Somali'de Ata Mirası Ahşap Kayıklar
Somalili ahşap kayık ustası Mumin: 'Ahşap kayık yapımı, eski aletlere ve el işçiliğine dayanıyor. Teknolojinin ve modern aletlerin yaygınlaşmasına rağmen biz geleneksel kayık üretimine devam ediyoruz. Bu zanaat bize dedelerimizden kalan bir miras' Kayık ustası Nur: 'Tüm gücümüzle bu zanaatı korumak için yoğun çaba harcıyoruz. Ahşap kayıklar kalite bakımından öne çıkıyor. Ustaların hepsi babalarından almış olduğu maharete sahip'
NUR CEYDİ - Somali'nin başkenti Mogadişu'da atalardan miras kalan ahşap kayık yapımı teknoloji karşısında gücünü yitirse de yüzyıllardır geleneksel yöntemlerle yapılan kayık üretimi devam ediyor.
Başkentin Arabu sahilinde küçük tersanelerde Afrika Boynuzu ülkelerinde yaşayanların önemli rızık kapılarından biri olan balıkçılıkla geçinenler için kayık üretiliyor.
Ancak el işçiliği ahşap kayıklar, teknoloji karşısında gün geçtikçe eski gücünü yitirerek, yok olmaya yüz tutuyor. Bu alanda modern şirketlerin pazara girmesi ahşap kayık üretime gösterilen ilginin azalmasına neden oluyor.
Somalili ahşap kayık ustası Muhammed Mumin, Mogadişu'nun Abdulaziz mahallesindeki küçük atölyesinde geleneksel yöntemlerle mesleğini icra edenlerden biri.
AA muhabirine konuşan Mumin, "20 yıldan fazla süredir bu işi yapıyorum. Ahşap kayık yapımı, eski aletlere ve el işçiliğine dayanıyor. Teknolojinin ve modern aletlerin yaygınlaşmasına rağmen biz geleneksel kayık üretimine devam ediyoruz. Bu zanaat bize dedelerimizden kalan bir miras." dedi.
Son yıllarda geleneksel yollarla yapılan kayıklara gösterilen ilginin azaldığını belirten Mumin, "Bu durum üretimde durgunluğa yol açtı. Güvenlik sıkıntısı ve balıkçıların denize açıldıklarında yaşadıkları sıkıntılar nedeniyle balıkçılık mesleğinde de gerileme yaşandı. Bunun yanında bazı hayır kurumları teşvik amaçlı balıkçılara yabancı şirketlerin ürettiği kayıklardan veriyor. Tüm bu etkenler bizim üretimimizde düşüşe neden oluyor." diye konuştu.
- "Zanaatı korumak için yoğun çaba harcıyoruz"
Bir başka kayık ustası 60 yaşındaki Ömer Nur, "Tüm gücümüzle bu zanaatı korumak için yoğun çaba harcıyoruz. Ahşap kayıklar kalite bakımından öne çıkıyor. Ustaların hepsi babalarından almış olduğu maharete sahip." ifadelerini kullandı.
Her zanaatta bazı dönemlerde düşüş yaşanabileceğine dikkati çeken Nur, el ustalığı isteyen işçiliğin zaman içinde yeniden rağbet görmesini temenni ettiğini dile getirdi.
Somalili balıkçı Yusuf İbker de ahşap kayıklara rağbetin azalmasına ilişkin şunları kaydetti:
"Yabancı şirketler modern kayık üretimine başladı. Bu durum piyasada tek olan ahşap kayıklar karşısında balıkçılara alternatif oluşturdu. Geleneksel yöntemle çalışan ustalar, yalnızca talep olduğunda siparişle kayık yapıyor ve yapımı birkaç gün sürüyor. Ama yabancı üretim olan kayıklar daima hazır bulunuyor. Balıkçı kayığa bakarak satın alıyor ve hemen denize açılıyor."
Ayrıca korsanlarla mücadele gerekçesiyle bölgesel sularda bulunan yabancı menşeli gemilerin balıkçılar için tehdit oluşturduğunu, balıkçı gençlerin taciz edildiğini, kayıklarının batırıldığını, bazen de kayıklara ateş açıldığını aktaran İbker, tüm bunların balıkçılığa olan ilginin azalmasına ve neticesinde kayık yapımında gerilemeye yol açtığını belirtti.
