Fas'taki Batı Sahra Sorunu
Batı Sahra Fas Kraliyet Danışma Konseyi üyesi Bilgazel:'Köhler süreci, gerginlik ve yorumlardan uzak gizli yollarla yürütürse, nisan ayından önce Fas ile Polisario Cephesi arasında doğrudan müzakereler yeniden başlayabilir'.
MUHAMMED TAHİRİ - Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri yeni Batı Sahra Özel Temsilcisi Horst Köhler'in, uzun yıllardır devam eden Batı Sahra meselesinde izleyeceği yönteme göre, sorunun tarafları Fas ve Polisario Cephesi'nin nisan ayından önce müzakere masasına yeniden oturabileceği ifade ediliyor.
Batı Sahra Fas Kraliyet Danışma Konseyi üyesi Abdulmecid Bilgazel, Köhler'in göreve geldiği ağustos ayından bu yana geçen hafta bölgeye gerçekleşleştirdiği ilk ziyaretine ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Bilgazel, Batı Sahra meselesinde sessiz ve sakin bir yol izlenmesi durumunda BM Güvenlik Konseyi'ne rapor sunma tarihi olan nisan ayından önce doğrudan müzakereler için tarafların masaya oturabileceğini savunarak, "Köhler süreci, gerginlik ve yorumlardan uzak gizli yollarla yürütürse, nisan ayından önce Fas ile Polisario Cephesi arasındaki doğrudan müzakereler yeniden başlayabilir." dedi.
BM özel temsilcisinin ilk protokol ziyaretiyle; yıllanmış, karmaşık sorunların çözüme kavuşacağına dair beklentilerin "yanlış ve boş" olduğunu söyleyen Bilgazel, Köhler'in bölgeye ziyaretteki amacının, keşif, bazı konular hakkında bilgi edinme ve önceki anlaşmazlıkların enkazı üzerinde bir güven yolu inşasına başlama olduğunu belirtti.
- "Hedefi ana aktörler"
Bilgazel, Köhler'in Batı Sahra'nın başkenti Layun'u ziyaret etmemesine ilişkin, "Layun'a gitmekte ısrar etseydi Fas ile arasında gerginlik yaşanabilirdi. BM temsilcisinin hedefi, ana aktörlerle bir araya gelmek. Ziyaretinin zamanlamasının ne Fas ne de Polisario Cephesi'ne ait önemli bir güne denk gelmesinden de imtina etti." ifadelerini kullandı.
Köhler'in çatışmaları yönetme konusunda bazı normları olduğunu kaydeden Bilgazel, çalışmalarını, medyanın baskısı, gerginlik ve yorumlardan uzak yürütmeyi benimsediğini aktardı.
Bilgazel, Avrupa-Akdeniz ülkelerinden Portekiz asıllı olan Köhler'in, bölgede barış ve güvenliği tehdit eden gerçek siyasi zorlukların, sömürgecilik ve sınır anlaşmazlıklarından miras kalan sorunların yanı sıra meseledeki baş aktörler konusunda bilgi sahibi olduğunun altını çizerek, bu durumda BM özel temsilcisinin, ilerleme konusunda taraflara yardım potansiyelinin yüksek olduğunu söyledi.
Eski Almanya Cumhurbaşkanı Köhler'in ekonomi uzmanlığı, Dünya Bankası'ndaki önemli görevlerde bulunması ve Afrika'da, kalkınma, demokrasi, yoksulluk ve göç sorunları çerçevesinde bazı projeleri denetlemesine de işaret eden Bilgazel, bu durumun Batı Sahra meselesinde diyaloğu yeniden başlatacak potansiyel ve girişimleri keşfetme fırsatı verdiğini kaydetti.
- "Çözüm için acele edilmiyor"
Bilgazel, Batı Sahra meselesinin uluslararası bağlamda "belirsiz" bir durumu olduğuna dikkati çekerek, ibrelerin, Batı Sahra dosyasının, uluslararası yeni dengelerin yapılandırılması sürecindeki dünyada yaşanan çatışmalar ve yeni sıralamalar arasında ikincil kaldığına işaret ettiğini aktardı.
Bölgede çıkarları olan uluslararası aktörlerin, bu meselede bir ilerleme kaydedilmesi konusunda istekli olmadıklarını belirten Bilgazel, "Sonuç olarak, büyük aktörler bu meselenin çözüme kavuşmasında aceleci değiller. Hatta çatışmanın tarafları bile çözüm için aceleci görünmüyor." dedi.
Bilgazel, Cezayir'in bu meselede önemli bir aktör olduğunu vurgulayarak, sözlerini şöyle tamamladı:
"BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Köhler, bu sorunun, jeostratejik arka planının farkında. Önemli başarılardan biri Fas ile Cezayir arasındaki gizli tartışmayı yönetmektir. Bu da gizli yollarla olabilir."
BM Genel Sekreteri Guterres, Christopher Ross'un istifasıyla boşalan Batı Sahra Özel Temsilciliği'ne ağustos ayında eski Almanya Cumhurbaşkanı Köhler'i atamıştı. Köhler, geçen hafta bölgeye gelerek, meselenin tarafları arasında bir dizi görüşme gerçekleştirmişti.
