli bölge içinde olmalı'

Paneldeki konuşmasında, Suriye'deki insani dram ve devam eden şiddetin son bulması için uluslararası kamuoyunun bir an önce somut adımlar atması gerektiğini vurgulayan Kuntay, ülkenin kuzeyinde oluşturulacak güvenli bölgenin bu noktada çok önemli olduğunu belirtti.

Güvenli bölgenin 400-500 bin kilometrekare olabileceğini kaydeden Kuntay, 'Münbiç, mutlaka bu güvenli bölgenin içinde yer almalı.' dedi. Söz konusu güvenli bölgenin mutlaka havadan korunması gerektiğini anlatan Kuntay, bölgede yaşayan tüm unsurların bu bölge içinde misafir edilmesinin önemini dile getirdi.

Başta ABD, Türkiye ve Rusya'nın güvenli bölge konusunda istekli olması gerektiğine işaret eden Kuntay, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) alacağı bir kararın çatısı altında bu üç aktörün Suriye'de güvenli bölge için gerekli adımları rahatlıkla atabileceğini bildirdi.

- 'Türkiye, Rusya ve ABD'den biri olmazsa güvenli bölge olmaz'

Programın ardından AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Kuntay, ABD'nin güvenli bölge konusundaki pozisyonunu netleştirmesinin en önemli anahtar olacağını ifade etti.

Kuntay, şunları söyledi:

'Suriye'de güvenli bölge, aslında oradaki herkesi bir müddet rahatlatacaktır. Türkiye, Rusya ve ABD'den biri olmazsa güvenli bölge olmaz. Bu üç ülkenin ittifak halinde olduğu bir güvenli bölge ise korunur. ABD'nin bu konuda daha aktif olması lazım. Buradaki en önemli kilit ülke ABD'dir; zira güvenli bölge konusunda Türkiye'nin tavrı net. Rusya'nın pozisyonu da kabaca belli. ABD'nin alacağı inisiyatif belirleyici olabilir.'

- 'Bir terör örgütünü yenmek için başka bir terör örgütü desteklenmemeli'

ABD'nin, terör örgütü DEAŞ'ı yenmek için bir başka terör örgütü olan PYD'yi desteklemesinin kabul edilebilir olmadığına dikkati çeken Kuntay, ABD'nin 'teröristlerle asla pazarlık yapmamak' felsefesine sahip çıkması gerektiğini belirtti.

Suriye'nin kuzeyinde sadece PYD tarafından temsil edilen Kürtlerin değil, PYD'nin temsil etmediği başka birçok Kürt grubun da olduğunu hatırlatan Kuntay, ABD'nin bugüne kadar silah yardımlarını PYD'nin askeri kanadı YPG'ye yapmasının ayrıca sorgulanması gerektiğine değindi.

- 'Hava desteği şart'

McInerney ise oluşturulacak bir güvenli bölge için mutlaka uluslararası koalisyon unsurlarının şemsiyesi altında hava desteğinin olması gerektiğini kaydetti.

Ayrıca güvenli bölge üzerinde 7/24 insansız hava araçlarının gözetleme yapmasının önemini vurgulayan McInerney, 'Rusya'nın bu plana katılımı ve desteği çok önemli.' ifadesini kullandı.

Bölgedeki en önemli tehdidin İran olduğunu savunan McInerney, programın ardından AA muhabirine yaptığı açıklamada, 'Obama yönetimi DEAŞ'la mücadelede bazı hususların önemini anlamadı. DEAŞ'a karşı daha hızlı ve kararlı bir şekilde gitmek ve sözde halifeliği ortadan kaldırmak lazım. Bu noktada başta Türkiye olmak üzere bölgedeki aktörlerin iş birliği çok önemli.' değerlendirmesinde bulundu.

- 'Türk-Amerikan ilişkilerinde kopuş ihtimali yok'

Phares de Suriye'de savaşı bitirmenin ve mülteci krizine son vermenin en önemli öncelik olduğunu anlattı.

Bunun için güvenli bölge inşasının hayati olduğunu kaydeden Phares, 'Bu güvenli bölge nerede olacak? Kim finanse edecek? Kim orada görev yapacak? Tüm bu sorular belirleyici sorular.' açıklamasını yaptı.

Phares, şu anda Türkiye ile ABD arasında herhangi bir kopuş ihtimalinin olmadığına vurgu yaparak, 'Eğer iki ülkede bir konuda niyet varsa, çözülemeyecek hiçbir sorunumuz yoktur.' yorumunu aktardı.

Obama yönetiminin İran'la nükleer anlaşmadan dolayı Suriye'de birçok adımı atmakta geç kaldığını dile getiren Phares, Trump yönetiminin bu konuda daha etkin politikalar üretebileceğini söyledi.

Trump'ın kampanya döneminde ulusal güvenlik danışmanlığını yapan Schmitz, şimdiki yönetimin İran'ı hedef tahtasına oturttuğunu ve bunun Suriye'ye etkilerinin olacağını ifade etti.

İlgili paydaşların bir araya geldiği noktada güvenli bölgenin pekala mümkün olacağını anlatan Schmitz, bu konuda finansman sorununun birincil olmadığını belirtti.

- 'Moskova çıkarlarına engel olmayan bir plana destek verir'

Berman ise konunun Rusya boyutuna dikkati çektiği konuşmasında, güvenli bölgeyle ilgili şu anda Moskova yönetiminin bekle-gör politikası güttüğünü öne sürdü.

Rusya'nın güvenli bölgeye karşı olmadığını anlatan Berman, 'Moskova, Suriye ve Ortadoğu'daki çıkarlarına engel teşkil etmeyecek bir güvenli bölge planına destek verebilir.' diye konuştu.

Berman, Tahran'ın pozisyonunun da öneminin bulunduğunu ancak Rusya'nın bu noktada daha belirleyici bir ağırlık merkezi olduğunu sözlerine ekledi.