Kayık üreten şirketlerden birinin yetkilisi Salih Ahmed ise Somali'nin 3 bin kilometrelik bir sahile sahip olması nedeniyle yerel piyasada birçok şirketin faaliyet gösterdiğini söyleyerek, "Biz piyasaya yeni teknikler ve modern aletler getirdik. Daha önce insan gücüne dayanan kayık yapımı artık modern aletlerle kolayca yapılıyor." bilgisini aktardı.
Kaynak: AA
Başkentin Arabu sahilinde küçük tersanelerde Afrika Boynuzu ülkelerinde yaşayanların önemli rızık kapılarından biri olan balıkçılıkla geçinenler için kayık üretiliyor.
Ancak el işçiliği ahşap kayıklar, teknoloji karşısında gün geçtikçe eski gücünü yitirerek, yok olmaya yüz tutuyor. Bu alanda modern şirketlerin pazara girmesi ahşap kayık üretime gösterilen ilginin azalmasına neden oluyor.
Somalili ahşap kayık ustası Muhammed Mumin, Mogadişu'nun Abdulaziz mahallesindeki küçük atölyesinde geleneksel yöntemlerle mesleğini icra edenlerden biri.
AA muhabirine konuşan Mumin, "20 yıldan fazla süredir bu işi yapıyorum. Ahşap kayık yapımı, eski aletlere ve el işçiliğine dayanıyor. Teknolojinin ve modern aletlerin yaygınlaşmasına rağmen biz geleneksel kayık üretimine devam ediyoruz. Bu zanaat bize dedelerimizden kalan bir miras." dedi.
Son yıllarda geleneksel yollarla yapılan kayıklara gösterilen ilginin azaldığını belirten Mumin, "Bu durum üretimde durgunluğa yol açtı. Güvenlik sıkıntısı ve balıkçıların denize açıldıklarında yaşadıkları sıkıntılar nedeniyle balıkçılık mesleğinde de gerileme yaşandı. Bunun yanında bazı hayır kurumları teşvik amaçlı balıkçılara yabancı şirketlerin ürettiği kayıklardan veriyor. Tüm bu etkenler bizim üretimimizde düşüşe neden oluyor." diye konuştu.
- "Zanaatı korumak için yoğun çaba harcıyoruz"
Bir başka kayık ustası 60 yaşındaki Ömer Nur, "Tüm gücümüzle bu zanaatı korumak için yoğun çaba harcıyoruz. Ahşap kayıklar kalite bakımından öne çıkıyor. Ustaların hepsi babalarından almış olduğu maharete sahip." ifadelerini kullandı.
Her zanaatta bazı dönemlerde düşüş yaşanabileceğine dikkati çeken Nur, el ustalığı isteyen işçiliğin zaman içinde yeniden rağbet görmesini temenni ettiğini dile getirdi.
Somalili balıkçı Yusuf İbker de ahşap kayıklara rağbetin azalmasına ilişkin şunları kaydetti:
"Yabancı şirketler modern kayık üretimine başladı. Bu durum piyasada tek olan ahşap kayıklar karşısında balıkçılara alternatif oluşturdu. Geleneksel yöntemle çalışan ustalar, yalnızca talep olduğunda siparişle kayık yapıyor ve yapımı birkaç gün sürüyor. Ama yabancı üretim olan kayıklar daima hazır bulunuyor. Balıkçı kayığa bakarak satın alıyor ve hemen denize açılıyor."
Ayrıca korsanlarla mücadele gerekçesiyle bölgesel sularda bulunan yabancı menşeli gemilerin balıkçılar için tehdit oluşturduğunu, balıkçı gençlerin taciz edildiğini, kayıklarının batırıldığını, bazen de kayıklara ateş açıldığını aktaran İbker, tüm bunların balıkçılığa olan ilginin azalmasına ve neticesinde kayık yapımında gerilemeye yol açtığını belirtti.
Kayık üreten şirketlerden birinin yetkilisi Salih Ahmed ise Somali'nin 3 bin kilometrelik bir sahile sahip olması nedeniyle yerel piyasada birçok şirketin faaliyet gösterdiğini söyleyerek, "Biz piyasaya yeni teknikler ve modern aletler getirdik. Daha önce insan gücüne dayanan kayık yapımı artık modern aletlerle kolayca yapılıyor." bilgisini aktardı.