- Batı Sahra sorunu
Fas'ın 1975 yılında eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Fas yönetimi arasında başlayan gerginlik devam ediyor.
Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken, Polisario Cephesi, Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.
Polisario Cephesi, 1991 yılında BM'nin ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.
Kaynak: AA
Batı Sahra Fas Kraliyet Danışma Konseyi üyesi Abdulmecid Bilgazel, Köhler'in göreve geldiği ağustos ayından bu yana geçen hafta bölgeye gerçekleşleştirdiği ilk ziyaretine ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Bilgazel, Batı Sahra meselesinde sessiz ve sakin bir yol izlenmesi durumunda BM Güvenlik Konseyi'ne rapor sunma tarihi olan nisan ayından önce doğrudan müzakereler için tarafların masaya oturabileceğini savunarak, "Köhler süreci, gerginlik ve yorumlardan uzak gizli yollarla yürütürse, nisan ayından önce Fas ile Polisario Cephesi arasındaki doğrudan müzakereler yeniden başlayabilir." dedi.
BM özel temsilcisinin ilk protokol ziyaretiyle; yıllanmış, karmaşık sorunların çözüme kavuşacağına dair beklentilerin "yanlış ve boş" olduğunu söyleyen Bilgazel, Köhler'in bölgeye ziyaretteki amacının, keşif, bazı konular hakkında bilgi edinme ve önceki anlaşmazlıkların enkazı üzerinde bir güven yolu inşasına başlama olduğunu belirtti.
- "Hedefi ana aktörler"
Bilgazel, Köhler'in Batı Sahra'nın başkenti Layun'u ziyaret etmemesine ilişkin, "Layun'a gitmekte ısrar etseydi Fas ile arasında gerginlik yaşanabilirdi. BM temsilcisinin hedefi, ana aktörlerle bir araya gelmek. Ziyaretinin zamanlamasının ne Fas ne de Polisario Cephesi'ne ait önemli bir güne denk gelmesinden de imtina etti." ifadelerini kullandı.
Köhler'in çatışmaları yönetme konusunda bazı normları olduğunu kaydeden Bilgazel, çalışmalarını, medyanın baskısı, gerginlik ve yorumlardan uzak yürütmeyi benimsediğini aktardı.
Bilgazel, Avrupa-Akdeniz ülkelerinden Portekiz asıllı olan Köhler'in, bölgede barış ve güvenliği tehdit eden gerçek siyasi zorlukların, sömürgecilik ve sınır anlaşmazlıklarından miras kalan sorunların yanı sıra meseledeki baş aktörler konusunda bilgi sahibi olduğunun altını çizerek, bu durumda BM özel temsilcisinin, ilerleme konusunda taraflara yardım potansiyelinin yüksek olduğunu söyledi.
Eski Almanya Cumhurbaşkanı Köhler'in ekonomi uzmanlığı, Dünya Bankası'ndaki önemli görevlerde bulunması ve Afrika'da, kalkınma, demokrasi, yoksulluk ve göç sorunları çerçevesinde bazı projeleri denetlemesine de işaret eden Bilgazel, bu durumun Batı Sahra meselesinde diyaloğu yeniden başlatacak potansiyel ve girişimleri keşfetme fırsatı verdiğini kaydetti.
- "Çözüm için acele edilmiyor"
Bilgazel, Batı Sahra meselesinin uluslararası bağlamda "belirsiz" bir durumu olduğuna dikkati çekerek, ibrelerin, Batı Sahra dosyasının, uluslararası yeni dengelerin yapılandırılması sürecindeki dünyada yaşanan çatışmalar ve yeni sıralamalar arasında ikincil kaldığına işaret ettiğini aktardı.
Bölgede çıkarları olan uluslararası aktörlerin, bu meselede bir ilerleme kaydedilmesi konusunda istekli olmadıklarını belirten Bilgazel, "Sonuç olarak, büyük aktörler bu meselenin çözüme kavuşmasında aceleci değiller. Hatta çatışmanın tarafları bile çözüm için aceleci görünmüyor." dedi.
Bilgazel, Cezayir'in bu meselede önemli bir aktör olduğunu vurgulayarak, sözlerini şöyle tamamladı:
"BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Köhler, bu sorunun, jeostratejik arka planının farkında. Önemli başarılardan biri Fas ile Cezayir arasındaki gizli tartışmayı yönetmektir. Bu da gizli yollarla olabilir."
BM Genel Sekreteri Guterres, Christopher Ross'un istifasıyla boşalan Batı Sahra Özel Temsilciliği'ne ağustos ayında eski Almanya Cumhurbaşkanı Köhler'i atamıştı. Köhler, geçen hafta bölgeye gelerek, meselenin tarafları arasında bir dizi görüşme gerçekleştirmişti.
- Batı Sahra sorunu
Fas'ın 1975 yılında eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Fas yönetimi arasında başlayan gerginlik devam ediyor.
Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken, Polisario Cephesi, Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.
Polisario Cephesi, 1991 yılında BM'nin ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.